Müşfiq Ələsgərli: "Beləliklə, yetkinlik yaşlarından GİPA auditoriyalarına gətirilən “yerli milli kadrlar”ın burada beyinləri yuyulur. Onlar antimilli ruhda yetişdirilir"
USAID informasiya diversantlarının yaradılması üçün Cənubi Qafqazda GİPA, Internews və sair kimi xüsusi institutlar açırdı.
ABŞ səfirliyi Gürcüstanın İctimai Əlaqələr İnstitutunun (GİPA) Azərbaycan vətəndaşları olan namizədləri arasında Qafqaz Jurnalistika və Media İdarəçiliyi Məktəbinin (QJMİM) jurnalistika və media əlaqələri üzrə magistr proqramına dəstək göstərib. Proqram üzrə dərslər ABŞ və Avropa Universitetlərindən səfər edən müəllimlər və yerli professorlar tərəfindən aparılırdı. Bu proqram ABŞ-ın Dövlət Departamenti tərəfindən maliyyələşdirilirdi.
Müsabiqəyə jurnalistika, media, kommunikasiya, qrafika, foto jurnalistika, məzmunun işlənib hazırlanması və digər əlaqəli sahələrlə maraqlanan tələbələr müraciət edə bilərdi. Tələbələr 2024-cü ilin sentyabr ayından 2025-cü ilin dekabr ayına kimi Tbilisi şəhərində GİPA-da oxuyacaqdılar. 2026-cü ilin iyul ayında isə tələbələr diplom işlərini müdafiə etmək üçün yenidən instituta qayıtmalı olacaqdılar. GİPA-da təhsil aldıqları zaman tələbələrin kompüter, radio və video avadanlıqlardan, internet və zəngin kitabxanadan istifadə etmək imkanları olacaqdı. GIPA tələbələri Erasmus+ mübadilə proqramlarında iştirak etmək və müxtəlif Avropa Universitetlərində bir semestr təhsili üçün maliyyə almaq hüququna malik olacaqdılar. Lakin onlardan GIPA proqramının tələblərini yerinə yetirmələrini təmin etmək üçün GIPA ilə sıx əməkdaşlıq etmələri tələb olunurdu.
Internews 100-dən çox ölkədə fəaliyyət göstərən media dəstəyi qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Onlar jurnalistləri öyrədir, internet azadlığını inkişaf etdirir və media orqanlarının maliyyə cəhətdən dayanıqlı olmasına kömək edir. Təşkilatın əsas sərti isə çox asan idi - hər kəs əsaslandırılmış qərarlar qəbul etmək və hesabat vermək səlahiyyətinə malik olmaq üçün etibarlı məlumata malik olmalıdır.
Bu institutlar Azərbaycan media məkanında nələrə nail ola bilmişdi?
Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran Mətbuat Şurası İdarə Heyətinin üzvü, media eksperti Müşfiq Ələsgərli bildirdi ki, USAİD Cənubi Qafqazda ideoloji işi nəzarətdə saxlamaq, ictimai rəyi öz istəklərinə uyğun formada yönləndirmək üçün regional statuslu mərkəzlər formalaşdırıb və ya hazır mərkəzləri ələ alıb: "GİPA (Georgian Institute of Public Affairs) da eyni funksiyanın daşıyıcılarından biridir. Gürcüstanda yerləşdirilmiş bu institut Cənubi Qafqaz dövlətlərində ABŞ Demokratlar Partiyasının siyasətinə boyun əyən auditoriyanın formalaşdırılmasında, uyğun kadrların seçilib müəyyənləşdirilməsində, bəslənilib yetişdirilməsində və yönləndirilməsində mühüm rol oynayır.
Qafqaz Jurnalistika və Media İdarəetmə Məktəbi (GIPA-nın nəzdində mövcud olan 4 departamentdən biri) USAID-in siyasətinə alət olan yerli kadrların “təlim-tədris” ehtiyaclarını ödəyir. Prosedur təqribən belə başlayır: məktəbdə təhsil alan tələbələr Qafqaz ölkələrində yerli müxalifət partiyalarının təqdimatı əsasında əvvəlcə ABŞ-nin həmin ölkə üzrə səfirliyində “müsabiqədən keçirlər”. Müsabiqədə səfirlik təmsilçisi ilə yanaşı USAİD nümayəndəsi də iştirak edir və zəruri şəxslərin seçilib müəyyənləşdirilməsinə birbaşa nəzarət edir. Daha sonra “seçilmiş şəxslər” GIPA-ya göndərilirlər. Burada pulsuz təhsil və təqaüdlə təmin edilirlər. Bu təhsil üzrə pulsuz təqaüd USAİD tərəfindən təmin edilir.
GİPA-nın jurnalistika bölümündə təhsil alan “tələbələr” USAİD-in himayəsində olan media subyektlərində təcrübə keçirlər. Onlar informasiya emalı, informasiya manipulyasiyaları və informasiya təxribatları üzrə təkmilləşdirilirlər. GİPA redaksiyasında çalışmaq onlar üçün, təcrübə toplamaqdan başqa, həm də əlavə maliyyə mənbəyi rolunu oynayır. GİPA-da tələbə təqaüdü ilə yanaşı, həm də bu redaksiyalardan maaş və qonorar alırlar. Öz ölkələrindən nə qədər çox neqativ informasiya yazsalar, bir o qədər artıq qonorar qazanırlar.
“Açıq Cəmiyyət İnstitutu-Yardım Fondu” (Soros Fondu) da uzun illər ərzində GİPA tələbələri üçün xüsusi təqaüd proqramları reallaşdırıb. Tələbələri öz ölkələrindən neqativ informasiya yazmaq üçün stimullaşdırıb.
Beləliklə, yetkinlik yaşlarından GİPA auditoriyalarına gətirilən “yerli milli kadrlar”ın burada beyinləri yuyulur. Onlar antimilli ruhda yetişdirilirlər. GİPA platformasında özünü doğruldanlar növbəti mərhələdə digər instansiyalara göndərilərək, USAID maraqlarının təmin edilməsi üçün mübarizə aparırlar".
Dəniz NƏSİRLİ