Şənbə günü, 12 iyul 2025
     

Ukrayna savaşının ardınca dünya növbəti qorxunc müharibə təhdidi ilə üz-üzə...

Image

Ukraynada davam edən hərbi əməliyyatlar fonunda dünya yeni müharibə ocağı ilə üz-üzədir. Söhbət Çinin Tayvana hərbi müdaxilə ehtimalının artmasından gedir. Çin hökuməti bildirir ki, Tayvanla dinc birləşmə uğursuz olarsa, Çin güc tətbiqi ssenarisindən əl çəkməyəcək və Pekin xarici qüvvələrin təxribatlarına cavab vermək hüququnu özündə saxlayır.

Çin hökuməti bu xüsusda bəyan edir: “Tayvanın müstəqilliyinə nail olmaq cəhdləri adanı ancaq uçuruma aparacaq və tayvanlı həmvətənlərə ciddi ziyan vuracaq. Çin xalqının, o cümlədən tayvanlı soydaşların ümumi maraqlarını qorumaq üçün biz Tayvanın ayrılmasına və müstəqilliyinə qətiyyətlə qarşı çıxmalı və vətənin dinc yolla birləşməsinə kömək etməliyik”.

Qeyd edək ki, Çinin bu addımı ABŞ və Avropa ölkələri tərəfindən rədd edilir. Məsələ ilə bağlı bu günlərdə “Böyük yeddilər” qrupuna daxil olan ölkələr Çinin bu hərəkətini pisləyən bəyanat yayıblar. Bəyanatda Çinin “eskalasiya reaksiyası”nın regionda gərginliyin artması və sabitliyin pozulması ilə nəticələnə biləcəyi vurğulanır. “Böyük yeddilər” rəsmi Pekini regionda status-kvonu təktərəfli formada dəyişmək cəhdlərini dayandırmağa, məsələləri dinc yolla həll etməyə çağırıb. “Böyük yeddilər”in Pekindəki diplomatik nümayəndələri sözügedən bəyanatla əlaqədar Çin Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılaraq, onlara rəsmi Pekinin etirazı və narazılığı bildirilib. Bundan başqa, Pekin Cənub-Şərqi Asiya Dövlətləri Assosiasiyasının (ASEAN) üzvü olan ölkələrinin XİN rəhbərlərinin Kambocada keçirilən görüşü çərçivəsində Çin və Yaponiya xarici işlər nazirlərinin görüşünü ləğv edib. Çinin xarici işlər naziri Van İn isə qeyd edib ki, “Böyük yeddilər”  qrupuna daxil olan ölkələrin xarici işlər nazirlərinin Tayvan bəyanatı sadəcə tullantı kağız parçasıdır: “İnanıram ki, bəyanat beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyini və müsbət reaksiyasını heç vaxt almayacaq. Onlar yığışaraq Tayvan boğazındakı cari vəziyyətə dair qondarma bəyanat qəbul ediblər. Çin “bəyanat”a sərt etiraz edir. Çünki o, doğrunu yanlışa, ağı qaraya qarışdırır. Əgər bu cür yanaşma davam edərsə, regionda və dünyada sülhə ciddi zərbə dəyəcək”. Çinin özünün suverenliyini, ərazi bütövlüyünü qoruduğunu, beynəlxalq münasibətləri tənzimləyən əsas normaları təmin etdiyin deyən nazir bildirib ki, dövlətlər arasındakı münasibətlərdə “Cəngəllik qanunları”nın hökm etməsinə imkan vermək olmaz. Xatırladaq ki, rəsmi Pekinin sərt etirazına və xəbərdarlığına baxmayaraq, ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosi avqustun 2-3-də Tayvanda səfərdə olub. Rəsmi Pekin Birləşmiş Ştatları “Vahid Çin” siyasətini, Çinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini pozmaqda, regionda vəziyyəti gərginləşdirməkdə ittiham edib. Çin Tayvana qarşı bəzi iqtisadi sanksiyaların tətbiqinə başlayıb. Bundan başqa, Çin ordusu Tayvan adası ətrafında ballistik raketlər, qırıcı və bombardmançı təyyarələr cəlb olunmaqla irimiqyaslı hərbi təlimlər keçirib. Təlimlər avqustun 15-ə kimi uzadılıb.

