Tramp 175 milyard dollarlıq “Qızıl gümbəz”lə kimə qarşı müharibəyə hazırlaşır...
Arzuxan Əlizadə: “ABŞ-ın özünə əsas təhdid mənbəyi hesab etdiyi ölkə daha çox Çindir”
ABŞ Prezidenti Donald Tramp Ağ Evdə müdafiə naziri Pit Heqsetlə birlikdə nəhəng raketdən müdafiə sistemi qurmaq planlarını açıqlayıb.
Tramp “Qızıl gümbəz” adlı layihənin ümumi dəyərinin 175 milyard dollar təşkil edəcəyini bildirib. O qeyd edib ki, sistem ölkənin mövcud müdafiə imkanlarına inteqrasiya edəcək və səlahiyyət müddətinin sonuna qədər tam işlək olacaq: “Beləliklə, biz bunu təxminən üç il ərzində yerinə yetirəcəyik. Tamamilə tikildikdən sonra “Qızıl gümbəz” dünyanın başqa yerlərindən, hətta Kosmosdan buraxıla biləcək raketləri ələ keçirmək gücünə malik olacaq. Biz Prezident Reyqanın 40 il əvvəl başladığı işi başa vuracağıq və Amerika üçün raket təhlükəsini həmişəlik sona çatdıracağıq”.
Məlum olduğu kimi, İsrailin havadan müdafiə sistemi “Dəmir gümbəz” adlandırılır. Tramp isə ABŞ-ın hava məkanını “Qızıl gümbəz”lə qorumağı planlaşdırır. Maraqlı olan odur ki, ABŞ hansı dövlətdən ehtiyat etdiyi üçün buna gedir. Onsuz da ABŞ dünyada ən yaxşı hava hücumundan müdafiə sistemlərini istehsal edir və buna sahibdir. Belə olan halda hansı dövlətdən çəkindiyi üçün belə layihə həyata keçirir? Gözləmək olarmı ki, ABŞ Rusiya, Çinlə müharibəyə hazırlaşır? Bir sözlə, bu nə deməkdir?
“Kim bilir, bəlkə də Vaşinqtonun məqsədi bu ölkələri, xüsusən də...”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən AMİP sədri, millət vəkili Arzuxan Əlizadə “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında burada söhbətin Çin və Rusiyadan getdiyini bildirdi: “Düzdür, dünyada ABŞ-a təhdid ola biləcək ölkə təsəvvür etmək çətindir. Ancaq ABŞ-ın özünə əsas təhdid mənbəyi hesab etdiyi ölkə daha çox Çindir. Çinin artan iqtisadi göstəriciləri, bir sıra qitələrdə geosiyasi təsir imkanlarını genişləndirməsi Vaşinqtonu narahat edir. Çinin də müttəfiqi Rusiya olandan sonra ABŞ bunları özünə təhdid mənbəyi hesab edir. “Qızıl gümbəz” layihəsi ABŞ-ın bütün ərazisini qitələrarası ballistik raketlərdən, hətta onlar Kosmosdan buraxılsa belə, ölkəni qorumağa yönəlib. Bununla yanaşı, üçpilləli raket əleyhinə müdafiə sistemi yaradılması nəzərdə tutulur ki, bu da raketlərin buraxılış, uçuş və hədəfə yaxınlaşma anlarında məhv edilməsinə imkan verəcək. Tramp “Qızıl gümbəz” proqramının zəruriliyindən danışarkən xatırladıb ki, bənzər ideya vaxtilə ABŞ prezidenti Ronald Reyqanda da olub, lakin o zaman onların kifayət qədər texnologiyası yox idi. Söhbət Reyqanın 1983-cü ildə elan etdiyi “Strateji Müdafiə Təşəbbüsü” proqramından gedir. Bunun üçün hərbi peyklərin və raket əleyhinə müdafiə sistemlərinin yalnız quruda və dənizdə deyil, həm də Kosmosda yerləşdirilməsi nəzərdə tutulurdu. Məsələ ondadır ki, Reyqan ABŞ-ın bütün ərazisini qitələrarası ballistik raketlərdən tam qorumağı hədəfləyirdi. Ancaq o zaman müxtəlif səbəblərdən bu proqram həyata keçmədi. Ancaq belə məlumatlar da var ki, Reyqanın o zaman əsl məqsədi SSRİ-ni yeni silahlanma yarışına cəlb etmək idi. Yəni SSRİ iqtisadiyyatı maliyyə çatışmazlığı səbəbindən böhranla üzləşsin. Çünki SSRİ-nin silahlanma yarışında duruş gətirəcəyi mümkün deyildi. Reyqan mahiyyət etibarilə buna nail olub. Çünki 8 ildən sonra SSRİ dağıldı. Maraqlıdır ki, Trampın “Qızıl gümbəz” proqramına cavab olaraq Rusiya və Çin birgə bəyanat yayaraq bunu tənqid ediblər. Moskva və Pekin Kosmosda silah yerləşdirilməsini istisna edən müqavilənin bağlanması təşəbbüsü ilə çıxış ediblər. Kim bilir, bəlkə də Vaşinqtonun məqsədi bu ölkələri, xüsusən də Çini silahlanma yarışına təhrik edib iqtisadi baxımdan zəiflətməkdir. Hər halda, yaxın illərdə bir sıra məsələlər aydınlaşacaq”.
Vidadi ORDAHALLI
