şənbə günü, 21 iyun 2025
     

Ölkəmizdə məktəbəqədər hazırlığın problemləri...

Image

Elmin Nuri: "Dünya ölkələri ilə müqayisədə Azərbaycan bağçaları bir çox keyfiyyətlərinə görə geri qalır"

Uşağın şəxsiyyət kimi formalaşmasında mühüm əhəmiyyətə malik olan məktəbəqədər təhsil məktəbə qədəm qoyacaq fidanların əvvəlcədən hazırlanması üçün vacibdir. Bütün valideynlər uşaqlarını məktəbə hazırlamağa çalışır ki, balacalar məktəbdə müvəffəqiyyətlə oxusunlar.

Məlum olduğu kimi, 2016-cı ildən başlayaraq ölkədə dövlət ümumtəhsil məktəblərində ödənişsiz əsaslarla məktəbəhazırlıq qrupları fəaliyyətə başlayıb. Təcrübə göstərir ki, məktəbə hazırlıq mərhələsindən keçmiş uşaq şagird olduğu zaman məktəbə, kollektivə daha tez alışır, ətraf mühiti dərk etməkdə, diqqət və yaddaşın formalaşması ilə əldə etdiyi bacarıq və vərdişlərini dərs prosesində istifadə edir, bu da ona dərsi mənimsəməsində böyük köməklik göstərir.

Onu da qeyd edək ki, məktəbəhazırlıq qruplarının yaradılmasında məqsəd 5 yaşlı uşaqların məktəb təliminə hazırlığı ilə əlaqədar psixoloji dayanıqlığını artırmaq, əhatə olunduqları aləmə və təhsil mühitinə uyğunlaşdırmaq, onların ünsiyyət və birgə fəaliyyət bacarıqlarına yiyələnməsini təmin etməkdir. 

Son zamanlar məktəbəqədər hazırlıq sahəsində müəyyən problemlərin olması ilə bağlı narazılıqlar səslənir. Maraqlıdır, məktəbəqədər hazırlıq təhsilində hansı problemlər var? Bu sahədə qeydə alınan problemlər necə həll olunmalıdır?

"Məktəbəhazırlıq qruplarında dərs demək üçün ibtidai sinif müəllimi yox, bağça metodisti və tərbiyəçiləri xüsusi müsabiqə şərtləri altında seçilməlidir" 

Təhsil eksperti Elmin Nuri bildirdi ki, bağça və məktəbəqədər təhsil seqmentinin aktuallıq və faydalılığı hər zaman yüksək səviyyədə olub: "Dünyanın əksər ölkələrində məktəbəqədər təhsil tədris prosesinin ən məsuliyyətli və vacib dövrü hesab edilir. Çünki insanın şəxsiyyət kimi formalaşması üçün topladığı əsas baza – təxminən 70 % əsasən 7 yaşa qədərki dövrə təsadüf edir. Sırf buna görə bir çox ölkələrdə - Finlandiya, Sinqapur, Kanada, İsrail, Yaponiyada  bağçalarda işləmək istəyən metodist və tərbiyəçilər üçün şərtlər həddindən artıq ağırdır. Çünki onların cəmiyyət üçün görəcəkləri vacib, bir o qədər də ağır iş var. Onlar gələcəyin düşüncəli şagirdini, faydalı vətəndaşını formalaşdırmalıdırlar. Təsəvvür edin, Sinqapurda bağçaya gedən uşaq iki tədris proqramından keçir. Bu proqramlar əsasında o estetika və yaradıcı ifadə, dünyanı öyrənmək, kəşf etmək, dil və savad, motorika bacarıqlarının inkişafı, sayma-hesablama bacarığı, sosial və emosional inkişafı mənimsəməlidir. Orada bağçanı bitirib məktəbə qəbul olmaq istəyən şagirddən isə bu keyfiyyətlər tələb olunur: sosial normalar və qaydaları bilmək, başqasının mövqeyini dəstəkləməyə hazır olmaq, anlaşmaq, qarşılıqlı təsir və ətrafdakılarla ünsiyyət bacarığına malik olmaq, hər şeylə maraqlanmaq və araşdırmağı bacarmaq, dialoqa girməyi bacarmaq adekvat özünüdəyərləndiməni bacarmaq və öz-özü ilə razılaşmaq, yaxşı inkişaf etmiş fiziki koordinasiyaya, sağlam vərdişlərə malik olmaq, yaradıcı potensialı formalaşmaq, öz ailəsini, dostlarını, müəllimlərini, eləcə də məktəbdəki müəllimlərini sevmək və hörmət etmək.

