Bazar ertəsi günü, 14 iyul 2025
     

Ətraf mühitin mühafizəsində Azərbaycan nümunəvi ölkələr sırasında yer aldı...

Image

Dünyada, demək olar ki, bütün ölkələr insan sağlamlığına və ekosistemlərə mənfi təsir göstərən ciddi ekoloji problemlərlə üzləşir. Bununla belə, ehtiyatların və vətəndaşların sağlamlığının qorunması zərurətini nəzərə alaraq, müxtəlif ölkələr ekoloji böhranların qarşısını almaq üçün fəal şəkildə tədbirlər hazırlayır və ətraf mühitin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün innovativ yanaşmalar tətbiq edirlər. Azərbaycan da onların sırasında yer alır. 

Ölkəmizdə ekoloji sferada köklü transformasiya yaşanır 

Bu gün Azərbaycanda ekoloji sferada köklü transformasiya gedir. Onu da xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, yerli, regional və qlobal ekoloji problemlərin səmərəli idarə olunması, ekologiya və ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində regional əməkdaşlığın gücləndirilməsi, ölkəninelmi və intellektual potensialının bu istiqamətdə reallaşdırılması üçün innovativ ideyaların, təcrübələrin və texnologiyaların tətbiqi də xüsusi diqqət mərkəzindədir. Bu il COP29 tədbirlərinin Azərbaycanda keçirilməsi də qeyd edilənlərin bariz nümunəsidir. 

Qeyd olunanlar fonunda prezident İlham Əliyev "Euronews" telekanlına müsahibəsində iqlim dəyişikliyi kimi qlobal bir problemlə bağlı Azərbaycanın həyata keçirdiyi layihələrdən, eləcə də COP29-a hazırlıq işlərindən danışarkən deyib: "Ötən ilin oktyabrında ölkəmizdə 230 meqavatlıq ilk Günəş enerjisi stansiyasının açılışı oldu. Perspektivdə 10 qiqavata və 2030-cu ilədək 5 qiqavata qədər gücü əhatə edən bütün müqavilələr və anlaşma memorandumları icra olunacaqdır... Ölkə ənənəvi enerjidən əldə etdiyi gəlirləri hazırda bərpaolunan enerjiyə yönəldir. COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi yaşıl enerjiyə keçid prosesində öndə gedənlərdən olmaq bizim üzərimizə düşən öhdəlikdir". Azərbaycan nəzərə alır ki, Yer kürəsində bütün həyat formalarının yaşaması ətraf mühitin məkan və zaman baxımından sağlam və tarazlı inkişafının xarakterik xüsusiyyətidir. Yeni iqtisadi nizam indi və gələcəkdə balanslaşdırılmış inkişafı təmin etmək üçün ətraf mühitin mühafizəsini məcburi etməlidir. Meşələrə, ağaclara və əkin sahələrinə karbon tullantıları kimi yox, lakin onlara həyatımız üçün təmiz hava təmin edən sistemlər kimi baxılmalıdır. Qeyd edək ki, son onilliklərdə mühəndislik və texnologiyanın sürətli inkişafı insan həyatının bütün sahələrində ən mühüm elmi kəşflərə, eləcə də bir çox ölkələrin iqtisadiyyatının böyüməsinə və güclənməsinə səbəb olub. Amma geniş istehlak əsrimizdə texnika və texnologiyanı təkmilləşdirməklə insanlar ətraf mühiti çirkləndirir, bununla təkcə ətraf mühitə yox, həm də öz sağlamlıqlarına zərər vurur. Alimlərin fikrincə, planetimizdə temperaturun 2 dərəcədən çox artması geri dönməz nəticələrə - buzlaqların əriməsinə, daşqınlara, quraqlıqlara və sunamilərə səbəb olacaq. Qlobal istiləşməni dayandırmaq üçün 1990-cı illə müqayisədə növbəti 40 il ərzində istixana qazı emissiyalarını 80 faiz azaltmaq zəruridir. Siyasət, iqtisadiyyat, hüquqi tənzimləmə və marketinq, bir tərəfdən, ətraf mühiti tərəqqinin zərərli təsirlərindən qorumaq üçün tədbirlərin həyata keçirildiyi ictimai həyatın bütün sahələri, digər tərəfdən, planetin çirklənmədən qorunması ilə bağlı müəyyən bir dövlətin və ya şirkətin öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət etmək üçn birbaşa təsir rıçaqlarıdır. Bunlar fonunda indi dünya ictimaiyyətində böyük əksəriyyət yalnız xüsusi günlərdə deyil, artıq hər gün ətraf mühitin təmiz saxlanılması və qorunması istiqamətində əməli işlər həyata keçirir. Çünki dünyada cərəyan edən transformasiya prosesləri, eləcə də nəzərəçarpan hadisələr birbaşa olaraq ekoloji mühitin pozulması və iqlim dəyişikliyi fonunda baş verir. Bu proses özü-özlüyündə məsul dünya dövlətləri tərəfindən ciddi addımlar atılmasını, ortaya daha aydın mövqe qoyulmasını diktə edir. BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının hər il təşkil olunan COP tədbirlərində bu istiqamətdə görülən işlər əsas diqqət mərkəzində yer alır. Bu il COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi bütün bu məsələlərin ölkəmizdə əsas müzakirə predmetinə çevrilməsi ilə müşayiət olunacaq. 

