Cümə günü, 11 iyul 2025
     

Laçından irəliyə…

Image

 

Qalibin cümləsi...
cümlənin qalibiyyəti...

Sabah Laçının işğal günüydü. – Başında “sabah”  yazılan cümləni “dü” şəkilçisi ilə bitirmək (gələcək zamanı şühudi keçmişə bağlamaq) olmaz. – Bunu bilirəm, qüsura baxmayın. Qüsura baxmayın, 30 ilə yaxın keçmişlə gələcək arasında döyünmüşük, vurnuxmuşuq. – Bu, həyatda olar, cümlədə olmaz.

Olmasın. Seyran Səxavət deyir, “cümlə qurmaq dövlət qurmaq qədər çətindir”. – Obrazlıdır, tutarlıdır, təsirlidir. O məşum işğal günlərindən danışınca idrak edirsən ki qura bilmirmişik – cümləni də, ordunu da, dövləti də! Ta ki ordunu, dövləti qurduqdan sonra cümləmiz cümləyə döndü. İndi yanlış yazılan cümlə də adama zülm eləmir, qalibiyyətin sığalı anlayış aşılayır, yanlışları ustufca redaktə edir. Qələbə öyrədir, əldən tutur sanki... 

Dizdə təpər, qolda güc, sözdə kəsər, qəlbdə iman və böyük gələcəyə inamdır qələbə! 

Bəlli olduğu kimi, bitmiş bir fikri ifadə edən söz və söz birləşməsidir cümlə. 

İnsanlar arasında ünsiyyət, fikir mübadiləsi cümlələr vasitəsilə, 

işğalla azadlıq arasındakı “ünsiyyət” isə əsgəri müharibədəki qələbə vasitəsi ilə həyata keçirilir. 

Ədalətli qələbələr vasitəsi ilə müəyyən bir ərazi azad olunur, bir xalqın qüruru xilas olunur, cəmiyyəti düşündürən suallara cavab bulunur; qələbə “iti qovmağ”a təhrik edir, ya da tarixi haqların bərpasına həyəcan oyadır. - Necə ki cümlələrlə müəyyən bir məlumat verilir, ya bir şey soruşulur, yaxud bir işə təhrik edilir, ya da hiss-həyəcan ifadə olunur... 

Qələbələr də cümlələr kimi sadə və mürəkkəb olur. Sadə qələbə bir dövlətin başqa bir dövlət üzərində qələbəsidir. Mürəkkəb qələbə - düşmən ölkə ilə yanaşı onun havadarlarının da oyunlarını pozmaq, düşmənin güclü beynəlxalq dayaqlarının laxladılması deməkdir.

Qələbəyədək eynən cümlələr kimi dörd yerə bölünmüşdük: “nəqli”ydik – bəzən sadəcə danışırdıq, torpaqlarımızın işğal günlərini nəql edirdik... nağıla varırdıq... sonra çoxlu “sual”lar, suallar... Getdikcə idrak edirdik ki “əmr” lazımdır, əmr! Nəhayət “Qarabağ – Azərbaycandır və Nida” deyimi zaman içində Silahlı Qüvvələrə verilən Əmrə dönüşdü!

Qələbə bir dövlətin sifətidir, şərtidir, gərəyidir. Qələbə qazanmayan qüdrətli dövlət qura bilməz. Bu siyasi teoremin əksi də doğrudur: qüdrətli dövləti olmayan qələbə qazana bilməz. Ədaləti bərpa etmiş Qalib Dövlət – cümlələrin gözəlidir! 

Cümləmizə əsənliklər!

  • Laçın ləyaqəti

Ötən ilədək 18 may – Laçının işğal günüydü… Daha deyil! Bir daha heç vaxt olmayacaq!   

İndi 1992-ci il deyil, 2021-ci ildir. İndi hərcmərclik, ikihakimiyyətlilik, çoxbaşlılıq dövrü deyil. İndi Azərbaycan uduzan, uduzdurulan deyil, qazanan – zəfər qazanan tərəfdir. İndi Azərbaycanda dövlət, dövlətçilik vaxtıdır; dövlət-xalq birliyi, güclü ordu, siyasi iradə, ictimai sabitlik mövcuddur. 