Baş verənlərlə bağlı “Financial Times” nəşri yazır ki, Çin yeni müharibəyə başlasa, Qərbin buna müdaxiləsi mütləq yeni dünya savaşına rəvac verəcək: “Keçmişdə Tayvan üzərində ABŞ-Çin müharibəsi real ehtimal kimi görünürdü, ancaq bu fərziyyələr ancaq ehtimal olaraq qalırdı. Ancaq indi daha çox ekspert bunun yalnız ehtimal yox, həm da mümkün olduğuna inanır. Beynəlxalq Strateji Tədqiqatlar İnstitutunun Asiya üzrə direktoru Ceyms Krabtri deyib ki, yaxın onillikdə ABŞ və Çin arasında hansısa hərbi qarşıdurmanın olacağı ehtimalı daha yüksəkdir.
Yüksək rütbəli Qərb məmurları belə şeyləri ictimai yerlərdə söyləmək üçün çox ehtiyatlıdırlar, lakin bir çoxları özəl olaraq Krabtrinin bədbinliyini bölüşür. 2021-ci ildə ABŞ-ın Hind-Sakit Okean bölgəsindəki komandiri admiral Fil Devidson Konqresə “növbəti altı il ərzində Çinin Tayvana “işğal” etməsi ilə bağlı “aydın” təhlükə gördüyünü bildirib. Bundan sonra ABŞ-da da müharibənin olması ehtimalı daha çox dilə gətirilib.
Çin hökumətinin ritorikası, şübhəsiz ki, millətçi və döyüşkəndir. Çinin ABŞ-dakı səfiri Qin Qanq Nensi Pelosinin keçən həftə Tayvana səfərinə cavab olaraq Xalq Azadlıq Ordusunun başlatdığı təlim zamanı çəkilən videonu tvitter səhifəsində paylaşıb. Mesaj aydın idi.
Yaxınlaşan müharibə qorxusu Çin, ABŞ və Tayvanın özündəki dəyişikliklərdən qaynaqlanır. Si Cinpin 2012-ci ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra Pekinin xarici siyasəti nəzərəçarpacaq dərəcədə aqressivləşib. Çin Cənubi Çin dənizində hərbi bazalar inşa edib və Çin əsgərləri Himalay dağlarında atışmalarda hind əsgərlərini öldürüblər. Çinin amansız hərbi güclənməsi ölkənin indi Amerikadan daha çox döyüş gəmisinə sahib olması deməkdir. Tayvanla mümkün “birləşməni” gözləməyə hazır görünən sələflərindən fərqli olaraq, Si Cinpin bu məsələni “nəsildən-nəslə ötürülə bilməyən” tarixi missiya adlandırıb. Xalqın gözləntiləri o qədər böyük idi ki, bəzi çinli millətçilər Xalq Azadlıq Ordusunun Pelosinin təyyarəsini vurmamasından məyus olmuşdu.
ABŞ-da da münasibət dəyişib. Vaşinqtonda partiyalararası razılaşmanın mövcud olduğu yeganə məsələ Çinin qarşıdurma üçün getdikcə daha təhlükəli rəqibə çevrilməsidir. Tramp dövründə Çin mallarına tətbiq edilən tariflər Bayden administrasiyası tərəfindən qorunub saxlanılıb. Həm Tramp, həm də Bayden administrasiyası Tayvanla əlaqələrini genişləndirib. Bayden ABŞ-ın rəsmi “strateji qeyri-müəyyənlik” siyasətindən uzaqlaşaraq Çinin işğalı halında Tayvanı müdafiə etmək üçün ABŞ-ın mübarizə aparacağını üç dəfə bildirib. Çinin güc tətbiq etməsi təkcə Tayvan üçün deyil, Çinin özü üçün də faciə ola bilər. Bu, hər tərəfdən kütləvi insan tələfatına, tayvanlılarla Çin əhalisi arasında daimi uçurumlara və Çinin onilliklər boyu inkişafını təhlükə altına alan qlobal iqtisadiyyatın çökməsinə gətirib çıxaracaq”.

Tahir TAĞIYEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910