“Türkiyə ilə Qərb arasında yaşanan soyuqluğu nəzərə alsaq, bu ölkə KTMT-də müşahidəçi statusi ilə iştirak edə bilər”
Məlum olduğu kimi, Ermənistan parlamenti sentyabrın 11-də Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) nizamnaməsinə dəyişiklikləri nəzərdə tutan protokolları ratifikasiya edib.
Ermənistan parlamentinin təsdiqlədiyi başqa bir protokol isə KTMT-yə üzv olmayan dövlət və digər beynəlxalq təşkilatlar üçün bu qurum yanında müşahidəçi statusunu nəzərdə tutur. Həmin protokola görə, müşahidəçi ölkə və təşkilatlar KTMT-nin fəaliyyəti ilə daha yaxından tanış olmaq imkanı əldə edə, qurumun hərbi-siyasi tədbirlərini izləyə, həmçinin, hərbi-texniki əməkdaşlıq imkanları qazana bilərlər. O sırada ortaq təlimləri izləmək və orada iştirak hüququ da var.
Bu arada erməni mətbuatı bütün bunu böyük narahatlıqla izləyir və mövqeyini müəyyən arqumentlərlə əsaslandırmağa çalışır. Erməni mətbuatı iddia edir ki, KTMT-də müşahidəçi statusunun yaradılması Azərbaycan və Türkiyənin orada sözügedən statusla iştirakına hesablanıb. Erməni mətbuatı yazır ki, KTMT baş katibinin öhdəliklərinin müvəqqəti icraçısı Valeri Semerikov Azərbaycan tərəfindən bununla bağlı heç bir ərizə olmadığını, olsa belə, qərarın konsensus əsasında qəbul edildiyini deyib. Erməni mətbuatı yazır ki, doğrudan da belədirsə, o zaman bu məsələ niyə aktualdır?
Ermənilərin kefini qaçıran başqa bir məqam isə Rusiya Baş nazirinin müavini Yuri Borisovun İrəvanda Azərbaycanın KTMT-də müşahidəçi və ya tərəfdaş statusu alma ehtimalı ilə bağlı verilən suala cavabıdır. Onun sözlərinə görə, KTMT keçmiş SSRİ respublikaları ilə əməkdaşlığı hər zaman dəstəkləyəcək: “Biz KTMT-nin bütün ölkələri və Azərbaycanla hərbi-texniki əməkdaşlığa bağlı olaraq çox balanslaşdırılmış və düşünülmüş siyasət yürüdürük. Biz vaxtında bir ailə olmuşuq. Bizim, ümumilikdə, çox şeyimiz var. Bu həm də məsələn, bütün keçmiş respublikaların hərbi qüvvələri kimi müəyyən bir balansla bağlıdır.”.
Ermənilərin Türkiyə ilə bağlı narahatlığı ondan ibarətdir ki, bu ölkə də KTMT-də müşahidəçi statusu ilə iştirak edə bilər. Hesab edirlər ki, nizamnaməyə dəyişikliklər təkcə Azərbaycanla bağlı deyil. Bunu onunla əsaslandırırlar ki, Rusiyanın müdafiə sahəsində Türkiyə ilə əlaqələr qurması, S-400 raketlərinin bu ölkəyə satılması və Su-57 təyyarələrinin alınmasının müzakirə olunması buna əsas verir.
Bir sözlə, erməni tərəfi Azərbaycan və Türkiyənin KTMT-də müşahidəçi statusu ilə təmsil oluna biləcəyindən çox narahatdır.
- Ramil Hüseynov: “Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsində Rusiya...”
Məsələyə münasibət bildirən VİP-in sədr müavini Ramil Hüseynovun sözlərinə görə, siyasətdə mümkün olmayan bir şey yoxdur: “Hər şey mümkündür. Tarixi proseslər bəzən elə sürətlə fərqli istiqamətdə inkişaf edir ki, buna təəccüblənməyə bilmirsən. Tarixən Rusiya ilə Türkiyə bir-birinə qarşı rəqib olub. Ancaq hazırkı dövrdə siyasi proseslər elə bir məcrada inkişaf edir ki, bu ölkələr arasında ciddi yaxınlaşma var. Düzdür, nəzərə alsaq ki, Türkiyə NATO-nun üzvüdür, o zaman bu ölkənin KTMT-yə üzv olması real deyil. Ancaq Türkiyə ilə Qərb arasında yaşanan soyuqluğu nəzərə alsaq, bu ölkə KTMT-də müşahidəçi statusu ilə iştirak edə bilər. Bu o zaman ola bilər ki, Türkiyəyə Qərbdən təzyiqlər artsın, ABŞ F-35 təyyarələri ilə bağlı öhdəliklərdən birmənalı imtina etsin və s. Belə olan halda, əlbəttə ki, belə bir ehtimal var. Azərbaycana gəldikdə isə bunun mümkün olmadığını demək çətindir. Hesab edirəm ki, Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsində Rusiya Ermənistana təzyiq göstərsə, Azərbaycan bu addımı ata bilər. Fikrimcə, bu və digər məsələlər erməniləri indidən narahat edir”.
Vidadi ORDAHALLI
