“Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin balansında olan obyektlərin, müəssisələrin böyük əksəriyyəti satılıb”
Cəmiyyətin həssas, diqqət və qayğı ilə daha çox əhatə olunmalı olan kəsimlərindən biri məhz gözdən əlillərdir ki, onların problemlərinin həllində həm aidiyyəti dövlət qurumları, həm də Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyəti (Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyəti İctimai Birliyi) aktiv olmalıdır.
Bu günlərdə Cəmiyyətin bir qrup üzvü - Cəlilzadə Sahil Nadir oğlu, Quliyev Vahid Sərdar oğlu, İsgəndərov Mədət Elxan oğlu, Kərimov Əli Nadir oğlu və Mürsəlov Zaur Xanlar oğlu “Bakı-Xəbər”in redaksiyasına gələrək Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətindən, onun rəhbərindən narazı olduqlarını, təşkilat tərəfindən onlara heç bir qayğı, diqqət göstərilmədiyini, əlillərə aid olan müəssisələrin, ərazilərin satıldığını bildirdilər. Onlar eyni zamanda vurğuladılar ki, keçən ilin 29 dekabr tarixində Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin qurultayı olub və onlar o qurultaya etiraz edirlər, onu qeyri-legitim hesab edirlər.
Söhbətə Vahid Quliyev başlayır: “Gözdən Əlillərin yetərincə problemləri var. Bu o problemlərdir ki, həlli vacib olsa da, hələ də aradan qaldırılmayıb. Səmyar Abdullayev 2002-ci ildən bu Cəmiyyətin sədridir. 2002-ci ildən bugünə kimi Səmyar Abdullayev gözdən əlillərin problemlərinin həlli istiqamətində heç bir iş aparmayıb. Bu sahədə heç bir iş görülməyib. Bizim hazırda Gözdən Əlillər Cəmiyyəti ilə problemimiz budur ki, bu təşkilat bizi heç yerdə təmsil etmir. Gözdən Əlillər Cəmiyyətinə məxsus olan saysız müəssisələr, obyektlər talanıb, yeyilib. Vaxtilə gözdən əlillərin işləməsi üçün çoxlu sayda müəssisələr vardı, gözdən əlillər o müəssisələrdə işləyirdilər. Səmyar Abdullayev Cəmiyyətin sədri olana qədər Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin Bakı şəhərində kifayət qədər obyektləri, mətbəəsi, klubları, studiyaları, istehsalat müəssisələri, kombinatları, sexləri vardı. Özü də bu müəssisələr, obyektlər şəhərin mərkəzi yerlərində - Səbail, Nizami, Nərimanov və digər rayonlarda yerləşirdi. Hazırda bizə məlum olan bir neçə yer qalıb ki, onlar da artıq satılmaq risqindədir. Gözdən əlillərə məxsus Faiq Yusifov 196 A ünvanındakı sahədə hazırda hündür bina tikilib. Bu, gözdən əlillərin ərazisidir. "Sevinc" MMC ilə Gözdən Əlillər Cəmiyyəti 2015-ci ildə müqavilə bağlayıblar, cəmiyyət o ərazini verib bu MMC-yə. Müaviləyə görə, "Sevinc" MMC ordan bizə 75 mənzil verməlidir.
MMC-dən deyilənə görə, "Sevinc" MMC Gözdən Əlillər Cəmiyyətinə bu 75 mənzili təqdim edib, amma Gözdən Əlillər Cəmiyyəti bunu danır və deyir ki, bizdə mənzil yoxdur. Məsələ budur ki, bu mənzilləri mənimsəyirlər. Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin balansında olan obyektlərin, müəssisələrin böyük əksəriyyəti satılıb. Mən sözümü hara gətirmək istəyirəm? Bu obyektlərin yerləşdiyi Səbail, Nərimanov və s. kifayət qədər bahalı ərazilərdir.