Azərbaycan təbiəti qorumaq üçün bir çox beynəlxalq müqavilələrin fəal iştirakçısıdır 

Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, bu gün bəşəriyyət texnosferdə mövcudluğunun təhlükəsizlik səviyyəsini yüksəltmək vəzifəsi ilə qarşı-qarşıyadır. Texnosferdə insanları antropogen və təbii mənşəli mənfi təsirlərdən qorumaq, rahat həyat şəraitinə nail olmaq bu müstəvidə çox mühümdür. 

Onu da qeyd edək ki, ətraf mühitin mühafizəsi XX əsrin ortalarına qədər prioritet deyildi, baxmayaraq ki, o vaxta qədər antropogen fəaliyyətlər çoxdan təbiətə mənfi təsir göstərib. Yalnız BMT Baş Assambleyasının 27-ci sessiyasında bu məsələ ilk dəfə olaraq ciddi şəkildə qaldırıldı. Eyni zamanda, BMT sistemi çərçivəsində yeni təşkilat - Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Mühit Proqramı (UNEP) yaradıldı. Elə həmin vaxt Stokholm Ətraf Mühit Konfransının başladığı gün xüsusi bayram - Ümumdünya Ətraf Mühit Günü təsis edildi. Hər il iyulun 5-də qeyd olunur və UNEP-in himayəsi altında keçirilir. Bu bayramın keçirilməsində məqsəd Yer kürəsinin hər bir sakininə xatırlatmaqdır ki, planet bizim ümumi evimizdir və onun vəziyyəti hər birimizin hərəkətlərindən asılıdır. Bu gün bütün dünyada ekoloji tədbirlər keçirilir - marafonlardan, velosiped yürüşlərindən və konsertlərdən tutmuş icma təmizliklərinə qədər. Amma onlar arasında COP tədbirləri daha böyük önəm kəsb edir. Onu da xatırladaq ki, təbiəti qorumaq üçün bir çox beynəlxalq müqavilələr hazırlanıb. Onlardan ən məşhuru, inkişaf etmiş ölkələri bütün dünyada iqlimə təsir edən istixana effektinin qarşısını almaq üçün karbon qazı emissiyalarının həcminə ciddi nəzarət etməyə məcbur edən Kioto Protokoludur. Bundan əlavə, dənizlərin mühafizəsinə yönəlmiş BMT-nin Dəniz hüququ haqqında Konvensiyası, atmosferin ozon qatını məhv edən maddələrin istehsalını və istifadəsini məhdudlaşdıran Monreal Protokolu, eləcə də Bioloji Müxtəliflik haqqında Konvensiya qəbul edilib. Eləcə də vəhşi təbiət ehtiyatlarının qorunması və rasional istifadəsi məqsədi daşıyan onlarla digər mühüm sənədlər qəbul olunub. Azərbaycan həmin sənədlərin fəal iştirakçlları sırasında yer alır. COP29-da da  Azərbaycan Tərəfdaşlar Konfransına sədrlik edəcəyi müddətdə bir sıra təşəbbüslərlə çıxış edəcək və qlobal iqlim dəyişikliyi problemlərinin həlli istiqamətində öz töhfələrini verəcək.

Samirə SƏFƏROVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

14.07.2025 / 09:30
Sabunçuda ölümlə nəticələnən yol qəzası olub

14.07.2025 / 09:21
Azərbaycanda kibercinayətkar həbs edilib - DTX-dan mühüm əməliyyat

14.07.2025 / 09:18
Türkiyənin bu məşhur serialı məhkəməlik oldu

14.07.2025 / 09:12
"Çelsi"dən PSJ-yə futbol dərsi!

14.07.2025 / 09:06
Tramp Böyük Britaniyaya dövlət səfərinə gedəcək - hazırlıq gedir

14.07.2025 / 09:00
Xocalının bu kəndlərinə ilk köç karvanı yola salınıb

14.07.2025 / 08:53
Kaledoniyanın paytaxtında "Azərbaycan abidəsi"...Necədir?

14.07.2025 / 08:51
Fransızlar ŞOKDA- həbsxanadan çantada gizlənib qaçdı...

