Şənbə günü, 12 iyul 2025
     

Teatrların nəzdində yaradılan teatr-studiyalarla bağlı ciddi narazılıqlar başlayıb...

Image

Azərbaycanda teatrların inkişafına ciddi dövlət dəstəyi olsa da, teatrlarımızın güclənməsi prosesi ləng gedir. Həm kino, həm teatr sahəsində meydana çıxan gənclərin əksəriyyəti etiraf edir ki, Azərbaycanda bu sahədə təhsil çox aşağı səviyyədədir.

Üstəlik, teatrlar da Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin aktyorluq və rejissorluq bölümünün məzunlarının səviyyəsindən çox narazıdırlar. Elə bundan irəli gəlib ki, Bakıda və bölgələrdə fəaliyyət göstərən teatrların nəzdində teatr-studiyalar yaradılıb. Teatr-studiyaların yaradılmasında əsas məqsəd teatrlar üçün gənc kadrlar yetişdirməkdir. Bəzi iddialara görə, Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin diplom verdiyi gənc aktyorların əksəriyyəti hazırlıqsız olur və onlara bu studiyalarda dərslər keçilir. İndiyə qədər bir sıra tetatrların nəzdində teatr-studiyalar yaradılıb, amma onların heç biri özünü doğurultmayıb. Vaxtilə Tofiq Kazımovun, Lütfi Məmmədbəyovun və başqa ustad sənətkarların xüsusi təlim studiyaları, daha dəqiq desək, yaradıcılıq laboratoriyaları olub, özfəaliyyət dərnəkləri fəaliyyət göstərib, onların sənətə xeyri olub, xeyli sayda sənətkar onların şinelindən çıxıb. Ekspertlərə görə, amma indi yaradılan teatr studiyalarından bu nəticəni gözləmək çətindir. İncəsənət Universiteti varsa, orada tanınmış müəllimlər, aktyor və rejissorlar dərs deyirsə, onda teatrların nəzdində tetar-studiyaların yaradılmasının nə əhəmiyyəti var?  

Ümumilikdə, teatr-studiyaların əhəmiyyəti nədir ki, hər teatra bunun üçün ayrıca vəsait ayrılır? Bir də, təkrar pul qoyub teatr-studiyalar yaratmaqdansa, İncəsənət Universitetini bitirənlərə burada əlavə dərs keşməkdənsə, universitetinin pedoqoji kadrlarına, dərs vəsaitlərinə, təlim proqramlarına əl gəzdirmək lazımdır. Sirr deyil ki, bəzi peşəkarlar bu ali məktəbdən uzaqlaşdırılıb, onların yerini tutanlar isə tələb hazırlamağa elə də qadir olmayanlardır. Düzdür, yaxşı müəllimlər var, amma tələbələrin səviyyəsi narazılıq yaradır. Bütövlükdə, peşəkarlar qeyd edirlər ki, teatr-studiyaların yaradılması əsasən pul silməyə xidmət edir və onun özünü doğuruldacağı gözlənilən deyil. Vaxtilə Azərbaycanda Dövlət Gənclər Teatrı, Kamera Teatrı vardı və bu teatrlarda istedadlı gənclər yetişirdi. Yuğ Teatrı, Dövlət Pantomim Teatrı da bu sahəyə çox töhfələr verib, yaxşı aktyorlar yetişdirib.

 Yeni Yazarlar və Sənətçilər İctimai Birliyinin sədri,  kitabxana.net - Mir Cəlal Paşayev adına Milli Virtual Kitabxananın təsisçisi, Prezident təqaudcüsü, yazıçı-kulturoloq Aydın Xan Əbilov “Bakı-Xəbər”ə şərhində “Teatr sənəti, teatrla bağlı sənətlər, sahələr dünyanın bir çox ölkələrində  öz ilkin əhəmiyyətini dəyişib. Klassik teatrlarla yanaşı modern teatrlar, bir aktyorun teatrı, virtual teatr  və sair yaranıb. Azərbaycanda isə bunların bəzi elementlərini tamaşalarda görürük. Teatr artıq öz missiyasını XX əsrdə yekunlaşdırdı, XXI əsrdə böyük mənalarda teatrlara kütləvi axınları görmürük, görə də bilmərik. Çünki XXI əsrin öz estetik tələbləri, estetik janrları və öz estetik texnologiyaları var. Məsələn, keçən dövrlərdə ənənəvi teatr tamaşaçılarını radio və televiziya, sonra kino, müasir dövrdə internet resursları, internet platformaları teatrın əlindən aldı. Bunu da normal qarşılamaq lazımdır”-deyə bildirdi.

