çərşənbə axşamı günü, 24 iyun 2025
     

Putinlə bir neçə ABŞ prezidentinin münasibətlərinə dair maraqlı təhlil verildi...

Image

Milli Təhlükəsizlik üzrə analitik,yazar Tom Roqan ABŞ Prezidenti D.Tramp –Putin qarşılaşmasını sərf nəzər edərək Putinin Klinton, Buş, Obama və Baydenlə necə oyun oynamasına diqqət çəkib. Tom Roqan bu mövzuya həsr etdiyi analitik yazısında bir sıra məqamları dəyərləndirir: Klinton, Buş, Obama və Bayden də Rusiya liderini ram etməyə çalışdılar – lakin özləri Putin tərəfindən istifadə edildilər.

Donald Tramp bəyan edir ki, o, Ukraynada sülh istəyir. Problem ondadır ki, Tramp Vladimir Putini olduğu kimi deyil, onu görmək istədiyi kimi qəbul edir.Tramp unudur ki, Putin keçmiş DTK polkovnik-leytenantıdır, amansız manipulyasiyanın qaranlıq sənətlərinin ustasıdır. Tramp Nyu-York daşınmaz əmlak bazarının aqressiv və yırtıcı mühitində formalaşıb. Putin isə – KQB-nin Qırmızı Bayraqlı İnstitutunun ideoloji maksimalizminin sərt şəraitində yetişib. Lakin Tramp heç də Putinlə bağlı illüziyaları olan ilk Amerika prezidenti deyil. Bu barədə onun sələflərinin təcrübəsinə nəzər salmaq kifayətdir.
Klinton: Prinsiplər əvəzinə susmaq
Putinlə işləməli olan ilk Amerika prezidenti Bill Klinton olub. O, Rusiyada insan hüquqlarının pozulmasına, o cümlədən Putinin İkinci Çeçenistan Müharibəsində mülki əhalinin itkilərinə diqqət yetirməmək yolunu seçdi. Bunun əvəzində Klinton diqqətini Putini soyuq müharibədən sonra qurulan beynəlxalq demokratik nizama qoşulmağa inandırmağa çalışdı.Lakin Putin bu ümidlərə məhəl qoymadı. O, Rusiya mediasını qorxutmağa başladı, fantastik sərvətləri siyasi sədaqətlə mübadilə edən oliqarx dostlar çevrəsi yaratdı və ölkə iqtisadiyyatının özünə sistemli korrupsiya gətirdi - və bütün bunlar Klinton administrasiyasının heç nə etmədiyi bir vaxtda baş verdi.
Buş: "Daxili ruhuna baxdı" - və səhv etdi
Sonrakı prezident Corc Buş idi. 2001-ci ilin iyununda Putinlə ilk görüşündən sonra o, dedi: "Gözlərinin içinə baxdım və gördüm ki, çox dürüst və etibarlı insandır. Onun ruhunu hiss edirdim." Bu sözlər Putinin KQB tipli psixoloji fəndlərin köməyi ilə Amerika prezidentini aldatmasının klassik nümunəsi oldu. Putin mömin xristian Buşun dini hissləri üzərində oynadı. Daha sonra o, Trampın xarici siyasət üzrə baş müşaviri Stiv Vitkoffa qarşı oxşar taktikadan istifadə edərək, keçən il iyulda Trampa qarşı sui-qəsd cəhdini öyrənəndə Tramp üçün dua etdiyini söylədi. Lakin Putin heç vaxt Buşun onun olmasını istədiyi avropapərəst islahatçı olmayıb. Buşun ikinci prezidentlik müddətinin sonunda Putin artıq NATO üzvü Estoniyaya dağıdıcı kiberhücum etmiş, İranın nüvə proqramını fəal şəkildə dəstəkləmiş və Gürcüstanı işğal etmişdi.
Obama: Kapitulyasiya kimi "Sıfırlama"
Barak Obama 2009-cu ildə vəzifəyə gələndə Rusiyanın Gürcüstana işğalına faktiki olaraq məhəl qoymadı və münasibətləri “yenidən qurmağa” çalışdı. Həmin ilin iyulunda o, Putinlə görüşmək üçün Moskvaya getdi. Obamanın müşaviri, daha sonra Rusiyadakı səfiri (2012-2014) Maykl Makfol 2018-ci ildə yazdığı kitabında Putinin danışıqlarda sözün həqiqi mənasında necə dominant olduğunu təsvir edirdi: "Putin, demək olar ki, görüşə ayrılan bütün vaxt ərzində fasiləsiz danışdı, Buş administrasiyası tərəfindən törədilmiş bütün haqsızlıqları sadaladı.Obama səbirlə, bəlkə də çox səbirlə ona qulaq asdı... Mənə görüşlə bağlı mətbuat brifinqi vermək tapşırıldı, amma mən jurnalistlərə necə deyə bilərdim ki, Obama bütün vaxtını sadəcə olaraq Putini dinləməklə keçirib?"
Putin bu cür itaətgarlıqdan həzz alırdı. 2008-ci ildən bəri Rusiya ABŞ-ın yalnız 2019-cu ildə Trampın dövründə rəsmi olaraq çıxdığı Orta Mənzilli Nüvə Qüvvələri Müqaviləsini mütəmadi olaraq pozdu. 2016-cı ildə Rusiya təhlükəsizlik qüvvələri Moskvada amerikalı diplomatları və kəşfiyyatçıları təqib etməyə başladı. Bu müddət ərzində Rusiya Krımı ilhaq etdi və Ukraynanın cənub-şərqində müharibəyə başladı, Suriyadakı vətəndaş müharibəsinə Bəşər Əsədin tərəfindən müdaxilə etdi, Donbas üzərində MH17 mülki təyyarəsini vurdu. Digəl ki,Obama eskalasiyadan o qədər qorxurdu ki, Ukraynaya öldürücü silah verməkdən imtina etdi. Hətta 2016-cı il seçki kampaniyasının ortasında Rusiya ABŞ Demokratlar Partiyasının serverlərini sındıranda belə, Obama gücsüz şəkildə Putindən “bunu dayandırmağı” xahiş etdi.

