Bazar günü, 13 iyul 2025
     

Azərbaycana qarşı Ermənistanın təxribatları beynəlxalq qaydalara və müharibə qanunlarına ziddir

Image

Respublikamızın cəlb edildiyi müharibə Ermənistanın Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinə əsassız ərazi iddialarına görə yaranmış münaqişənin davamıdır. Sovetlərə qədər ermənilərin bu ərazidə apardığı separatizm və etnik təmizləmə fəaliyyəti nəticəsində erməni əhalisinin süni şəkildə üstünlüyünə nail olundu. Azərbaycan əraziləri hesabına Ermənistan dövləti və Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti təşkil edildi.

SSRİ dövləti tərkibində olmasına baxmayaraq, Ermənistan SSR Azərbaycan SSR-ə Dağlıq Qarabağla bağlı ərazi iddialarını davam etdirdi. Nəhayət XX əsrin sonlarında münaqişəni kəskinləşdirən Ermənistan hərbi təcavüzlə Azərbaycanın  Dağlıq Qarabağ ərazisini və ətrafındakı 7 rayonunu işğal etdi. 1991-ci ildə Dağlıq Qarabağda yerləşən seperatçı rejim “Dağlıq Qarabağ Respublikası” adlı bir qurumun müstəqilliyini elan etdi. Bu “respublika”nı nəinki başqa dövlətlər, heç Ermənistanın özü də rəsmən tanımadı. Lakin özünü onun təhlükəsizlik qarantı adlandırdı, “respublika”nın büdcəsi və ordusu isə Ermənistanla bağlandı. Başqa sözlə desək, bu seperatçı qurumun rəhbərlik etdiyi “respublikanın” ordusunu Ermənistan hərbi qüvvələri təşkil etdi. Hal-hazırda Azərbaycan ərazilərinə müdaxilə edən, terror aktları törədən hərbi qüvvələr də Ermənistana məxsusdur. Ermənistan tərəfindən başlanan müharibənin bu vaxta qədər davam etməsinə gətirib çıxaran səbəb də bununla bağlıdır.

Torpaqları 30 ilə yaxın işğal altında olan Azərbaycan tərəfi 27 sentyabrdan əks-hücuma keçərək ərazi bütövlüyünü bərpa etməyə başladı. Ağdərə rayonu istiqamətində və Murov dağı silsiləsindəki hündürlüklərdə yerləşən postları darmadağın edərək bir sıra hakim yüksəkliklər (Gamışdağ və Ömər aşırımı) nəzarətə götürüldü. Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Tərtərin Talış kəndi ətrafındakı bir neçə əlverişli yüksəklik azad edildi. Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin verdiyi məlumata əsasən, Ağdərə istiqamətində Madagiz ətrafındakı hakim yüksəkliklər Azərbaycan ordusunun nəzarəti altına keçdi. Həmçinin Azərbaycan Prezidenti, Ali baş komandan İlham Əliyevin verdiyi qərara əsasən, Madagizin tarixi adı olan Suqovuşan adı bərpa edildi. Prezident İlham Əliyev özünün "Twitter" səhifəsində Azərbaycan ordusunun Cəbrayıl şəhərini və rayonunun bir neçə kəndini işğaldan tam azad etdiyini açıqladı. Xilasetmə əməliyyatı ilə Azərbaycan ordusu Füzuli rayonunun mərkəzini (Füzuli şəhəri), həmçinin bir çox kəndlərini işğaldan azad etdi.

Azərbaycanın öz torpaqlarını azad etməsinə mane ola bilməyən təcavüzkar Ermənistan tərəfi isə ağır artilleriya qurğularından, qadağan olunmuş silahlardan, həmçinin ballestik raketlərdən istifadə etməklə faşist xislətini ortaya qoyur. Belə ki, Dağlıq Qarabağ ərazisindən xeyli kənarda yerləşən yaşayış məntəqləri, şəhər və rayonları atəşə tutur. Dinc əhali arasında ölən və yaralananlar olduğu məlumatı verilir. Əhalinin təsərrüfatına, mülklərinə, yaşayış məkanının infrastrukturuna ciddi ziyan vurulur. Düşmən beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini, 1949-cu il tarixli Cenevrə Konvensiyaları və onların əlavə protokollarını, BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının qərar və qətnamələrini kobud şəkildə pozur. Dinc əhalinin qadağan olunmuş silahlardan, istərsə də adi silahlardan atəşə tutulması və öldürülməsi  beynəlxalq humanitar hüquq normalarının kobud şəkildə pozulmasıdır.