A.X.Əbilov qeyd etdi ki, dünyanın hər bir teatrında əlavə kurslar olur, amma onlar bizim teatr-studiyaları kimi olmur, başqa cür qurulur. “O studiyalar başqa cür qurulur. Məsələn, bir rejissor öz məktəbini yaratmaq üçün teatr kursu, yaxud teatr studiyaları açır, burada tələbələrini yetiŞdirir. Sənətlə, teatrla bağlı ənənəvi olaraq təhsil verən universitetlər yüksək tələblərə cavab verən məzunlar buraxmaya bilər. Azərbaycanda çox məsələlər baş-ayaqdır. Bir çox sahələrdə baş-ayaqlıq var. Teatr studiyalarının açılması bəzi insanların, xüsusən də teatr direktorlarının maraqlarına xidmət edir. Bəzi teatr direktorlarının teatr biletlərinin satışından əldə etdikləri gəlirləri harasa yönəldib oradan əlavə pul çəkməsi kimi məsələlərdən də danlışlır. Vaxtilə teatr studiyaları olub. Yuğ, Kamera teatrları və başqaları əvvəlcə teatr studiyası kimi fəaliyyət göstərib. İndi Kukla Teatrının nəzdində “Oyuq” teatr-studiyası fəaliyyət göstərir, o möhtəşəm tamaşalar hazırlayır və bu tamaşalar dünyanın əksər festivallarında yer tutub. Amma təəssüf ki, heç də bütün teatr-studiyaları özünü doğurultmayıb. Teatr-studiyaları tək-tük hallarda müsbət nəticə verib. Bütövlükdə götürdükdə, teatrların öz yaradıcılıq emalatxanası olmalıdır. Teatr aktyorların yeyib-içmək, bir-biri ilə zarafatlaşmaq yeri deyil. O demək deyil ki, gəldin, bir az məşq etdin tamaşa göstərdin və getdin. Teatr özü müstəqil pul qazanmağı bacarmalıdır. Teatrların nəzdində studiyalar olmalıdır, amma o studiyalar dövlət büdcəsinə yük olmamalıdır. O teatr-studiyalar müasir, modern tamaşalarla yutubda, başqa platformalarda gəncləri teatra cəlb etməlidir. Teatr virtual tamaşalarla, gəncləri maraqlandıran üsullarla tamaşaçıları özünə cəlb edir. Klassik əsərlərlə biz internetlə, sosial şəbəkələrlə yüklənmiş  yeni nəsli teatra gətirə bilmərik. Teatrlar köklü şəkildə dəyişməlidir, burada idarəetmə yenilənməlidir, teatr prodüserləri, teatr menicerləri olmalıdır. Təəssüflər olsun ki, teatr idarəçiliyi Azərbaycanda sıfır vəziyyətdədir. Bu gün Azərbaycanda teatrlara dövlət tərəfindən ayrılan büdcə, yaxud aktyorlara ayrılan Prezident təqaüdləri kəsilərsə onlar fəaliyyət göstərə bilməyəcəklər. Çünki Azərbaycan aktyor və rejissorları tənbəldir, onların tənbəlliyi dünyada məşhurdir. Çalışqan deyillər, ancaq demoqoqluqla, onun-bunun dalınca danışmaqla məşğul olurlar. Söhbət əksəriyyətdən gedir. Biz teatrlardan adətən “mənə bütün tamaşalarda rol verilməlidir”, “mənə prezident təqaüdü versilsin” kimi iddialar eşidirik. Hər kəs fəxri ad, təqaüd istəyir, amma heç kəs yenilik yaratmır, işlədiyi yerdə üsyan edib yeni teatr texnologiyaları yaradılmasını istəmir. Sistem elə qurulub ki, sənət adamlarının müstəqilliyinə Mədəniyyət Nazirliyinin məmurları və teatr direktorları imkan vermir. Hər hansı bir yenilik, etiraz görən kimi onu söndürməyə çalışırlar. Bunu studiyalar vasitəsilə etmək lazımdır. Rusiyada, Gürcüstanda, Türkiyədə və başqa ölkələrdə teatrlar yeniliklə ayaqlaşır, bizdə niyə yoxdur? Teatrların nəzdində studiyalar olmalıdır, amma onlar pul silmək üçün yox, sözün həqiqi mənasında yaradıcılıq emalatxanası olmalıdır. Bu həm yaşlı aktyorları müasirləşdirmək, həm də yeni gələn aktyorları teatrın ab-havasına alışdırmaq üçün vacibdir. Universitetdən məzun olanlar teatrların tələblərinə cavab verməyə bilər... Bu sahədə yeniliklər olmalıdır, bu vacibdir” - deyə A.X.Əbilov bildirdi.

Əli TURABOV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

11.07.2025 / 09:12
"Rusiya ilə bağlı məyus oldum" - Trampdan mühüm açıqlama

11.07.2025 / 09:05
Avroliqada yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR

11.07.2025 / 09:02
PKK bu gün silahı yerə qoyacaq - "Terrorsuz Türkiyə" dövrü başlayır

11.07.2025 / 08:41
DİM-in riyaziyyatla bağlı "hesabları" özünü doğrultmadı...

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910