İndi özünüz təsəvvür edin, məktəbə gedəcək şagirdə bu dövrə qədər bu qədər keyfiyyətləri aşılayan bağça formal hesab edilə bilərmi? Təbii ki, xeyr!"

Ekspert hesab edir ki, dünya ölkələri ilə müqayisədə Azərbaycan bağçaları bir çox keyfiyyətlərinə görə geri qalır: "Əvvəla onu deyək ki, bağça sayı yetərli deyil, ölkə üzrə hər 5 uşaqdan yalnız biri bağçaya getmək imkanı əldə edir. İkincisi, bağçalarda çalışan metodist və tərbiyəçilərlə bağlı monitorinqlər aparıldı. Nəticələr isə heç ürəkaçan olmadı. 11.300 tərbiyəçi və metodistin 5800-ü ixtisasa yararsız hesab edildi. Bu fakt bizim bağçalarda durumun real göstəricisi, onlara formal təhsil mərhələsi kimi baxmağın dəlil-sübutudur. Amma hər bir halda məktəbəqədər tədris müəssisələri öz fəaliyyətini davam etdirməli, xüsusi proqram istiqamətində hərəkət edərək insanlar üçün faydalı olmalıdırlar. Əks halda, bizdə məktəbəqədər təhsilin fəaliyyəti çox formal xarakter daşıyacaq".

Həmsöhbətimizin fikrincə, 5-6 yaşlı uşaqlar üçün nəzərdə tutulan məktəbəqədər qruplar icbari xarakter danışmasa da, faydalılığı çox yüksəkdir: "Bugün məktəblərdə də aparılan tədqiqatlar nəticəsində hazırlıq qruplarına gedən şagirdlərlə getməyənlər arasında kəskin İQ, davranış qaydaları və s. fərqi hiss olunub. Amma burada da çox ciddi xətaya yol veririk. Bildiyimiz kimi, məktəbəhazırlıq qruplarında dərsləri ibtidai sinif müəllimləri aparır. Bu, kökündən yanlışdır. Belə ki, bu hazırlıq qruplarında proqramlar sırf bağça proqramı ilə çox yenilik təşkil edir. İbtidai sinif müəllimi isə, bu proqramdan tam xəbərsiz olmasına baxmayaraq, qrupa nələrisə öyrətməyə çalışır. Baxın, məktəbəhazırlıq qruplarının da fəaliyyətini formallaşdıran əsas amil budur. Təcili olaraq bununla bağlı addımlar atılmalı, məktəbəhazırlıq qruplarında dərs demək üçün ibtidai sinif müəllimi yox, bağça metodisti və tərbiyəçiləri xüsusi müsabiqə şərtləri altında seçilməlidir".

Günel CƏLİLOVA



VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

Bakı məhkəməsi sübut etdi - Qarabağda basdırılmış bütün mina xəritələri İrəvandadır...

Putin dünya media nəhəngləri ilə Azərbaycanı da müzakirə etdi...

Dəhşətli zəlzələ bölgəsində məhəllə salan ilk türk müsəlman dövləti - Azərbaycanın yeni statusu...

SON XƏBƏRLƏR

21.06.2025 / 12:06
Bank kartlarından oğurluq davam edir...

21.06.2025 / 12:01
“Həmkardan həmkara qayğı ilə” layihəsinin növbəti mərhələsi Laçında keçirilib

21.06.2025 / 11:37
Türkiyədə əməliyyat - 450 qanunsuz miqrant saxlanıldı

21.06.2025 / 11:34
İsraildən etiraf kimi açıqlama: “Bizi çətin günlər gözləyir”

21.06.2025 / 11:20
“Samvel Şahramanyan həbs oluna bilər”

21.06.2025 / 11:16
ABŞ-ın İrana qarşı hərbi əməliyyatına kim rəhbərlik edə bilər?

21.06.2025 / 11:07
İsrail təkbaşına İranın Fordo nüvə obyektini məhv edə bilməz

21.06.2025 / 11:00
Bu axşam Bakı metrosunun iş rejimində dəyişiklik olunacaq

21.06.2025 / 10:36
Cenevrədəki avropalılar İranı ABŞ-la danışıqlara çağırdı

21.06.2025 / 10:30
Məşhur amerikalı rejissorun əşyaları 4,25 milyon dollara satıldı

21.06.2025 / 10:22
İsrail hökuməti 1000 yeni mobil sığınacaq tikəcək - 28,6 milyon dollara...

21.06.2025 / 10:15
Əraqçi Moskva yolçusudur - Putinlə görüşəcək

21.06.2025 / 10:05
"İki həftə maksimum olacaq” - Tramp İrana vaxt qoydu!

