Adambaşına səhiyyə xərclərinə görə 93 ölkə arasında 90-cıyıq? - "Numbeo" düzmü hesablayıb?...
Səhiyyə xərclərinin artırılması əhalinin sağlamlığının qorunmasında mühüm rol oynayır. Dünya ölkələri arasında səhiyyəyə daha çox vəsait ayıran dövlətlər əsasən inkişaf etmiş ölkələrdir. Adambaşına düşən səhiyyə xərclərinə görə dünyada liderlik ABŞ-a məxsusdur.
Beynəlxalq hesabata əsasən, Cənubi Qafqaz respublikaları arasında ən aşağı səviyyəli səhiyyə xərcləri Azərbaycanda qeydə alınıb. Gürcüstan və Ermənistanla müqayisədə Azərbaycanda adambaşına düşən səhiyyə xərcləri 30-40 dollar daha az təşkil edib (268 dollar). Ermənistanda adambaşına düşən səhiyyə xərcləri 359 dollar, Gürcüstanda isə 308 dollardır. Dünyanın ən böyük məlumat bazalarından biri hesab olunan "Numbeo"nun yaydığı məlumata görə, 93 ölkənin yer aldığı reytinq siyahısında Azərbaycan 90-cı sırada qərarlaşıb. Səhiyyə xidmətlərinin səviyyəsinə görə Azərbaycan yalnız Banqladeş, İraq və Venesueladan öndə olub.
Maraqlıdır, Azərbaycanın maddi imkanları digər 2 Cənubi Qafqaz ölkəsindən qat-qat üstün olduğu halda, ölkəmizdə niyə adambaşına düşən səhiyyə xərcləri onlarla müqayisədə aşağıdır? Bütövlükdə məlum dəyərləndirməni ekspertlər necə qiymətləndirir?
- “Azərbaycan kimi zəngin ölkənin bu məsələdə digər Cənubi Qafqaz dövlətlərindən geridə qalması utancvericidir”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimov Azərbaycanın geri qalmasını bir sıra amillərlə əlaqələndirdi: “Azərbaycanda səhiyyə sahəsi, çox təəssüf ki, arzuolunan səviyyədə deyil. Lakin bu o demək deyil ki, bizim səhiyyə sistemində dəyərli həkimlər, mütəxəssislər yoxdur. Azərbaycanda bu sahədə kifayət qədər təcrübəli mütəxəssislər var. Ancaq problem ondadır ki, səhiyyədə idarəetmə səviyyəsinin effektivliyi aşağıdır. Zaman-zaman ictimayətdə bununla bağlı neqativ hallar qeyd edilir. Baxmayaraq ki, səhiyyə ilə bağlı yetərincə qanunvericilik bazası da var. Ölkə rəhbərliyi tərəfindən ilbəil sosialyönümlü layihələrin genişlənməsinə hər cür dəstək verilir. Ancaq hesab edirəm ki, səhiyyə ilə bağlı məsələlər kompleks şəkildə həll edilməlidir. Təkcə Səhiyyə Nazirliyi yox, İqtisadiyyat Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi də kompleks şəkildə bu işə öz töhfəsini verməlidir. Sözügedən qurumlar ortaq şəkildə bir paket hazırlamalıdır ki, əhali səhiyyə xidmətlərində üzləşdiyi problemlərdən xilas olsun. Bu ilin yanvarından icbari tibbi sığorta qüvvəyə minib. Ancaq bunun bir effektivliyi yoxdur. Hansı xəstəxanaya müraciət edirsən, buna hazır olmadıqlarını bildirirlər. Vətəndaşlardan buna görə pul tutulur, amma təyinati üzrə xərclənmir. Ona görə də biz bir sıra ölkələrdən geri qalırıq. Bütövlükdə, bizim səhiyyə sisteminin özündə qaranlıq məqamlar çoxdur. Azərbaycan kimi zəngin ölkənin bu məsələdə digər Cənubi Qafqaz dövlətlərindən geridə qalması utancvericidir”.
İqtisadçı-ekspert hesab edir ki, sözügedən problemlər öz həllini tapmalıdır.
Vidadi ORDAHALLI
