Belarus MSK sədri Liliya Yeroşinanın sözlərinə görə, bazar günü baş tutan seçkidə seçici fəallığı 84,23% olub. Belarus Mərkəzi Seçki Komissiyası keçirilən prezident seçkisinin ilkin nəticələrini açıqlayıb. Belarus MSK-nın son məlumatına görə, nəticələr aşağıdakı kimidir:
Aleksandr Lukaşenko - 80,23%
Svetlana Tixanovskaya - 9,90%
Anna Kanoptskaya - 1,68%
Sergey Çerçen - 1,13%
Andrey Dmitriyev - 1,04%
Belarus MSK sədri Liliya Yeroşinanın sözlərinə görə, bazaar günü baş tutan seçkidə seçici fəallığı 84,23% olub. Ümumilikdə seçkilərdə iştirak edən şəxslərin 6,02 faizi bütün namizədlərin əleyhinə səs verib.
Belarusda keçirilən prezident seçkilərinin nəticələrinə etiraz olaraq müxalifət tərəfdarları paytaxt Minskdə və digər iri şəhərlərdə Bazar günü gecədən etiraz aksiyaları keçirməyə cəhd göstərib. Lakin Belarus təhlükəsizlik qüvvələri aksiya iştirakçılarına sərt müdaxilə edib. Xarici medianın verdiyi məlumata görə, Minskin Qələbə meydanında etiraçılarla milis arasında toqquşmalar olub. Mitinqçilər arasında yaralananlar olub. Habelə, “Minsk qəhrəmanlar şəhəridir” abidəsinin qarşısında da toqquşmalar baş verib. Milis səs qumbaraları tətbiq edib. Etirazçılar isə zibil yeşiklərindən barrikadalar qurmağa başlayıb. Digər xəbərlərə görə, Minskin mərkəzində atəş səsləri eşidilib. Minsklə yanaşı Moqilyov, Vitebsk, Brest və digər şəhərlərdə də etirazlar qeydə alınıb. Qrodno şəhərində milis gözyaşardıcı qazdan istifadə edib. Etirazların olduğu şəhərlərdə həbslər aparılır.
Xatırladaq ki, Belarus hakimiyyətinin elan etdiyi nəticələrə görə, Aleksandr Lukaşenko əsas rəqibi Svetlana Tixanovskayaya böyük səs çoxluğu ilə qalib gəlib. Yerli müxalifət isə nəticələrin saxtalaşdırdığını iddia edərək etiraz aksiyaları keçirir. Bütün bunlar həm də gərginləşən Rusiya-Belarus münasibətləri fonunda baş verir. Biz bənzər prosesləri Ukraynada da müşahidə etmişik. Həmin vaxt da Kiyevin mərkəzi sayılan “Maydan”da bənzər aksiyalar keçirildi, nəticədə hakimiyyət dəyişikliyi baş verdi. Analitiklər həmin hadisələrdə xarici faktorun böyük rolunun olduğunu qeyd edirdilər. Belarusda baş verən bu hadisələrdə hansı iz daha çox görünür - bu Belarus xalqının iradəsidir, yoxsa kənar ssenarilər əsasında baş verən proseslərdi?
- Əhəd Məmmədli: “Proseslərdə, xalqın iradəsindən daha çox, xarici amillərin rolu görünür”
Politoloq Əhəd Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Tixanovsakyanın özünü qalib elan etməsi bir qədər inandırıcı görünmür: “O özünü qalib elan edib, mitinq çağırışları da edə bilər. Ancaq qətiyyən inanmıram ki, Tixanovskaya Lukaşenkoya qalib gəlib. Müxalifət üçün ən yaxşı halda mən orada ikinci tur gözləyirəm. Xanım güclü siyasi lider də deyil ki, nüfuzu Lukaşenkonu üstələsin. Sadəcə, həyat yoldaşı həbsdə olduğu səbəbindən qisas zəminində bu proseslərə qoşulub. Əsas məqsədi həyat yoldaşını həbsdən azad etməkdir. Proseslərdə, xalqın iradəsindən daha çox, xarici amillərin rolu görünür. Ola bilər ki, xalqın səmimi etirazını da provokasiya məqsədləri üçün yönəltsinlər. Hesab edirəm ki, Lukaşenko növbəti dönəm üçün prezident səlahiyyətlərini icra etməkdə davam edəcək və tez bir zamanda etirazların qarşısı alınacaq”.
- Məhəmməd Əsədullazadə: “Xarici siyasətdə Rusiya ilə əlaqələrində soyuqluq yaşanacaq, əvəzində Lukaşenko Qərblə əlaqələrin daha da yumşalmasına çalışacaq”
Digər politoloq Məhəmməd Əsədullazadənin sözlərinə görə, Qərb ölkələrinin bəziləri Lukaşenkonun qələbəsini tanımasa da, bu həlledici olmayacaq:“Amma bundan sonra siyasiləşmiş Belarus cəmiyyəti Lukaşenko üçün bir başağrısı olacaq və onun əvvəlki kimi sərt siyasət aparmasına imkan verməyəcək. Qeyd edim ki, bu seçkilərdən sonra Belarusda yeni siyasi mərhələ başlayır və bu, prezident üçün çox çətin bir dönəm olacaq. Daxildə siyasi situasiyanın gərgin olması da qaçılmazdır. Xarici siyasətdə Rusiya ilə əlaqələrində soyuqluq yaşanacaq, əvəzində Lukaşenko Qərblə əlaqələrin daha da yumşalmasına çalışacaq. ABŞ da Lukaşenkonun Rusiya siyasətinə diqqət edəcək. Minsk Moskva ilə məsafəli davranacaqsa, Vaşinqton Lukaşenkoya dəstək verəcək. Onu da deyim ki, Belarusda siyasi vəziyyətin mürəkkəbləşməsi qaçılmazdır və bu uzaq perspektivdə gözlənilmir. Azərbaycan baxımından Belarusda Lukaşenkonun hakimiyyətdə qalması ölkəmizin maraqlarına cavab verir. Ermənistanın KTMT müttəfiqi olan Belarus da Azərbaycanla əlaqələrə önəm verir. Belarusda müxalifət meydanlara böyük insan kütləsi çıxara bilsə, bu, ölkədə inqilaba gətirə bilər. İnqilabın baş verməsi isə ölkə üçün ağır nəticələrə gətirib çıxarar. Bundan istifadə edən Rusiya Belarusa qoşun yeridə bilər. Ona görə Qərb də Belarusda siyasi vəziyyətin böhrana uğramasında maraqlı deyil”.
Bütün deyilənlərdən bu qənaətə gəlmək olar ki, Belarusda Lukaşenkonun növbəti dönəm üçün də prezident kimi qalacağı inandırıcı görünür.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
