Valyuta mübadiləsinin yeni qaydalarına keçid bazara nə vəd edir?

Əkrəm Həsənov: “İstənilən sahibkar Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasından lisenziya almaqla özünə valyutadəyişmə məntəqəsi açıb fəaliyyət göstərə bilər”
Xəbər verildiyi kimi, valyutadəyişmə məntəqələrinin fəaliyyəti ilə bağlı yeni qaydalar təsdiq edilib. Artıq valyuta mübadiləsi birtərəfli aparılmayacaq. Yəni kassada pul varsa, lisenziya almış şəxs həmin məbləği dəyişdirməyə məcburdur. Bundan əlavə, 10 min dollar ekvivalentində istənilən valyutanın satışı zamanı şəxsiyyət vəsiqəsi tələb olunacaq.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda xarici və milli valyutanın yalnız alış və ya satışının aparılmasına icazə verilməyəcək. Bu, valyuta mübadiləsinin fəaliyyəti ilə bağlı təsdiqlənən yeni qaydalarda nəzərdə tutulub.
Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası lisenziya almış şəxslər tərəfindən valyuta mübadiləsi əməliyyatlarının aparılması zamanı bir sıra tələblər qoyub. Artıq valyutadəyişmə məntəqələrində bir müştəridən 10 min dollardan artıq xarici valyutanın alınması şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlə aparılacaq. Bundan əlavə, birtərəfli valyuta əməliyyatlarına da icazə verilməyəcək.
Qaydalara əsasən, valyuta mübadiləsi məntəqəsində valyuta mübadiləsi fəaliyyətindən başqa digər xidmətlər həyata keçirilə bilməz.
Bundan əlavə, valyuta mübadiləsi məntəqəsi köşk formasında, ayrıca binada və ya binanın küçəyə çıxışı olan hissəsində təşkil edilməlidir. Həmçinin, valyuta mübadiləsi məntəqəsi nəzərdə tutulmuş əməliyyatların aparılması üçün ən azı 6 kvadratmetr sahəyə malik olmalıdır.
Bundan başqa, valyuta mübadiləsi məntəqəsində müştərilərin görə biləcəyi yerdə asan oxunan və aydın şəkildə aşağıdakı məlumatlar əks olunmalıdır:
Xüsusi elektron lövhədə (lövhənin üzərində valyuta mübadiləsi məntəqəsinin adı nəzərəçarpan hərflərlə yazılmalıdır) nağd xarici valyutaların milli valyutaya nisbətən alış və satış məzənnəsi;
Valyuta mübadiləsi məntəqəsinin iş vaxtı;
Palata tərəfindən valyuta mübadiləsi məntəqəsinə verilmiş lisenziyanın və ya lisenziyaya əlavənin surəti;
İstehlakçıların müraciət və ya şikayət edə bilməsi üçün Palatanın “qaynar xətt”i barədə məlumat.
Yeni qaydaların tətbiq edilməsi ilə valyutadəyişmə məntəqələri arasında rəqabət artacaq. Həmçinin, turistlər üçün milli valyutanın əlçatımlı olması onların daha çox xərcləmələrini asanlaşdıracaq.
Valyuta mübadiləsi ilə bağlı yeni qaydaların təsbit olunmasına dair fikir bildirən bank sahəsi üzrə mütəxəssis Əkrəm Həsənov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, artıq valyutadəyişmə məntəqələrinin fəaliyyəti sərbəstləşdirilir və tam reallığa uyğunlaşdırılacaq: “Bəllidir ki, bir neçə il əvvəl valyutadəyişmə məntəqələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Yalnız bank filialları fəaliyyət göstərirdi. Filiallarda isə iş rejimi düzgün deyildi. Onlar saat kimi çalışırdılar və qeyri-iş günləri işləmirdilər. Bu da insanların sərbəst şəkildə valyutadəyişmə əməliyyatlarını çətinləşdirirdi. Xüsusilə bu hal turistlərə çətinlik yaradırdı. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, hər yerdə bank filialı yoxdur. Ancaq indi isə istənilən sahibkar Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasından lisenziya almaqla özünə valyutadəyişmə məntəqəsi açıb fəaliyyət göstərə bilər”.
Həmsöhbətimiz onu da bildirdi ki, əvvəllər fəaliyyət göstərən valyutadəyişmə məntəqələri formal olaraq hansısa bankın şöbəsi kimi bilinirdi: “Ancaq, əslində, hansısa sahibkar istənilən ərazidə bankla razılıq əldə etdikdən sonra valyutadəyişmə məntəqəsi açırdı. Həmin məntəqəni bank deyil, sahibkar idarə edirdi. İndisə istənilən sahibkar qeyd olunan məntəqəni açıb onun fəaliyyətinə görə tam məsuliyyət daşıya bilər. Hesab edirəm ki, bu hal banklarla sahibkar arasında qeydə alınan korrupsiya münasibətinə son qoyacaq”.
Ə.Həsənov hesab edir ki, hazırda əhalidə valyuta dəyişməyə tələbat yüksək səviyyədə deyil.
Günel CƏLİLOVA