Niyə məhz 28 Mayda, niyə məhz azad Laçından? - Bir proses başladı...
Ramil Məmmədli: “Bir sıra səbəbdən belə bir tədbirin məhz Laçında keçirilməsinin böyük siyasi mənası var”
Budəfəki 28 May – Müstəqillik Günü bir başqa oldu. Bütün diqqətlər Laçına yönəlmişdi – 3 dost və qardaş ölkənin - Azərbaycan, Türkiyə və Pakistanın liderlərinin təşrif buyurduğu məkana. Prezident İlham Əliyev, Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Baş nazir Məhəmməd Şahbaz Şərifin bir yerdə səsləndirdikləri mesajlardan, Laçın Zirvəsindən hələ çox danışılacaq.
Laçın Zirvəsindən Ermənistana və ondan alət kimi istifadə edənlərə növbəti xəbərdarlıqlar edildi. Prezident İlham Əliyev qürurla bəyan etdi ki, Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan - üç qardaş ölkə əməkdaşlığı ildən-ilə, gündən-günə gücləndirir.
Diqqəti çəkən məqam həm də o oldu ki, 3 dövlət başçısı məhz 28 mayda Laçında bir araya gəldilər. Maraqlıdır, nəyə məhz mayın 28-də və niyə Laçında? Bunun nə kimi rəmzi ifadəsi və mənaları var?
“1998-ci il mayın 28-də Pakistan nüvə dövləti statusunu alıb”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən hərbi ekspert Ramil Məmmədli hesab edir ki, belə bir görüşün mayın 28-də keçirilməsinin bir neçə mənası var: “Başlıca mənası odur ki, Azərbaycan ilk dəfə müstəqilliyini 1918-ci ilin 28 mayında elan edib. Bu, o dövrdə çox önəmli hadisə idi. Şərqdə ilk demokratik respublika Azərbaycanda yaranıb. 1920-ci ilin yanvarında Versal Sülh Konfransında Azərbaycanın tanınması mühüm hadisə idi. Bunun nəticəsi idi ki, bolşevik Rusiyası tərəfindən Azərbaycan işğal edilsə də, 1922-ci ildə SSRİ təşkil olunanda Azərbaycan Respublika olaraq ora daxil oldu. Sonra onların sayı 15 oldu. Bu, hüquqi baxımdan imkan verdi ki, 1991-ci ildə müstəqilliyimizi elan edək. Yəni bu baxımdan ADR-in yaranması bir hüquqi baza oldu. Bu tədbirin Laçında keçirilməsinin də xüsusi mənası var. Məsələ ondadır ki, bolşevik Rusiyası 1923-cü ildə Azərbaycan daxilində süni şəkildə Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətini yaratsa da, bu qurumun Ermənistanla birbaşa quru əlaqəsi yox idi. Əlaqə Laçın rayonu üzərindən qurulurdu. Ona görə də Qarabağda 1988-ci ildə erməni separatizmi alovlanandan sonra 7 işğal olunan ətraf rayonlardan biri Laçın idi. Birinci Laçın işğal edildi, sonra digər rayonlar. Çünki Laçın hesabına Qarabağla Ermənistan arasında quru əlaqəsi təmin edildi. Ona görə də Laçın həmişə işğal dövründə Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında açar rolunu oynayıb. Ermənistan məhz bu rayonu qaytarmaq istəmirdi. Azərbaycanın mərhələli şəkildə işğala tam son qoyması bu baxımdan Ermənistanın nəinki Qarabağla bağlı, həm də Laçınla bağlı məkrli planlarını darmadağın etdi. O üzdən, bir sıra səbəbdən belə bir tədbirin məhz Laçında keçirilməsinin böyük siyasi mənası var. Ən nəhayət, 1998-ci ilin mayın 28-də Pakistan nüvə dövləti statusunu alıb. Azərbaycan nüvə dövləti olan bir ölkə ilə həqiqi müttəfiqdir. O baxımdan bunun mənası böyükdür”.
Vidadi ORDAHALLI
