Azərbaycan qarşısında Xamneyinin məşhur müşavirini həbs etmək məsələsi qaldırıldı...

Argentina hökuməti İranın yüksək vəzifəli rəsmisinin Bakıya yaxın günlərdə edəcəyi səfər zamanı həbs olunub bu ölkəyə təhvil verilməsi üçün Azərbaycan tərəfinə rəsmi müraciət edib.

Bu məlumatı “Yerusəlim Post” qəzeti yazıb.

Argentina hüquq-mühafizə orqanları İranın keçmiş xarici işlər naziri, hazırda Ali dini lider Əli Xamneyinin beynəlxalq məsələlər üzrə müşaviri olan Əli Əkbər Vilayətinin 1994-cü ildə Buones-Ayresdəki Yəhudi Mədəniyyət Mərkəzinə qarşı həyata keçirilmiş terror aktında iştirakına dair təkzibedilməz sübutlara malikdirlər. Vilayəti noyabrın 14-15-də Bakıda keçiriləcək ikinci Dini Liderlər Sammitində iştirak edəcək.

Bununla əlaqədar olaraq Argentina Xarici İşlər Nazirliyi Azərbaycanın Buones-Ayresdəki səfirini çağıraraq Əli Əkbər Vilayətinin Bakıda həbs olunmasını və Argentina tərəfinə təhvil verilməsinin təmin olunmasını tələb edib.

Argentina qanunvericiliyinə görə, ittiham olunan özünü məhkəmə qarşısında müdafiə etmək imkanında olmalıdır. Həmin terror hücumunu həyata keçirənlər iranlılar olduğuna və onların bir çoxunun hazırda İran siyasi eşelonunda yüksək postlar tutmasına görə 1993-cü ildə baş vermiş hadisəyə görə məhkəmə istintaqını irəli aparmaq mümkün olmur. Çünki həmin şəxslər Argentina torpağına ayaq basmadıqları üçün həbs edilməyiblər.

Məlumatda deyilir ki, Argentina XİN Vilayətinin Bakıdakı toplantıda iştirakının “dərin narahatlıq” yaratdığını bildirib və Azərbaycan tərəfini onun həbs olunub təhvil verilməsi üçün əməkdaşlığa çağırıb.

İranlı radikalları 1992-ci ildə Buones-Ayresdə İsrail Səfirliyinin partladılmasında da günahlandırırlar. Həmin hücumda 29 nəfər ölüb, 242 nəfər yaralanıb. O bombalı hücuma görə 2007-ci ildən bir qrup iranlı axtarışdadır. Onların arasında İranın Kolumbiyadakı keçmiş mədəniyyət attaşesi, molla Möhsün Rəbbani də yer alır. Rəbbani axtarışa veriləndən sonra həmin ölkəyə getməyib.

Məlumdur ki, Azərbaycanın İranla sıx bağlantıları var. Bura qonşuluq münasibətləri və başqa amilləri də əlavə edə bilərik. Argentinanın bu tələbini rəsmi Bakı yerinə yetirə bilərmi? Bunu etsək və ya etməsək, nə kimi dividendlər əldə edə bilər və təzyiqlərə məruz qala bilərik?

• “Biz kiminsə istəyinə görə dövləti maraqlarımızı qurban verməməliyik”

Politoloq Qabil Hüseynli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, rəsmi Bakı belə bir addım atmamalıdır: “Əminəm ki, heç atmayacaq da. Çünki söhbət yüksək rütbəli diplomatdan gedir. Özü də bizimlə yaxın qonşu olan, dövlət səviyyəsində ölkəmizə səfər edən yüksək ranqlı diplomatdan söhbət gedir. Onlar tələb edə bilər. Ancaq biz də bu işdə ağıllı və beynəlxalq qanunlara uyğun şəkildə davranmalıyıq. Biz özümüzü bu həcmdəki beynəlxalq qalmaqala soxa bilmərik. Hətta beynəlxalq səviyyədə qırmızı xətlə axtarılırsa belə, bizim onu həbs etməyə ixtiyarımız yoxdur. Çünki həmin şəxsin diplomatik ranqı mövcuddur. Əminəm ki, Vilayəti yalnız Azərbaycana səfər etmir. Onun başqa xarici ölkələrə də səfərləri olursa, niyə həmin ölkələrdən onun həbsi tələb edilmir? İranla bizim normal qonşuluq münasibətlərimiz var. Bizim üçün həmin münasibətlərin bu şəkildə qalıb davam etməsi məqbuldur. Argentinada baş verən qanlı hadisəni biz də pisləyirik. Hər cür terrora qarşıyıq, amma bu heç də o anlama gəlmir ki, ölkəmiz özünü çıxılmaz duruma salmalıdır. Həmin ölkənin qurumlarının əlində cinayətdə Vilayətinin iştirakının olduğuna dair təkzibedilməz faktlar varsa, qoy həmin dəlilləri elə İranın özünə təqdim etsinlər. Həmin zamandan sonra Vilayətinin bəlkə də yüzlərlə xarici səfəri olub, niyə onu həbs etməyiblər? Deməli, hansısa maraqlı qüvvələr bu üsulla Azərbaycan-İran münasibətlərini gərginləşdirməyə çalışırlar”.

Politoloq hesab edir ki, bununla bağlı Azərbaycanın itirəcəyi nəsə olmayacaq: “Düzdür, bəzi ağzıgöyçəklər buna görə bizi qınaya bilər. Olsun. Biz kiminsə istəyinə görə dövləti maraqlarımızı qurban verməməliyik. Beynəlxalq hüquq normalarına görə də biz həmin adamı həbs edə bilmərik. Hər hansı zərərin dəyəcəyi barədə düşünməyə dəyməz”.

Məhəmmədəli QƏRİBLİ