ISESCO Azərbaycana münasibətdə UNESCO-nu qabaqladı...
İslam Ölkələri Elm, Təhsil, Mədəniyyət Təşkilatı (ISESCO) işğaldan azad edilmiş ərazilərdə dağıdılmış mədəniyyət abidələrinin bərpasında Azərbaycanla əməkdaşlıq etməyi planlaşdırır. Bunu jurnalistlərə təşkilatın baş direktoru Səlim bin Məhəmməd əl-Malik deyib.
O qeyd edib ki, bu əməkdaşlıq ölkənin Mədəniyyət Nazirliyi ilə də qurulacaq: “Biz mədəniyyət abidələrinin ISESCO-da qeydiyyata alınmasına nail olacağıq”.
Baş direktorun sözlərinə görə, o, 2021-ci ilin yanvarında Qarabağa səfər edib və bu ərazilərdə bəzi mədəniyyət abidələrinin dağıdılmasını öz gözləri ilə görüb.
UNESCO niyə ISESCO-dan örnək götürüb hərəkətə gəlmir? Halbuki, bu daha çox onun vəzifəsidir. ISESCO indiyə qədər bu yöndə bir neçə təşəbbüs göstərib, amma UNESCO hələ də vaxti uzadır. Səbəb nədir?
- “Məhz UNESCO-nun məsələlərə daha ciddi yanaşması və mövqeyini obyektiv şəkildə ortaya qoyması üçün şanslar da yaranıb”
AMEA-nın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, fəlsəfə doktoru, BAO-nun sədr müavini, siyasi şərhçi Faiq Ələkbərli "Bakı Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, UNESCO Azərbaycana münasibətdə ISESCO-dan örnək götürməlidir.
"Şübhəsiz ki, ISESCO-nun azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycanın dağıdılmış, acınacaqlı vəziyyətə salınmış mədəniyyət abidələrinin bərpa prosesində iştirak etmək təşəbbüsü təqdirəlayiqdir. Vaxtilə işğal altında olan ərazilərimizdə ermənilər tərəfindən vandalcasına dağıdılan mədəniyyət abidələrinin bərpasında ISESCO-nun da iştirak etməsi müsbət qarşılanmalıdır. Bu eyni zamanda onu göstərir ki, ISESCO həm də məsələlərə yanaşmada daha həssasdır və doğrudan da bu fakta obyektiv şəkildə münasibət bildirir. Bir çox anlamlarda həm də ISESCO Azərbaycanla münasibətıərini də düzgün şəkildə qurub. Biz ISESCO-nun öz missiyasına sadiq qaldığını müşahidə etsək də, təəssüf ki, bunu UNESCO-da görə bilmirik. ISESCO bütün mənalarda tarixi mədəniyyət abidələrimizin vandalizmə məruz qalmasına xüsusi həssaslıqla yanaşır. Bilirsiz ki, keçən il ISESCO-dan azad ərazilərə xüsusi nümayəndə heyəti gəlmişdi, qurumun rəhbəri də orada təmsil olunurdu.
UNESCO-nun hələ də addım atmamasının səbəbi çox sadədi, görünür hələ bu qurum müəyyən qüvvələrin təsiri altından çıxa bilmir. Dəfələrlə deyilib ki, bu təşkilat müəyyən dövlətlərin, təşkilatların təsiri altındadır və bizə onların baxış bucağından baxır. Həmin dövlətlər və təşkilatlar bizə həmişə mənfi gözlə baxıb. UNESCO heç də bu məsələdə müstəqil qərar vermək gücündə olmadığını göstərir".
F.Ələkbərlinin sözlərinə görə, bu qurum heç də dağıdılan mədəniyyət abidələrimizin bərpasında iştirak etmək üçün təşəbbüs göstərmir, ümumiyyətlə bu işə can atmır. "Biz onun bu yöndə təşəbbüslərinə rast gəlmirik. Halbuki, torpaqlarımız azad olandan sonra UNESCO ərazilərimizə missiya göndərməli idi, amma göndərmədi. Bir neçə ay əvvəl də dördtərəfli görüşdə razılığa gəlindi ki, UNESCO Azərbaycana və Ermənistana missiya göndərsin. Hələ də bir xəbər yoxdur".
F.Ələkbərli hesab edir ki, UNESCO yenə də hərəkətsiz qalacaqsa münasibətlərin yenidən dəyərləndirilməsinə, bu məsələlərə yenidən baxılmasına da ehtiyac var. "Məhz UNESCO-nun məsələlərə daha ciddi yanaşması və mövqeyini obyektiv şəkildə ortaya qoyması üçün şanslar da yaranıb. Məncə, bu qurum bu şanslardan istifadə etməlidirlər. Ümid edirəm ki, bu məsələlərdə UNESCO-dan da reaksiya olacaq. Əgər reaksiya olmazsa ümidlərimiz də boşa çıxar. Bütün hallarda UNESCO-nun bu məsələyə reaksiya verməməsi, ərazilərimizə missiya göndərməməsi tamamilə ona bəslənən ümidləri öldürə bilər. Bütün hallarda, UNESCO hərəkətə gəlməli, öz üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməlidir "- deyə F. Ələkbərli bildirdi.
İradə SARIYEVA