O illər, itirə-itirə getdiyimiz illər… cümləmizə getsin-gəlməsin. Hakmiyyət uğrunda mübarizə, səriştəsizlik, bu qəbildən bir sürü iş (işsizlik)… və sonucda Laçın kimi Laçın işğala uğradı. Can Laçın! Bu bizə çox baha başa gəldi. İllər keçdi, ömür getdi, ümid incəldi, haqq nazildi… Gəlin, açıq danışaq, (çox qısa olmasa da) aydın bir cümlə quraq: 

əgər Şuşa işğal olunmasaydı Laçın, 

Şuşa və Laçın işğal olunmasaydı Kəlbəcər, 

Şuşa, Laçın və Kəlbəcər işğal olunmasaydı digər torpaqlarımız işğal olunmayacaqdı. O ağır işğallar olmasaydı, itkilərimiz, dağıntılarımız 30 ildəki kimi olmayacaqdı, 30 illik problemləri yaşamayacaqdıq. Görün, 30 ildə itirdiklərimiz özümüzdə olsaydı, indi inkişafın hansı səviyyəsində olardıq (necə cümlələr qurardıq indi)?!.

Görün, hakimiyyətsizlik, ikihakimiyyətlilik, çoxbaşlılıq bizi nə qədər geridən geri salıb.!? 

  • Laçınsız… yaşaya bilmək

Və bu belə gedə bilməzdi. Nəhayət “Biz dedik ki, yetər artıq, bu işğala son qoyulmalıdır və son qoyulacaq”! – Bu, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin sözüdür. Necə ki 1992-ci ilin yazında Şuşa işğal olunduqdan sonra Laçının işğalı gerçəkləşmişdi, 2020-ci ilin payızında Şuşanın azad olunması ilə Laçının da üzərinə Gün doğdu. Mən bu yerdə “Azərbaycan dünyaya Günəş kimi doğacaq” (Heydər Əliyev) sözlərini xatırlayıram. Necə deyərlər, dünyaya Günəş kimi doğmaqçün Azərbaycan Azərbaycan olmalıydı, sözümüz bir (söz!) olmalıydı. Yenə, böyük insanın boyük sözləri yada düşür: “Şuşasız Qarabağ, Qarabağsız ümumiyyətlə, Azərbaycan yoxdur”.  Və “Heç vaxt biz Laçınsız yaşaya bilmərik. Ağdam kimi gözəl bir şəhər, Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı, Kəlbəcərin o bulaqları, “İstisu”yu... Biz onlarsız yaşaya bilmərik. Təsəvvür belə edə bilmərik”… 

Bəli, məhz təsəvvür edə bilmərik!

  • “Quruluş Qarabağ”, “Şahlanış Şuşa”,
  • “Ləyaqət Laçın”…

Nədir təsəvvür? – bu, bir zehn prosesidir. Zehn prosesi ilə fikri quruculuq, yenidən şəkillənmə, təcrübəyə əsaslanan yeni gerçəklik yaratmaqdır təsəvvür. Əlbəttə, idrak fəaliyyətində özəl bir yer tutan təsəvvür bütün idrak prosesləri ilə sıx bağlıdır. Çox nəzəri biliklərə varmaq istəməsəm də, vurğulayım ki təsəvvür (və onu doğuran, şəkilləndirən nəsnələrin toplusu), qeyri-müəyyənliklə xarakterizə olunan durumlarda davranış proqramları yaratmağa, doğru-düzgün qərar üçün münbit zəmin(i) təmin etməyə imkan yaradır. Bizim misaldakı təsəvvür uyğun görüntülərə səbəb olan aktiv növ olub, emosional, yaxud məcazi növə aid deyil. Aktiv xəyal təkanvericidir, özlüyündə yaradıcı bir fenomendir, yenidən qurulma xassəsinə malikdir. Bu qurulma, bizim misalda “Quruluş Qarabağ”dır, “Şahlanış Şuşa”dır, “Ləyaqət Laçın”dır!

  • Ötən ilin son ayının ilk günü – günlərdən Laçın!

Azərbaycan ordusu mümkün olmayanı mümkün edib, Şuşanı azad edincə, “qalib”, “yenilməz” Ermənistan Laçından öz ordusunu çıxartmaq öhdəliyi götürdü və cəhənnəm olub getdi. 

İndi təsəvvür edin: 2021-ci ilin 18 mayını da Laçınsız keçirərdik, 2020-ci ildə Qarabağda tarixi zəfər qazanmazdıq. – Təsəvvür edə bilmərik. 

