Ermənistanla müharibə vəziyyətinin davam etməsi fonunda ölkəmizdə diqqət mərkəzində yer alan başlıca məsələlərdən biri də ordumuzun ən müasir hərbi texnika ilə təmin edilməsidir. Qeyd olunan xüsusda maraq doğuran məqamlardan biri isə Azərbaycana Ermənistanın özünə mütəffiq saydığı ölkələrin silah satmasıdır. Bu xüsusda İrəvanı daha çox Rusiya və Belarusun mövqeyi narahat edir. İrəvanın dəfələrlə etiraz etməsinə rəğmən, hər iki ölkə Azərbaycana böyük həcmdə silah satışını davam etdirir.
Xatırladaq ki, Azərbaycanın Rusiyadan aldığı silahların həcmi milyardlarla dollarla ölçülür. Belarus da Azərbaycana silah satışında əsas yerlərdən birini tutmağa başlayıb. Xüsusən də bu ölkədən Azərbaycanın “Polonez” operativ-taktiki raket kompleksini alması Ermənistanda böyük ajiotaj yaradıb. Xatırladaq ki, Azərbaycanın Belarusa sifariş verdiyi “Polonez” operativ-taktiki raket kompleksinin ilk partiyası ölkəyə ötən ilin may ayında gətirilib və kompleks ictimaiyyətə iyun ayında Raket-Artilleriya Qoşunlarının yeni hərbi hissəsinin açılışında təqdim edilib. “Polonez”in bir batareyası 100 kvadrat kilometrlik ərazidə yerləşdirilmiş 48 ayrı hədəfi vurmağı bacarır. Azərbaycan Hökumətinin BMT-nin Adi Silahlar Registrinə təqdim etdiyi hesabatdan isə bəlli olur ki, ölkəmiz Belarusdan 26 ədəd haubitsa da alıb. Azərbaycanın Belarusdan aldığı 152 millimetrlikı 2A36 “Giatsin-B” haubitsası dəqiqədə 6 mərmi atır. Ölkəmiz Belarusun “KB Radar” şirkətinin istehsalı olan “Qroza-S” radioelektron mübarizə sisteminə də malikdir. “Qroza-S” düşmənin müxtəlif təyinatlı PUA-larını peyk rabitəsi və rabitə kanallarına maneələrin qoyulması vasitəsilə zərərsizləşdirmək üçündür. “Qroza-S” hazırda dünyada ən mükəmməl anti-PUA sistemi hesab olunur.
Ümumiyyətlə, Ermənistanın və erməni lobbisinin bütün cəhdlərinə baxmayaraq,
2018-ci il Azərbaycan ordusunda yeni silah sistemlərinin və hərbi texnikaların silahlanmaya qəbulu baş verib. Yeni silah və texnikaların bir qismi xarici ölkələrin aparıcı şirkətlərinin istehsalı olsa da, yerli hərbi sənayenin yaratdığı nümunələr də silahlanmaya qəbul edilən məhsullar arasında yer alıb. Məsələ ilə bağlı “azeridefence” portal bildirir ki, Azərbaycanın ötən il İsrailin İAİ şirkətindən aldığı LORA raketləri də Ermənistanda böyük təşviş yaradır.
Azərbaycanın Pakistana sifariş verdiyi “Super Muşşak” təlim təyyarəsinin 5 ədədlik ilk partiyası da məhz 2018-ci ildə Azərbaycana göndərilib. Dünyanın ən təhlükəsiz təlim təyyarələrindən hesab olunan “Super Muşşak”ın yeni partiyası da tezliklə ölkəyə gətiriləcək. Azərbaycanın İsrailə “SandCat” zirehli avtomobilləri üzərində sifariş verdiyi “Spear Mk.2” avtomat minaatan kompleksinin ilk partiyası 2018-ci ilin əvvəlində ictimaiyyətə təqdim olunub. “Elbit Systems” şirkətinin istehsalı olan minaatan özünü avtomat doldurma, koordinatları hesablama və yönləndirmə funksiyasına malikdir. “Spear” idarə olunan minalarla 10 kilometrədək məsafədə hədəflərə dəqiq atəş açmağa imkan verir. İsrailli hərbi mütəxəssislərin sözlərinə görə, Azərbaycan “Spear Mk 2” minaatanının ilk xarici istifadəçisidir.
Əvvəlki illərdə “Spike” tank əleyhinə idarə olunan raketin müxtəlif modifikasiyalarını istifadə edən Azərbaycan ordusu 2018-ci ildə “Spike-ER” adlı 8 kilometr atış uzaqlığına malik modifikasiyanı ilk dəfə atış sınaqlarını nümayiş etdirib. Daha sonra bu raketlər hərbi paradda “SandCat” zirehli maşını üzərində sərgilənib. Azərbaycanın 2018-ci ildə sahib olduğu Türkiyənin ASELSAN şirkətinin istehsalı olan İHTAR anti-PUA sistemi mülki və hərbi əhəmiyyətli strateji müəssisələrin və digər yerlərin qorunmasında istifadə üçün nəzərdə tutulur. İHTAR sisteminin sabit və mobil konfiqurasiyaları mövcuddur. İHTAR sisteminə daxil olan radar real vaxt rejimində eyni zamanda birdən artıq hədəfi aşkarlayaraq onları izləməyə imkan verir. Gecə-gündüz və müxtəlif hava şərtlərində çalışan radiolokasiya qurğusu yüksək dəqiqliyə və 360 dərəcə bucaq altında ərazini skan etmə xüsusiyyətinə sahibdir. Qeyd edək ki, Azərbaycan Türkiyənin ASELSAN şirkətinin “İhasavar” və İHTAR antidron sistemlərinin ilk xarici sifarişçisidir. Ümumiyyətlə, Azərbaycan 2018-ci ildə Türkiyədən müdafiə və aviasiya sənayeləri məhsullarının idxalına görə yeddinci yeri tutur: ötən il qardaş ölkədən idxal edilən bu məhsulların həcmi 2017-ci ildəki 34,143 milyon dollarla müqayisədə 63,409 milyon dollar və ya 86 faiz çox olub. Bununla yanaşı, ölkəmiz Rusiyadan, İsraildən digər çoxsaylı texnika alıb, həmçinin, ölkə daxilində çoxsaylı silah itsehsalını təşkil edib. Müxtəlif istiqamətlər üzrə müasir texnologiyalara əsaslanan yeni istehsal sahələrinin yaradılması, idxalı əvəz edəcək məhsulların yerli istehsalının təşkili, ixrac potensialının artırılması bu sahədə ölkəyə əlavə üstünlüklər qazandırır.
Tahir TAĞIYEV