21.06.2025 / 10:00
Bu gün Bakıda ilk dəfə UFC turniri keçiriləcək

21.06.2025 / 09:30
"Çirkli pullara" həbs edildi, ürək tutmasından öldü - türkiyəli fenomeninin acı sonluğu...

21.06.2025 / 09:29
"Cəmiyyətdə heç kim toxunulmaz ola bilməz"

21.06.2025 / 09:22
7 - 8 yaşlı uşağa hesab açmaqda bankların marağı nədir?...

21.06.2025 / 09:16
Bakıda ölümlə nəticələnən yol qəzası baş verib

21.06.2025 / 09:13
Beynəlxalq muğam müsabiqəsinin qalibləri məlum olub

21.06.2025 / 09:08
Azərbaycanlı hakim Almaniya - İtaliya oyununa təyinat aldı

21.06.2025 / 09:00
Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı və dostluğu əbədidir

21.06.2025 / 08:52
Azərbaycana yay fəsli daxil olub

21.06.2025 / 08:37
"Riyaziyyat uğursuzluğu" məktəblərin günahıdır, ya DİM-in?..

21.06.2025 / 08:15
Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

21.06.2025 / 03:02
Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

21.06.2025 / 01:11
Tramp İrana qarşı yerüstü əməliyyatlara işarə etdi - “onlar Avropa ilə danışmaq istəmir”...

21.06.2025 / 00:35
Cenevrədə kritik görüş – İran növbəti danışıqlara razılıq verdi...

20.06.2025 / 23:05
Ərdoğan Paşinyanla nələri müzakirə etdi...

20.06.2025 / 22:10
Vaxtilə işğalda olan Azərbaycan ərazilərinin “Ermənistana birləşdirilməsi” niyyəti məhkəmədə ifşa olundu - FOTO

20.06.2025 / 21:35
İranda hakimiyyət dəyişikliyi təhlükəsi kəskinləşir...

20.06.2025 / 21:19
Bakı məhkəməsi sübut etdi - Qarabağda basdırılmış bütün mina xəritələri İrəvandadır...

20.06.2025 / 21:06
İran danışıq üçün Trampı yox, Avropa liderlərini seçdi...

20.06.2025 / 20:56
Avropa - İran danışıqları başladı

20.06.2025 / 20:52
Putin dünya media nəhəngləri ilə Azərbaycanı da müzakirə etdi...

20.06.2025 / 20:47
"Aprel döyüşləri ilə bağlı istintaq komissiyasının Ermənistanda yaradılmasının səbəbi əməliyyatın Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən keçirilməsi idi" - Bako Sahakyan

20.06.2025 / 20:38
Dəhşətli zəlzələ bölgəsində məhəllə salan ilk türk müsəlman dövləti - Azərbaycanın yeni statusu...

20.06.2025 / 20:25
Əliyev bu dəfə Türkiyədə daha böyük coşqu ilə qarşılandı - qardaşlığın yeni yüksəlişi...

20.06.2025 / 20:12
Paşinyan Ərdoğanı İrəvana dəvət etdi...

20.06.2025 / 20:10
İstanbul erməni patriarxı Paşinyanla görüşmədi...

20.06.2025 / 20:07
Moskvanın Paşinyanın yerinə hazırladığı milyarderlərin ikisi də türməlik oldu... Bakıda və İrəvanda...

20.06.2025 / 19:54
İsrailin israrla ABŞ-dan istədiyi bomba nəyə qadirdir?

20.06.2025 / 19:42
Faiq Ələkbərli Rusiya Federasiyasında keçirilən X Beynəlxalq elmi-praktiki konfransda onlayn iştirak edib

20.06.2025 / 19:38
İrəvanda "Azərbaycan Zəngəzura hücum edəcək" dalğası yenidən başladıldı...

20.06.2025 / 19:25
Xalqımızın sərvəti, Azərbaycanın tanınma simvolu - adət-ənənələr üçün təhlükələr...

20.06.2025 / 19:17
Cənnət ətri

20.06.2025 / 19:12
Qrossi xəbərdarlıq etdi- İraqdakı səhvi İranda təkrar etməyin....

20.06.2025 / 19:11
Münaqişə davam edərsə, İran nüvə silahına əl ata bilər

20.06.2025 / 19:07
Paşinyandan Kremlə sərrast mesaj - “Rusiyanın forpostluğundan çıxdıq”...

20.06.2025 / 18:52
Putin İrana hərbi müdafiə dəstəyindən imtina etdi...