Yaxşı ki təsəvvür edə bilmərik! 

Təsəvvür geriyə işləmir, onun vektoru irəliyə yönəlir.

İrəliyə - Laçından da…

DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!

Əkbər QOŞALI




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

11.07.2025 / 09:12
"Rusiya ilə bağlı məyus oldum" - Trampdan mühüm açıqlama

11.07.2025 / 09:05
Avroliqada yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR

11.07.2025 / 09:02
PKK bu gün silahı yerə qoyacaq - "Terrorsuz Türkiyə" dövrü başlayır

11.07.2025 / 08:41
DİM-in riyaziyyatla bağlı "hesabları" özünü doğrultmadı...

11.07.2025 / 08:40
Bakının bu yollarında tıxac var - MƏLUMAT

11.07.2025 / 00:03
"Azərbaycan və Ermənistanın sülh istəyini dəstəkləyirik" - ABŞ Departamenti

10.07.2025 / 22:34
Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi zamanı əsirlikdə və girovluqda dəhşətli işgəncələrə məruz qalmış şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

10.07.2025 / 22:05
Prezident İlham Əliyevin sosial şəbəkə hesablarında Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə işgüzar səfərindən görüntülər paylaşıldı - VİDEO

10.07.2025 / 21:29
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatdı - FOTO

10.07.2025 / 21:24
Tramp bacarmadı - Qərblə Rusiyanın qarşıdurması daha da şiddətlənir...

10.07.2025 / 21:10
Bakı-İrəvan sazişi barədə ABŞ-dan dalbadal sual doğuran açıqlamalar gəlir...

10.07.2025 / 20:56
Ya Öcalan PKK ilə oynayır, ya da PKK Öcalanı oynadır - 11-də hər şey açılacaq...

10.07.2025 / 20:41
"İşıqçı Karapetyan Çarukyandan güclü fiqurdur” - Paşinyanın qarşısına fiqur tapıb çıxara bilmirlər...

10.07.2025 / 20:27
Prezident Əliyevlə Paşinyan razılığa gəldi - dövlət komissiyalarına tapşırıqlar verildi...

10.07.2025 / 20:11
“Dirilik” məcmuəsinin transliterasiya edilmiş toplusunun təqdimat mərasimi keçirilib

10.07.2025 / 20:03
"Mənim yanıma hazırlığa gəlməsən, attestat qiymətini kəsəcəyəm" - müəllimlər qisasa başlayıb...

10.07.2025 / 19:43
Makron səfirliyimizə basqın etmiş quldurun cəzasını ağırlaşdırdı - Bakıya jest?..

10.07.2025 / 19:26
Tramp Azərbaycanla bağlı məktubda dediyi kimi etdi - artım var...

10.07.2025 / 19:10
Fikir və söz azadlığına tam təminat Azərbaycanda inkişafın mühüm amilinə çevrilib...

10.07.2025 / 18:55
Antinarkotik tədbirlərinin gücləndirilməsi və reabilitasiya mərkəzlərinin fəaliyyəti DİN-in Kollegiyasında geniş müzakirə olundu

10.07.2025 / 18:48
Trampın “cəfəng danışan Putinə” kiçik sürprizi nədir?..

10.07.2025 / 18:45
ABŞ Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı təklif verib - rəsmi təsdiqləndi...

10.07.2025 / 18:33
Tramp hökumətində “Ukrayna xaosu”, ya oyun? - Heqset Trampdan fərqli siyasət aparır...

10.07.2025 / 18:25
Azərbaycan-Qazaxıstan "Tərlan-2025” PUA təlimi başa çatdı - FOTO

10.07.2025 / 18:19
Xərçəng niyə bu sürətlə artır - Azərbaycanda bir ildə təxminən 4 min artım...

10.07.2025 / 18:11
Ermənistanda Karapetyanın Sirk binası da müsadirə olunur...

10.07.2025 / 18:06
Mehdi Sobhani Pezeşkianın Qarabağda atdığı imzanı pozdu - İran XİN-dən hərəkət yoxdur...

