Gömrük Komitəsi bəzi məhsulların idxal rüsumunu artırsa...
Aydın Hüseynov: “Çünki belə addımlar orta və kiçik sahibkarlığın inkişafı üçün münasib hesab edilir”
Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) məhsul idxalına tariflərin artırılması imkanını istisna etmir. Bunu “Azərbaycan gömrüyü – bu gün və sabahın çağırışları” adlı jurnalistlər üçün seminar zamanı DGK-nin Maliyyə, tariflər və valyuta nəzarət Baş İdarəsinin Gömrük tariflərinin nizamlanması şöbəsinin rəisi Əzizağa Hüseynov deyib.
Ə.Hüseynovun sözlərinə görə, tariflərin mümkün artırılması ilk növbədə daxili istehsalın müdafiəsinə yönələcək: “İlk növbədə bu, kənd təsərrüfatı, maşınqayırma və digər sənaye sahələrinə şamil olunur”.
O da məlum olub ki, Azərbaycanda gömrük rüsumları malın dəyərinin maksimum 15 faizi qədərdir və bu sahədə artım yoxdur. Ölkədə bəzi mallara spesifik rüsumlar tətbiq edilir. Məhsuldan asılı olaraq 15% və yaxud 10% gömrük rüsumu tətbiq edilə bilir. Gömrük rüsumları dərəcələrinə görə 3 qrupa bölünür – advalor, spesifik və kombinə edilən. Sonuncu, adından göründüyü kimi, əvvəl qeyd edilən hər iki dərəcə növünü özündə birləşdirir. Spesifik rüsumlar xüsusilə spirtli içki, tütün məhsulları, avtomobillərə tətbiq edilir. Digər məhsullara isə advalor rüsumlar tətbiq edilir. Mövsümi gömrük rüsumları xüsusilə kənd təsərrüfatı məhsullarına, maksimum 15% olmaqla və maksimum 6 ay müddətinə tətbiq edilir.
O da məlumdur ki, dünyada bir sıra dövlətlər ölkə maraqlarından çıxış edərək lazım gələndə məhsul idxalı zamanı gömrük tariflərini artırırlar. Bütün bunlarda məqsəd daxili istehsalı qorumaq və onun rəqabətə dözümünü təmin etməkdir. Bu baxımdan ola biləcək artımları ekspertlər necə dəyərləndirirlər?
Məsələyə münasibət bildirən millət vəkili Aydın Hüseynov buna müsbət prizmadan yanaşdı. Onun sözlərinə görə, daxili istehsalın qorunmasından ötrü, lazım gələrsə, bu kimi addımların atılması məqbul hesab edilməlidir: “Gömrük rüsumlarının artırılması daxili bazarın qorunması üçün atılan addımlardan biridir. Ümumiyyətlə, sahibkarlığın, eyni zamanda orta və kiçik sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi üçün daxili bazarın qorunması istiqamətində tədbirlər görülməlidir. Yəni qanunvericilik bazasında, digər normative-hüquqi aktlarda bu kimi dəyişikliklərin edilməsi mümkündür. Çünki belə addımlar orta və kiçik sahibkarlığın inkişafı üçün münasib hesab edilir. Nəticədə ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafında kiçik və orta sahibkarlar fəal rol oynayırlar. Bu baxımdan hesab edirəm ki, ölkənin iqtisadi maraqlarının qorunması baxımından bu kimi məsələlər nəzərdən keçirilə bilər. Ümumilikdə götürdükdə bu yöndə zaman-zaman tədbirlər görülüb və görülür. Digər tərəfdən, son vaxtlar vergi və gömrük sistemində aparılan islahatlar, eyni zamanda sözügedən qurumlarda həyata keçirilən uğurlu kadr dəyişiklikləri bu sahədə irəliləyişlərin və nailiyyətlərin əldə olunmasına gətirib çıxarıb. Çünki gömrük və vergi sistemi dövlət büdcəsinin gəlirlərinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Bu kimi addımlar da ölkə büdcəsinin daha da artmasına və genişlənməsinə gətirib çıxaran faktorlardan biridir. Ona görə də bununla bağlı səslənən fikirləri məqsədəuyğun hesab edirəm. Düşünürəm ki, bu, ölkənin iqtisadi maraqlarına uyğundur”.
Vidadi ORDAHALLI