Mülki əhalinin sıx yaşadığı əraziyə ballistik raketin atılması böyük ziyana səbəb olmuşdur. Dinc sakinlərin kasetli bombalarla hədəfə alınması, təhlükəli silahlardan dinc əhaliyə qarşı istifadə edilməsi beynəlxalq ictimayyəti narahat etməlidir. Çünki bu cür silahlardan istifadə edilməsi müharibə qanunları tərəfindən qadağan edilmişdir.

Ermənistanın Azərbaycana qarşı istifadə etdiyi qadağan olunmuş silahlar beynəlxalq qanunlar tərəfindən qınanılan təcavüzkarlıq siyasətinin davamıdır. Bu əməllərin beynəlxalq konvensiyalarla da qadağan edildiyi məlumdur. Belə ki, 1974-cü ildə BMT Baş Məclisi tərəfindən qəbul olunan “Təcavüzün müəyyən edilməsi haqqında” qətnaməsində təcavüzün təkcə müəyyən bir ərazinin işğalı deyil, təcavüzün həm də bir dövlətin torpaqlarının işğalının dövlətə  qarşı icazə verilməyən silahlardan istifadə edilməsindən ibarət olduğu bildirilir.

Hər iki dövlət 1949-cu il “Müharibə qurbanlarının beynəlxalq hüquqi müdafiəsi haqqında” 4 Cenevrə konvensiyasına qoşulmuşdur. Lakin Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzə başlayan gündən Ermənistan beynəlxalq öhdəliyə əməl etmir. Ermənistan hərbi qüvvələrinin mülki əhalini qətlə yetirməsi, yaşayış məntəqələrini dağıtması, mülki əhalinin, hətta uşaqların ağır yaralanması və həyatını itirməsi beynəlxalq cinayət kimi qiymətləndirilir.

Göründüyü kimi indi Ermənistanın dinc əhalini hədəfə alması məqsədli şəkildə həyata keçirilən terror aktdır. Burada dəhşət saçan silahlardan dinc əhalini yaşadıqları yerləri tərk etmələri üçün göstərdikləri cəhdlər minlərlə insana qarşı edilən qəsddir. Bu da həm beynəlxalq konvensiyaların, həm dinc əhalinin konstutision və insan hüquqlarının pozulması deməkdir.

 Ermənistan və onun havadarları bu ölkənin insanlıq əleyhinə cinayəti ört-basdır etmək üçün bu vəhşiliyi Dağlıq Qarabağ ətrafında olan etnik münaqişə kimi qələmə verməyə çalışmaları təəssüf doğurur. Hətta bir çox qurumlar Dağlıq Qarabağ ərazisinin mübahisəli zona olduğunu bildirməsi münaqişənin nizamlanmasına mane olmuşlar.

Faktiki olaraq, 2000-ci ildən etibarən Avropa Şurası Parlament Assambleyası, Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi, Avropa Parlamenti və digər beynəlxalq təşkilatların sənədlərində Dağlıq Qarabağın Azərbaycan ərazisi olması qeyd edilmişdir. Burada Dağlıq Qarabağ ərazisinin və ətraf 7 rayonun işğaldan azad edilməsinin vacib olduğu da bildirilmişdir. Bu gün beynəlxalq sənədlər Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin olunmasının vacibliyini təsdiq edir. Artıq sirr deyil ki, Dağlıq Qarabağ ərasindəki hərbi qüvvələr yalnız separatçılar deyil, Ermənistanın silahlı qüvvələridir.

Bir çox ölkə və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı  münaqişəni kəskin şəkildə qınayaraq hər iki tərəfi gərginliyi azaltmağa və mənalı danışıqları təxirə salmadan davam etdirməyə çağırmışdır. 29 sentyabr tarixində BMT Təhlükəsizlik Şurası vəziyyətlə əlaqədar təcili iclas keçirmişdir. Bütün bunlarla bərabər, qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın haqq işi uğrunda gedən mübarizəsini BMT-in qəbul etdiyi 4 qərarı yerinə yetirilməsi məqsədilə davam etdirilmişdir.

