Qərbin Ermənistanı Rusiya ilə vuruşdurmaq planı baş tutsa nə olacaq?..

Son aylarda Qərbin Ermənistan üzərindən Qafqazda fəallaşması və bu fəallığın fonunda İrəvan-Moskva münasibətlərində yaranan gərginlik daha qabarıq şəkildə özünü göstərir. Ermənistan və Rusiya rəsmiləri arasında qarşılıqlı söz atışmaları etik normalardan kənara çıxır.

Bununla yanaşı, Ermənistan eyni vaxtda Rusiyaya qarşı bir neçə demarş edir. Ermənistan KTMT-dəki nümayəndəsini geri çağırdı və daha sonra ABŞ-la birlikdə hərbi təlimlərə başladı. Digər tərəfdən, müharibə başlayandan indiyə qədər Ermənistan Ukraynaya hansısa humanitar yardım etməmişdi. Bu günlərdə Ermənistan birdən-birə Ukraynaya humanitar yardım edib. Həmçinin Ermənistanın baş nazirinin xanımı Anna Akopyan Kiyevdə keçirilən Birinci Xanımlar və Cənablar Sammitində iştirak edib. Aydın məsələdir ki, Paşinyan hakimiyyətini belə radikal addımları atmağa sövq edən Qərbdir. Qərbin dəstəyi olmadan forpost Ermənistanın buna gedəcəyi mümkünsüz idi.

Bütün bu deyilənlərin fonunda maraqlıdır, Qərbdə Ermənistanı Rusiya ilə müharibəyə sövq etmək ssenariləri ola bilərmi? Belə ssenari varsa, bu baş tuta bilərmi və baş tutsa nə baş verəcək?

• “Qərbin əsas istəyi odur ki, Rusiya Ermənistandan çıxarılsın”

Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən AMİP funksioneri Əli Orucov belə bir ehtimalın olmasına birmənalı yanaşmadı: “Əvvəla, hər şey mümkündür, amma baxır harada. Bu bir reallıqdır ki, Ermənistanda Qərb-Rusiya qarşıdurması hər keçən gün daha da kəskinləşir və bunun əhatə dairəsi genişlənir. Qərbin əsas istəyi odur ki, Rusiya Ermənistandan çıxarılsın. 2018-ci ildə Paşinyanın hakimiyyətə gətirilməsi, onun apardığı siyasət, Rusiyaya yaxın olan siyasilərin həbsi, Avropa İttifaqı missiyasının sərhədə gətirilməsi, birgə hərbi təlimlər və s. aparılan siyasətin tərkib hissəsidir. Bütün bunların fonunda Ermənistan rəsmilərinin Rusiyaya yönəlik tənqidləri artır. Məlum məsələdir ki, baş verənlər arasında sıx əlaqə var və bu, bəlli mərkəzlərdən idarə olunur. Ancaq düşünmürəm ki, indiki şəraitdə Qərb Ermənistanı Rusiya ilə müharibəyə təhrik etsin. Çünki bunun bir neçə səbəbi var. Ən başlıcası, Ermənistan Ukrayna deyil. Ukrayna ərazisinə və əhalisinə görə böyük dövlətlərdən biridir. Həm açıq dənizə çıxışı var, həm də Avropa ölkələri ilə quru sərhədinə malikdir. Həmim ölkələr də NATO blokunda təmsil olunurlar. Ukraynadan fərqli olaraq, Ermənistan belə üstünlüklərə malik deyil. Xüsusən də açıq dənizə çıxışı olmayan və ərazisi kiçik olan ölkədir. Düzdür, Ermənistan NATO üzvü olan Türkiyə ilə quru sərhədinə malikdir, amma iki ölkə münasibətləri o səviyyədə deyil. Ermənilər türklərə düşmən gözü ilə baxırlar. Başqa bir tərəfdən, Rusiyanın Ermənistanda hərbi bazaları var. Ermənistanın Türkiyə və İranla olan sərhədlərini rus hərbçiləri mühafizə edir. Orada Moskvaya bağlı oturuşmuş siyasi qüvvələr var ki, maliyyə və media resursları güclüdür. Ona görə də Qərbin Ermənistanda müharibə ssenarisini işə salması asan olmayacaq. Müharibə variantına getsələr, bunun nəticələri ermənilər üçün fəlakətli olar. O da məlumdur ki, Qərb üçün bunun elə bir əhəmiyyəti yoxdur. Ən azından Ukraynada yaşananlar bunu sübut edir. Lakin dediyim kimi, Ermənistan Ukrayna deyil. Qərb çalışır ki, Ermənista KTMT-ni və Avrasiya İqtisadi İttifaqını tərk etsin”.

Vidadi ORDAHALLI