Faiq İsmayılov: “İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə həm xristianlıq dövrünə qədər olan abidələr, həm də yerli abidələri məhv ediblər”
“Qarabağda çoxlu məbəd var. Bu, alban-udi xristian dini icmasının müqəddəs torpaqlara ilk səfəri deyil. Hər dəfə gələndə erməni vəhşiliyi, alban məbədlərində etdiyi dəyişiklikləri, saxtakarlıqların şahidi oluruq".
Bu sözləri alban-udi xristian dini icmasının sədri Robert Mobili icmanın işğaldan azad edilən Xocavənd rayonunun Tuğ kəndinə səfəri zamanı deyib. O bildirib ki, bu torpaqlar onlar üçün müqəddəs yerdir: "Ermənilər burada islamla bağlı olan tarixi, mədəni abidələri, ümumiyyətlə, siliblər. Hətta alban kilsələrini də dağıdıb, ya da saxtalaşdırıblar. Bu kilsələr, məbədlər alban müstəqil kilsəsinə aiddir. Bu irs birbaşa alban mədəni irsi ilə bağlıdır. Bu məbədlərin erməni kilsələri ilə heç bir bağlantısı yoxdur. Ermənilər bura gəlmə xalqdır. Sadəcə, Azərbaycan xalqının tolerantlığından istifadə edib, bu kilsələri saxtalaşdırıb, erməni kilsəsi kimi təqdim ediblər. Özlərinə doğmalaşdırıb, bizdən uzaqlaşdırıblar. Amma bu gün Azərbaycanın tarixi həqiqəti bərpa olunub. Bu gün Azərbaycan bu mədəni irsin varisidir”.
Maraqlıdır, Qarabağda ermənilərin saxtalaşdırdıqları alban dini irsinin bərpası üçün nələr etmək lazımdır?
- “...istifadəyə yararsız vəziyyətə salınan abidələrimiz öz əvvəlki görkəminə qaytarılmalıdır”
Beynəlxalq Memarlar Akademiyası Moskva şöbəsinin professoru, Azərbaycan Memarlar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü, mədəni irsin araşdırılması üzrə ekspert Faiq İsmayılov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə həm xristianlıq dövrünə qədər olan abidələr, həm də yerli abidələri məhv ediblər: “Ermənilər Qarabağda olan bütün abidələrin, o cümlədən, xristianlıq dövrünə qədər olan abidələrin də onlara aid olduqlarını iddia edirlər. Ancaq həmin abidələrin memarlıq quruluşunda, bədii daş nümunələrində ermənilərə aidiyyəti olmadığını sübut edən əlamətlər var idi. Bu səbəbdən də ermənilər bəzi abidələrin formasını, ümumilikdə, dəyişdilər. Hünərli kəndində, Xocavəndin Sos kəndində olan abidələrdə, eyni zamanda, Əsgəran qalasının özündə və digər ərazilərimizdə onlar abidələrimizin görkəmini, ümumiyyətlə, dəyişdiriblər. Ermənilər Şuşa şəhərində rus-pravoslav kilsəsinin formasını da dəyişdirərək erməni qriqoryan kilsəsinə çevirmişlər”.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, bütün ərazilərdə dağıdılan tarix-mədəni abidələr, eyni zamanda, istifadəyə yararsız vəziyyətə salınan abidələrimiz öz əvvəlki görkəminə qaytarılmalıdır. Abidə yenidən qurulub, tikilirsə, bu artıq abidə sayılmır. Sadəcə, bərpa olunmalıdır.
Günel CƏLİLOVA