10.07.2025 / 18:04
Beynəlxalq səyyahlar Şuşa və Ağdama səfər ediblər... - YENİLƏNDİ

10.07.2025 / 17:52
Ərəb Əmirlikləri ilə Azərbaycanın "yeni iqtisadi dövrü" başladı…

10.07.2025 / 17:39
Aİ-nin ardınca Britaniya da Azərbaycanın böyük layihəsinə qoşulur...

10.07.2025 / 17:26
Bütün əsas istiqamətlər üzrə cinayət faktları 19-40 faiz, bəzən dəfələrlə azalıb - Nazir rəqəmləri açıqladı...

10.07.2025 / 17:16
“Nar” AHK Azərbaycan tədbirində rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - FOTO

10.07.2025 / 17:14
DTX əməliyyat keçirdi - azərbaycanlı "Vaqner"çilər həbs edildi

10.07.2025 / 17:07
Polşa Ukraynaya hərbi yardımların daşındığı hava limanını bağlamaqla hədələdi…

10.07.2025 / 16:52
103 kriminal qrup zərərsizləşdirilib - DİN açıqladı

10.07.2025 / 16:25
Əliyevlə Paşinyan Əbu-Dabidə konkret nələri razılaşa bildilər?...

10.07.2025 / 16:22
Əliyevlə Paşinyanın ikitərəfli formatla bağlı razılaşması danışıqlar tarixində ən unikal nəticələrdən biridir...

10.07.2025 / 16:19
BMU ilə Lanzhou Maliyyə və İqtisadiyyat Universiteti arasında memorandum imzalanıb

10.07.2025 / 16:12
İmaməddin Xəlilov beynəlxalq təlim-məşq toplanışının ən fəal kişi parataekvondoçusu seçilib

10.07.2025 / 16:10
Dünyanın məşhur səyahətçisi Xankəndidən Avropa və Kanadaya məktublar göndərib

10.07.2025 / 15:51
Əbədiyyət dünyasının parlaq ulduzu – şəhid Əkrəm Abdullayev...

10.07.2025 / 15:31
Əbu-Dabi görüşü sülh müqaviləsi üçün mühüm hazırlıq oldu

10.07.2025 / 15:20
Prezident Əliyevlə Paşinyan ikitərəfli formatda dialoqu davam etdirmək barədə razılığa gəldi

10.07.2025 / 15:17
"Rusiya Azərbaycanla Ermənistan arasında birbaşa dialoqu alqışlayır" - Peskov

10.07.2025 / 15:05
“İki sahil” keçdiyi şərəfli yolla müstəqilliyimizin bərpasının 34 illik tarixinə bələdçilik edir

10.07.2025 / 14:18
Əbu-Dabidə Prezident İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüşün nəticələri açıqlandı

10.07.2025 / 14:05
Prezident İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş başa çatdı - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

10.07.2025 / 14:02
"Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım hələ də itkindir" - Xocalı soyqırımı zamanı yaralanmış şəxs

10.07.2025 / 14:01
Prezident Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş Assambleyasının 3-cü növbədənkənar sessiyasının iştirakçılarına müraciət ünvanladı

10.07.2025 / 13:54
"İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi məhkəmə qərarı ilə işinə bərpa olunub" - Nazir

10.07.2025 / 13:40
İlk dəfə Şuşadan poçt vasitəsilə Avropa və ABŞ-a məktub göndərildi

10.07.2025 / 13:31
Nəsimidə narkoşəbəkənin iki üzvü 21 kq narkotiklə saxlandı...

10.07.2025 / 13:10
Евгению Примакову! Между русской культурой и Азербайджаном не нужны посредники - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

10.07.2025 / 12:50
İtaliyada anomal istilərdən 500 nəfərin öldüyü iddia edildi...

10.07.2025 / 12:34
6 ayda 40 bağça direktoru işdən çıxarılıb, 100-dən çoxuna isə töhmət verildi

10.07.2025 / 12:17
Ermənistanda müxalif deputatın oğlu da saxlandı

10.07.2025 / 12:00
Hacıqabulda 55 yaşlı kişi cərəyan vurmasından öldü

10.07.2025 / 11:45
Keçmiş prezident yenidən həbsxanaya atıldı

10.07.2025 / 11:43
Baş prokuror Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək

10.07.2025 / 11:25
Azərbaycanda rus bölmələri bağlanmayacaq - nazir açıqladı

Fikir və söz azadlığına tam təminat Azərbaycanda inkişafın mühüm amilinə çevrilib...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910