20.06.2025 / 18:45
DİN qadınlara qarşı zorakılıq, ailə-məişət zəminində törədilən cinayətlər mövzusunda konfrans keçirdi - FOTO/VİDEO

20.06.2025 / 18:38
Azərbaycanda eyni cütlüyə azı 3, çoxu 4 dəfə toy qonaqlığı verilir - əcaibləşən adətlərimiz...

20.06.2025 / 18:25
Azərbaycan neftinin kəskin bahalaşmasının sonu nə olacaq?...

20.06.2025 / 18:11
İran nüvəsi ilə bağlı ABŞ kəşfiyyatı Trampın siyasətini alt-üst etdi...

20.06.2025 / 18:07
Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyi ilə əlaqədar keçirilən seminarlar yekunlaşıb - FOTO

20.06.2025 / 18:03
Türkiyənin sualtı dünyasına səyahət

20.06.2025 / 17:56
İlyarım sülhməramlılarda xidmət etdi, könüllü 44 günlük savaşa getdi, sonra isə...Şəhidin qazi atası İbrahimov danışır... - FOTO

20.06.2025 / 17:43
Tramp müharibəyə girsə İran ABŞ-a nələr edə bilər?..

20.06.2025 / 17:30
Şagirdlər buraxılış xarici dil imtahanında ciddi qüsur tapdılar...

20.06.2025 / 17:25
"Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeirində yaradıcı masştab yoxdur"....

20.06.2025 / 17:23
Vüqar Rəhimzadə: Kahramanmaraşdakı “Azərbaycan” məhəlləsi Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının, dostluğunun və həmrəyliyinin əyani nümunəsidir

20.06.2025 / 17:20
Diplomatik korpusun nümayəndələri Laçında olublar

20.06.2025 / 17:15
İsmayıllının Mollaisaqlı sakininin evi belə yandı - bir çöp də ələ gəlmədi... - VİDEO

20.06.2025 / 17:09
Xaosa bürünmüş dünyada Azərbaycanın tək yolu var - İlham Əliyev nə deyib...?

20.06.2025 / 17:07
Bahar Muradova Sabirabadda vətəndaşları qəbul edib

20.06.2025 / 16:54
Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığının təcəssümü Kahramanmaraş

20.06.2025 / 16:40
DTX Qaxda əməliyyat keçirdi - icra başçısı və müavinləri saxlandı

20.06.2025 / 16:34
Azərbaycan UNESCO-nun Hökumətlərarası Komitəsinə üzv seçildi

20.06.2025 / 16:20
"Əkinçi"dən sonra Qafqaza düşən "Ziya"

20.06.2025 / 16:05
İki ölkədən İsrailə hərbi dəstək - İrana qarşı 14 yük təyyarəsi ilə silah göndərdilər

20.06.2025 / 15:43
"Avropa İttifaqı səmasını üzümüzə bağlayıb, Ermənistan da bağlayacaq?" - Overçuk

20.06.2025 / 15:20
Bakıda soyğunçuluq edən 3 nəfər yaxalandı

20.06.2025 / 14:55
10 mindən çox aliment borcu olan Saatlı sakini həbs edildi

20.06.2025 / 14:47
Maqsud İbrahimbəyov Yaradıcılıq Mərkəzində “Zeynəbin sehrli dünyası” adlı sərginin açılışı olub - FOTO

20.06.2025 / 14:41
Prezidentin Naxçıvandakı nümayəndəliyinə dair qanunvercilik MR Konstitusiyasına daxil edilir

20.06.2025 / 14:25
Prezident İlham Əliyev UFC-nin prezidentini qəbul edib - FOTO

20.06.2025 / 14:25
Aprel döyüşləri zamanı Ermənistan tərəfindən əməliyyatlara rəhbərlik etmiş generalların adları məhkəmədə açıqlanıb

20.06.2025 / 14:09
DİN-dən Bakıda keçirilən UFC turniri ilə bağlı açıqlama - təhlükəsizlik polis tərəfindən təmin olunur...

20.06.2025 / 13:52
Naxçıvan Nazirlər Kabineti Azərbaycan Prezidentinə tabe olacaq

20.06.2025 / 13:37
Qubadlıda skelet fraqmentləri aşkarlandı

20.06.2025 / 13:16
Azərbaycan və Küveyt arasında kənd təsərrüfatı sahəsində əməkdaşlıq sənədi təsdiq edildi - FƏRMAN

20.06.2025 / 13:15
Azərbaycan və Çin arasında “Kəmər və Yol” Təşəbbüsünün Birgə Təşviqi üzrə Əməkdaşlıq Planı təsdiqləndi - FƏRMAN

Xalqımızın sərvəti, Azərbaycanın tanınma simvolu - adət-ənənələr üçün təhlükələr...

XƏBƏR ARXİVİ