14.07.2025 / 08:21
“Taxta bazarın”da yanğın olub

13.07.2025 / 20:53
Deputat Elnarə Akimova şəhid general Polad Həşimovun ailəsini ziyarət etdi

13.07.2025 / 19:01
Ukrayna kəşfiyyat polkovnikinə sui-qəsdin qisasını aldı – Kiyevdə azı iki FSB agenti öldürüldü…

13.07.2025 / 18:16
Makron Fransanı çökdürdü, ölkə borc içində batır - pensiya və bütün yardımlar dondurulur…

13.07.2025 / 17:10
Tramp Kiyevə silah göndərmək üçün Rusiyanın ABŞ-dakı 5 milyardını müsadirə edə bilər…

13.07.2025 / 17:07
Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

13.07.2025 / 16:50
"Azərbaycanla Ermənistan arasında keçirilən sülh danışıqlarını diqqətlə izləyirik" - Ərdoğan

13.07.2025 / 16:43
"Azərbaycan-Suriya əlaqələri ölkəmizin Yaxın Şərq siyasətində mühüm istiqamətdir" - Vüqar Rəhimzadə

13.07.2025 / 15:54
İran prezidentinin İsrailin 16 iyun hücumunda yaralandığı ortaya çıxdı…

13.07.2025 / 15:19
Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları və əleyhdarları arasında tarixi razılaşma əldə olundu

13.07.2025 / 14:56
Sinir ağrıları və efir enerjisi ilə müalicə

13.07.2025 / 14:37
"Azərbaycan Avrasiya üçün strateji əlaqələndirici rola malikdir" - Elnur Məmmədov

13.07.2025 / 13:50
Gülzar Namazovanın "Vətən müharibəsi ensklopediyası" adlı kitabının təqdimatı keçirildi - FOTO/VİDEO

13.07.2025 / 13:22
İstirahət zonalarında polisin fasiləsiz xidməti davam etdirilir

13.07.2025 / 11:37
Prezident İlham Əliyev Monteneqronun Prezidentini təbrik edib

13.07.2025 / 10:52
Polis Beyləqanda əməliyyat keçirdi - 9 nəfər saxlandı

12.07.2025 / 21:17
Vüqar Rəhimzadə: “Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi” Azərbaycanın bəşəriyyətə bəxş etdiyi irs nümunəsidir

12.07.2025 / 21:09
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında telefon danışığı olub...

12.07.2025 / 21:03
Azərbaycanın iki naziri adından saxta xəbər yayıldı - MEDİA Agentliyi xəbərdarlıq etdi...

12.07.2025 / 20:28
Putini Ukraynada dayandıra bilməyən Tramp hərəkətə keçdi – öncə silah yardımı, ardınca... "yaxında nəsə baş verəcək”...

12.07.2025 / 20:03
Rusiyanın yeganə təyyarədaşıyan gəmisini doğrayıb "metallom" edəcəklər

12.07.2025 / 19:20
Ailə sədaqətini və qonşuluq münasibətlərini insan canavardan öyrənməlidir

12.07.2025 / 17:10
Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazının Türkiyə ərazisindən Suriyaya ixracına başlanacaq...

12.07.2025 / 16:21
"Suriya Azərbaycanla bir sıra sahələrdə əməkdaşlıqda maraqlıdır" - Əhməd Əl Şaraa

12.07.2025 / 16:18
Əhməd Əl Şaraa Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

12.07.2025 / 16:15
"Suriyada yeni hakimiyyətin qurulmasından sonra əlaqələrimizin inkişafı üçün böyük perspektivlər açılıb" - Prezident İlham Əliyev

12.07.2025 / 16:11
Prezident İlham Əliyevin Suriyanın keçid dövrü Prezidenti ilə görüşü olub - YENİLƏNİB

12.07.2025 / 15:34
UNESCO ermənilərin saxta “Urartu tarixini” rəsmiləşdirdi... Tarixə həqarət...

12.07.2025 / 15:21
Azərbaycanla gərgin günlərdə rus icması Rusiyanı müdafiə etməli idi? - Primakov "duzsuz" danışdı...

12.07.2025 / 14:30
SOCAR-la Suriya Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

12.07.2025 / 13:48
Erməni işgəncəsi qurbanlarının məhkəmə ifadələri əsasında kino çəkiləcək(?)..

12.07.2025 / 13:38
Sonsuzluğa "çarə tapan" dələduzlar peyda olub...

12.07.2025 / 13:31
Rusiya xarici siyasi təsir aləti kimi mediadan fəal istifadə edir - Mətbuat Şurası beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət etdi

12.07.2025 / 13:28
Əhməd əl-Şaraa Azərbaycana gəldi – Suriya ilə münasibətlərdə yeni dövr başlayır

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910