Barəsində danışdığım Faiq Yusifov 196 A ərazisi 1.1 hektardır. O ərazinin qiyməti hardasa 60-70 milyona gəlib çıxır. O boyda ərazini götürüb "Sevinc" MMC-yə verib ki, nədi-nədi 75 mənzil verəcək. Məsələ budur ki, bu illər ərzində Cəmiyyətin bu qədər gəlirləri olub, amma bu gəlirlərin heç biri bizim vəziyyətimizin yaxşılaşdırılmasına yönəldilməyib. Söhbət şəxsi vəziyyətdən getmir. Bayaq dediyim kimi, gözdən əlillərin kifayət qədər problemləri var. Şəhərdə bizim üçün infrastruktur yoxdur, metroya düşürük əziyyət çəkirik. Mən bir neçə dəfə relslərin üstünə düşmüşəm. Çünki ortada sarı xətt yoxdur. Biz ona taktil xətt deyirik. Gözdən əlil ayağı ilə o xətti hiss edir. Siz yəqin taktil xətləri Asan xidmətdə görmüsünüz. Metropolitendə üzləşdiyimiz problem budur. Sonra ödəniş aparatlarının səssiz olmasıdır, biz pul ödəyındə bilmirik ki, işıq yandı, yanmadı, vəsait çıxıldı, çıxılmadı və s. Daha sonra nəqliyyatda kifayət qədər problemlərimiz var. Bu yaxınlarda bir qrup adam Bakı Nəqliyyat Agentliyinə getdik, nəhayət dediklərimizi etdilər. Bu da ondan ibarətdir ki, avtobuslar dayanacaqlara çatanda hansı dayanacaq olduğu səsli şəkildə deyilsin. Bu, pandemiyaya qədər vardı, sonra nədənsə onu ləğv etdilər. Biz bu məsələni qaldırandan sonra bir neçə marşrutda dayanacaqlar səsli deyilir. Başqa bir problem isə avtobus marşrutları dayanacaga yaxınlaşanda öz nömrələrini səsli şəkildə deməməsidir”.
V.Qulieyev qeyd etdi ki, bu gün gözdən əlillərin işsizlik problemləri də var, bu özünü çox güclü şəkildə göstərir. “Gözdən əlillərin işsizlik problemi də var ki, bu problem də öz həllini tapmalıdır. Gözdən əlillər işləyib cəmiyyətə, dövlətə fayda vermək istəyirlər. 2019-cu ildə Nazirlər Kabinetinin 57 saylı qərarına əsasən, birinci qrup gözdən əlillər pedaqoq kimi fəaliyyət göstərə bilməz. Ümumiyyətlə, burada I qrup əlillər nəzərdə tutulub, gözdən əlilləri də bu sıraya aid ediblər. Halbuki, bu qərara qədər gözdən əlillər pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olurdular. Bizim kifayət qədər istedadlı, savadlı, bilikli müəllimlərimiz var ki, onlar orta və ali məktəblərdə, tədris müəssisələrində müəllim işləyirdilər. Amma bu gün gözdən əlil müəllimlərin çoxu işsizdir. Bu qərara görə bütün müəllimlərimizi işdən çıxarıblar. Müəllimlərin probleminin həlli yönündə də Gözdən Əlillər Cəmiyyəti heç bir addım atmır. Biz bu qərardan gözdən əlillərlə bağlı bəndin ləğv edilməsi üçün dəfələrlə Nazirlər Kabinetində, Elm və Təhsil Nazirliyində, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindı olmuşuq, onlar bu məsələni həll edəcəklərini deyiblər. Amma hələ həll edilməyib. Ali təhsilli, savadlı müəllimlərimiz işdən çıxarılıb. Nazirlikdən söz veriblər ki, bu problem həll olunacaq”.
Gözdən əlillərin bütün sahələrdə kifayət qədər istedadlı, bacarıqlı olduqlarını önə çəkən V.Quliyev qeyd etdi ki, tox təəssüf ki, bu gün işlə bağlı problemlər var.
- “Biz qurultay keçirilən gün ora getdik və etirazımızı bildirdik”
Söhbətə Sahil Cəlilzadə qoşulur: “Biz cəmiyyətin yararlı üzvləri olmaq istəyirik. Mən bir ciddi məsələni diqqətə çatdırmaq istəyirəm. I qrup gözdən əlil olduğumuza görə bizim imzalarımızı heç bir qurum tanımır. Bizim imzalarımız möhür formasındadır. Nə dövlət müəssisələri, nə özəl banklar, nə də başqa təşkilatlar imzalarımızı tanımırlar. Tutaq ki, mən bankdan öz pensiya kartımı almağa gedirəm, buna görə kiməsə Asan Xidmətdə etibarnamə verməliyəm, bundan sonra etibarnamə verdiyim şəxs gəlib mənim əvəzimdən qol çəkməlidir ki, gəlib öz kartımı alım. Səhərdən burada oturmuşuq, söhbət edirik, görsüz ki, normal adamlarıq, amma “siz qol çəkə bilməzsiniz” deyib bizi o vəziyyətə salırlar ki…İmzamızı tanımırlar, “bu etibarlı deyil” deyirlər”.
Vahid Quliyev əlavə edir ki, bu cür münasibət onlara çox pis təsir edir. V.Quliyev qeyd etdi ki, gözdən əlilərin imza problemi də həll olunmalıdır və onların möhürləri rəsmən qəbul edilməlidir.
Sahil Cəlilzadə isə qeyd etdi ki, Cəmiyyətin gözdən əlillərə diqqət və qayğısı sıfır səviyyəsindədir, bu qayğısızlıqdan daha çox əziyyət çəkən bölgələrdəki gözdən əllillərdir.