İndi dünya ölkələrinin çoxu birmənalı şəkildə Ermənistanın Azərbaycan Respublikasının ərazilərinin işğalı faktını qəbul edir, onu azad etməyə çağırır. Beynəlxalq təşkilatların qəbul etdikləri qəraq və qətnamələri, o cümlədən münaqişənin dinc yolla həlli məsələsinə vasitəçi olan ATƏT-in Minsk qrupunu Ermənistanın işğalçı dövlət olduğunu təsdiq etmişdir. Lakin Ermənistan Azərbaycan Respublikası ərazilərindən öz silahlı qüvvələrini nəinki çıxarmadı, əksinə burada yaratdığı separatçı və işğalçı rejimə hər cür dəstəyini davam etdirərək təxribat törətməyə vadar edir. 

Bir məsələni xatırlatmaq lazımdır ki, SSRİ dağıldıqdan sonra müstəqillik qazanmış Ermənistan Respublikası dövlət səviyyəsində terroru dəstəkləyərək, terrorçuluğu təcavüzkar siyasətinin əsas vasitələrindən birinə çevirmişdir. Məlumdur ki, hələ keçən əsrin 90-cı illərin əvvələrində Ermənistanın rəsmi dairələri "Daşnaksütyun", ASALA, MAQ, "Erməni birliyi", "Erməni Azadlıq cəbhəsi" və digər məşhur erməni terror təşkilatlarının fəallarının reabilitasiyası məqsədi ilə genişmiqyaslı kampaniyaya başlamışdı. Onlara sığınacaq verməklə yaşayış və fəaliyyətləri üçün şərait yaratmış, müvafiq maliyyə dəstəyi göstərmişdir. Bu təşkilatların fəaliyyəti nəinki Azərbaycanın, eləcə də Ermənistanın özünün rahatlığını pozmuşdu. Lakin bütün bunlara baxmayaraq Ermənistan hakimiyyəti  onlardan istifadə etmək  üçün vaxtaşırı münasibətləri “qaydaya salmışdır”.

Məlum olduğu kimi küçə inqilabından hakimiyyətə gələn Ermənistan hökuməti bütün aspektlərdə Azərbaycan Respublikasndan geri qalmasını suğortalamaq üçün respublikamıza qarşı terrorçuluq fəaliyyətinə əl atdı. Ermənistan hərbi-siyasi rəhbərliyinin göstərişi ilə Azərbaycan Respublikasının Tovuz bölgəsində təxribat törətdi, mülki əhali atəşə tutuldu. Bu da Ermənistan dövlətinin terrorçuluq mahiyyətini göstərdi. Naftalan şəhərində artilleriya atəşi ilə bir ailənin məhv edilməsi, Gəncə şəhərinə ballistik raketlərin atılması ilə gecə vaxtı sivil insanlara qarşı terror aktının törədilməsi erməni vəhşiliyini bir daha təsdiq etdi.

Bundan sonra Azərbaycan ordusunun əks-hücum əməliyyatı nəticəsində Ermənistanın bütün hərbi strukturu dağıdıldı, məğlubiyyəti sürətləndi. Bununla da Ermənistan hakimiyyəti Azərbaycan Respublikasının haqq işi qarşısında məğlub duruma düşdü. Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin azad edilməsi uğrunda mübarizə genişləndi.

Beləliklə, beynəlxalq hüquq müstəvisində Ermənistanın işğalçı dövlət olduğunun tam şəkildə sübuta yetirilməsi, Azərbaycan Respublikasının məğlubiyyət qarşısında olan Ermənistanı indiki vəziyyətlə razılaşmaq məcburiyyətində qoymuşdur. Eyni zamanda Azərbaycanın hücum diplomatiyası Ermənistanın regionda separatçı bir dövlət kimi işğalçı, ekstremist və terrorçu siyasətini ifşa etmişdir. Beynəlxalq hüquq kontekstindən yanaşma Ermənistanın işğalçılıq siyasətinin qarşısı alınmışdır.

