Qərbi Zəngəzurda Ermənistan dalbadal xarici konsulluqlar açır - nə baş verir?
Elşad Həsənov: “Bu ölkələr orda vəziyyətə nəzarət etmək üçün konsulluq açırlar”
Ermənistan hakimiyyəti Qərbi Zəngəzur (Sünik) bölgəsində Fransanın fəxri konsulluğunun açılması planları barədə razılığa gəlib. Halbuki, Rusiya tərəfi isə təxminən üç ildir həmin regionda baş konsulluğun açılmasına icazə almağa çalışır, amma buna hələ müvəffəq olmayıb.
Fransanın xarici işlər naziri Jan-Noel Barrot mayın 26-da İrəvanda Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyanla birgə mətbuat konfransı zamanı Gorus şəhərində diplomatik nümayəndəlik açmaq planlarını səsləndirib. Fransanın Ermənistandakı səfirliyindən verilən məlumata görə, bu, baş konsulluq deyil, fəxri konsulluqdur. Səfirlikdən bildirilib ki, diplomatik nümayəndəlik yaxın vaxtlarda açılacaq.
Artıq Rusiya Qafanda konsulluq açmaq fikrini bəyan edib. İran da eyni istəkdə olduğunu bildirmişdi. İndi də Fransa Qafanda konsulluq açmaq istəyir. Qərbi Zəngəzurda nə baş verir ki, ölkələr orda konsulluq açmaq üçün ard-arda düzülürlər? Orda konsulluq açmağa bəzi dövlətlər niyə belə maraq göstərir?
“Bu konsulluqların açılması həm də siyasi motivlidir”
Siyasi ekspert Elşad Həsənov “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, 44 günlük Vətən müharibəsi başa çatandan sonra Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan arasında imzalanmış üçtərəfli bəyannamənin bütün maddələri yerinə yetirildi, ancaq 9-cu maddə hələ də yerinə yetirilməyib. E.Həsənov qeyd etdi ki, həmin maddə Azərbaycanın Qərb rayonlarını Naxçıvanla birləşdirən “Zəngəzur dəhlizinin” açılması ilə bağlıdır. “Burda hələlik Ermənistan tərəfi razılıq vermir, bu məsələdə Ermənistanı dəstəkləyən ölkələrdən də birincisi İrandır. Ancaq onlar hamısı dərk edir ki, bu məsələ mütləq həll olunacaq. Biz bunu dəfələrlə qeyd etmişik. Çünki bu, Paşinyanın da imza atdığı bəyannamədə öz əksini tapıb. Bu yol əvvəllər də olub, onu yenidən bərpa etmək lazımdır. O torpaqlar qədim Azərbaycan torpaqlarıdır. Ancaq Sovet dövründə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının funksionerləri xalqın razılığı olmadan o torpaqları Ermənistana verib. Bu gün ona görə də onlar dərk edirlər ki, mütləq o yol gec-tez açılacaq. Bu barədə Azərbaycan Prezidenti öz fikirini deyib ki, Ermənistan istəsə də, istəməsə də o yol açılacaq. Ona görə də Qafanda köhnə bir binada yer tapdılar və İran artıq keçən il konsulluğunu açdı. İranın tez-tez başından yekə danışan Ermənistandakı səfiri ora getdi və orda konsulluğun açlışını etdi. Onlar bunu onunla əsaslandırdılar ki, İrandan ora maşınlar gəlib-gedir. Rusiya da üç ildir ki, Qafanda konsulluq açmaq istəyir, amma hələ buna nail olmayıb. Ancaq Fransanın və Avropa İttifaqının xarici işlər naziri Ermənistana səfəri zamanı elan etdi ki, Fransa Qafanda konsulluq açır və buna da anındaca razılıq verildi. Yəni orda konsulluq açmağa maraqlı dövlətlər var, onlar Rusiyadır, İrandır və Fransa da buna maraq göstərir. Ona görə də onlar ard-arda orda konsulluq açırlar. Bu ölkələr orda vəziyyətə nəzarət etmək üçün konsulluq açırlar. Eyni zamanda bu, onların ordan keçən vətəndaşlarına konsulluq xidməti göstərilməsi ilə bağlıdır. Bu konsulluqların açılması həm də siyasi motivlidir. Çünki Ermənistanda yalan məlumat yaymışdılar ki, Azərbaycan “Zəngəzur dəhlizini” “zorla” açmaq üçün guya hərbi həmlədən istifadə edəcək. Ancaq Azərbaycan Prezidenti qeyd etdi ki, bizim heç kəsin torpağında gözümüz yoxdur, biz ora tankla yox, avtomobillə gedəcəyik. Yəni biz imza atdığımız üçtərəfli bəyannamədə üzərimizə düşən işlərin hamısını yerinə yetirmişik, bu tələbi yerinə yetirməyi Ermənistandan da tələb edirik. Paşinyan da bildirir ki, Azərbaycanın Qərb rayonlarını Naxçıvana birləşdirən yolun, kommunikasiyaların açılması ilə bağlı təkliflərini Azərbaycana göndərib. Yəni o da başa düşür ki, bu yol açılmalıdır. Bu yol açılan zaman sözün həqiqi mənasında həm də Ermənistan üçün çox böyük iqtisadi dividendlər gətirəcək. O yol da açılandan sonra hesab edirəm ki, Azərbaycanla, eyni zamanda da Türkiyə ilə də münasibətlər normallaşacaq, kommunikasiyalar açılacaq və sülh müqaviləsi bağlanacaq. İndi Paşinyan kommunikasiyaların açılması ilə bağlı canfəşanlıq edir. Hər fürsətdən istifadə edərək konfranslarda bəyanat verir. Bu da “Zəngəzur dəhlizinin” çox vacib olduğunu göstərir. Ona görə də həmin dövlətlər konsulluqlarını açırlar. Gələcəkdə digər dövlətlər də orda konsulluqlarını açacaqlar. Gələcəkdə orda Çin də konsulluq aça bilər, çünki həmin yoldan Çinə də çox böyük yükdaşımaların olacağı proqnozlaşdırılır. Bu mənada bu konsulluqların açılması da məhz buna xidmət edir. Yox, əgər o yol açılmasa və gələcəkdə də bağlı vəziyyətdə olsa o konsulluqlar nəyə lazımdır? Bu mənada hesab edirəm ki, onlar əvvəlcədən öz işlərini görməyə çalışırlar”-deyə E.Həsənov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