Əli Kərimov isə Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin sonuncu qurultayından danışdı. Ə.Kərimov qeyd etdi ki, onlar 29 dekabr 2022-ci ildə keçirilən qurultaya etiraz edirlər və qurultayın legitimliyini tanımırlar. “Biz qurultay keçirilən gün ora getdik və etirazımızı bildirdik. Təsəvvür edin ki, biz Cəmiyyətin üzvü ola-ola, qurultayın keçirilməsindən bir gün əvvəl xəbər tutduq… Bu qurultayı qanunsuz sayırıq. Keçirlən qurultay da, ondan əvvəl gözdən əlillərin bölgələrdəki konfransaları da gizlıi keçirilib, biz onları saxta hesab eidrik. Biz də, təbii ki, baş verənlərdən narazı qaldıq. Biz xəbər tutduq ki, filan yerlərdə seçkilər olub köhnə rəhbər yenidən öz yerində oturdulub”.
Qurultayda baş verən qalmaqallardan danışan Ə.Kərimov vurğuladı ki, qurultayın gedişində Cəmiyyətin sədri S.Abdullayev gözdən əlillərə çox pis davranış göstərib. Gözdən əlillərin XVIII qurultayının və dekabrın 22-də keçirilən Sumqayıt təşkilatının konfransına etiraz edən müsahiblərimiz bildirdilər ki, Sumqayıt təşkilatının üzvləri də bu konfransdan və qurultaydan əvvəlcədən xəbərdar olmalı və iştirak üçün ora dəvət edilməli idilər.
V.Quliyev əlavə etdi ki, hələ qurultay qeydə alınmayıb: “Biz sivil şəkildə gəlib içəri keçmək istədik, amma Səmyar Abdullayev buna imkan vermədi, içəridə yalandan səs-küy yaratdı. Hələ qeydə alınmayıb. Biz qurultayda seçkinin nəticələri ilə razı deyilik. Dövlət qurumlarından xahiş edirik ki, Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin qurultayının nəticələri qeydə alınmasın və aidiyyəti qurumlar tərəfindən qurultayın videoyazına baxılsın. Orada bir çox qanunsuzluqlar baş verib, bildiyimiz qədər, heç qurultayda say komissiyası da olmayıb. Tamamilə qanunsuz bir seçki keçirilib”.
Mədət İsgəndərov da dostlarının fikirlərinə şərik olduğunu bildirdi. O, qeyd etdi ki, gözdən əlillərin problemləri həddən artıq çoxdur, bu, xüsusən də bölgələrdə özünü daha çox göstərir. M.İsgəndərov vurğuladı ki, gözdən əlillərin digər problemi də banklarla bağldır: “Banklar bizə kredit vermir. Bu sahədə çox əziyyət çəkirik”.
Müsahiblərimiz bir məqamı da qeyd etdilər ki, Sovet dönəmində Korlar Cəmiyyəti adlanan bu təşkilat respublikada ən varlı təşkilat olub, hətta qurum tərəfindən metropolitenin tikintisinə vəsait də ayrılıb.
Qeyd edək ki, redaksiyamıza təşrif gətirən Vahid, Əli, Zaur, Sahil və Mədət kifayət qədər qabiliyyətli, bacarıqlı gənclərdir. Bəzilərinin gözəl musiqi istedadı, qabiliyyəti, bəzilərinin isə başqa bacarıqları var. Bu gənclər cəmiyyətə yararlı olmaq istəyirlər və bu yöndə israrlıdırlar. Onlarla söhbətimiz zamanı bildirdilər ki, gözdən əlillərin ən böyük arzularından biri onlar üçün iş yerlərinin olması, məşğulluqlarının təmin edilməsi, öz bacarıqları, ixtisasları üzrə işlə təmin edilməsidir. Dedilər ki, Dost Mərkəzində 15-ə yaxın gözdən əlil operator kimi işlə təmin ediləcək, onların arasında Mədət İsgəndərov da var. Qeyd etdilər ki, gözdən əlillər arasında ali təhsillilərin də sayı kifayət qədərdir. Ölkə üzrə təxminən əlli minə yaxın gözdən əlil olduğunu deyən müsahiblərimiz bildirdilər ki, onların hər birinin arzusu Cəmiyyətin qayığısı ilə əhatə olunmaqdır. Sonda onlar dedilər ki, S.Abdullayevdən istəkləri Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin gözdən əlillərin qayğısına qalmasını təmin etməsidir, problemlərinin həlli üçün irəli düşüb getməsidir ki, gözdən əlillər bu problemlərdən xilas olsunlar.
Hesab edirik ki, bizə müraciət edən gənclərin qaldırdığı problemlər öz həllini tapacaq.
Yazıda adı keçən Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin sədri Səmyar Abdullayevin də mövqeyini dərc edə bilərik.
İradə SARIYEVA