Xaqan HACIYEV
Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsinin tələbəsi




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

13.07.2025 / 18:16
Makron Fransanı çökdürdü, ölkə borcun içində batır - pensiya və bütün yardımlar dondurulur…

13.07.2025 / 17:10
Tramp Kiyevə silah göndərmək üçün Rusiyanın ABŞ-dakı 5 milyardını müsadirə edə bilər…

13.07.2025 / 17:07
Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

13.07.2025 / 16:50
"Azərbaycanla Ermənistan arasında keçirilən sülh danışıqlarını diqqətlə izləyirik" - Ərdoğan

13.07.2025 / 16:43
"Azərbaycan-Suriya əlaqələri ölkəmizin Yaxın Şərq siyasətində mühüm istiqamətdir" - Vüqar Rəhimzadə

13.07.2025 / 15:54
İran prezidentinin İsrailin 16 iyun hücumunda yaralandığı ortaya çıxdı…

13.07.2025 / 15:19
Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları və əleyhdarları arasında tarixi razılaşma əldə olundu

13.07.2025 / 14:56
Sinir ağrıları və efir enerjisi ilə müalicə

13.07.2025 / 14:37
"Azərbaycan Avrasiya üçün strateji əlaqələndirici rola malikdir" - Elnur Məmmədov

13.07.2025 / 13:50
Gülzar Namazovanın "Vətən müharibəsi ensklopediyası" adlı kitabının təqdimatı keçirildi - FOTO

13.07.2025 / 13:22
İstirahət zonalarında polisin fasiləsiz xidməti davam etdirilir

13.07.2025 / 11:37
Prezident İlham Əliyev Monteneqronun Prezidentini təbrik edib

13.07.2025 / 10:52
Polis Beyləqanda əməliyyat keçirdi - 9 nəfər saxlandı

12.07.2025 / 21:17
Vüqar Rəhimzadə: “Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi” Azərbaycanın bəşəriyyətə bəxş etdiyi irs nümunəsidir

12.07.2025 / 21:09
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında telefon danışığı olub...

12.07.2025 / 21:03
Azərbaycanın iki naziri adından saxta xəbər yayıldı - MEDİA Agentliyi xəbərdarlıq etdi...

12.07.2025 / 20:28
Putini Ukraynada dayandıra bilməyən Tramp hərəkətə keçdi – öncə silah yardımı, ardınca... "yaxında nəsə baş verəcək”...

12.07.2025 / 20:03
Rusiyanın yeganə təyyarədaşıyan gəmisini doğrayıb "metallom" edəcəklər

12.07.2025 / 19:20
Ailə sədaqətini və qonşuluq münasibətlərini insan canavardan öyrənməlidir

12.07.2025 / 17:10
Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazının Türkiyə ərazisindən Suriyaya ixracına başlanacaq...

12.07.2025 / 16:21
"Suriya Azərbaycanla bir sıra sahələrdə əməkdaşlıqda maraqlıdır" - Əhməd Əl Şaraa

12.07.2025 / 16:18
Əhməd Əl Şaraa Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

12.07.2025 / 16:15
"Suriyada yeni hakimiyyətin qurulmasından sonra əlaqələrimizin inkişafı üçün böyük perspektivlər açılıb" - Prezident İlham Əliyev

12.07.2025 / 16:11
Prezident İlham Əliyevin Suriyanın keçid dövrü Prezidenti ilə görüşü olub - YENİLƏNİB

12.07.2025 / 15:34
UNESCO ermənilərin saxta “Urartu tarixini” rəsmiləşdirdi... Tarixə həqarət...

12.07.2025 / 15:21
Azərbaycanla gərgin günlərdə rus icması Rusiyanı müdafiə etməli idi? - Primakov "duzsuz" danışdı...

12.07.2025 / 14:30
SOCAR-la Suriya Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

12.07.2025 / 13:48
Erməni işgəncəsi qurbanlarının məhkəmə ifadələri əsasında kino çəkiləcək(?)..

12.07.2025 / 13:38
Sonsuzluğa "çarə tapan" dələduzlar peyda olub...

12.07.2025 / 13:31
Rusiya xarici siyasi təsir aləti kimi mediadan fəal istifadə edir - Mətbuat Şurası beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət etdi

12.07.2025 / 13:28
Əhməd əl-Şaraa Azərbaycana gəldi – Suriya ilə münasibətlərdə yeni dövr başlayır

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910