Bayden: "Müsbət Ton" - Və səkkiz Aydan sonra müharibə

Co Bayden 2021-ci ilin iyununda Cenevrədə Putinlə görüşdü. O, görüşdən sonra dedi: "Bütün xarici siyasət şəxsi münasibətlərin məntiqi davamıdır. Bu, insan təbiətinin mahiyyətidir. Bütün görüşün tonu yaxşı və müsbət idi".
Səkkiz ay sonra Putin Ukraynaya genişmiqyaslı işğala başladı.
Müharibə başlayandan sonra Bayden Rusiyaya qarşı genişmiqyaslı beynəlxalq sanksiyaların tətbiqinə kömək etdi. Lakin o, Ukraynaya tank əleyhinə silahların, uzaqmənzilli raket sistemlərinin və F-16 qırıcılarının çatdırılmasını dəfələrlə gecikdirdi. O, həmçinin Rusiya ilə birbaşa toqquşmaların qarşısını almaq üçün Amerika pilotsuz təyyarələrinin Qara dəniz üzərində marşrutlarını məhdudlaşdırdı. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Rusiya 2022-ci ildə Britaniya kəşfiyyat təyyarəsi yaxınlığında raket atdıqdan sonra da Böyük Britaniya bölgədə qırıcı müşayiəti ilə uçuşlarını davam etdirdi. Bayden Putinin nüvə təhdidlərini çox ciddi qəbul etdi və qorxusundan Ukraynaya özünü müdafiə etmək üçün çox az kömək etdi.
Tramp daha da pis iş görsə də (Amerikanın pilotlu kəşfiyyat təyyarələrinin Qara dənizə qaytarılması istisna olmaqla), Rusiyanın ritorikası qarşısında həddən artıq güzəşt tonunu təyin edən Bayden oldu.
Britaniyadan alınan dərs: İllüziyaların bitdiyi yer
Lakin Putinin manipulyasiyalarına dözməyin nəticələrinin ən parlaq nümunəsi bəlkə də Amerika yox, Toni Bleyer Britaniyasıdır. 2001-ci ildə Putinin ad gününü qeyd etmək üçün Moskvaya səfəri zamanı baş nazir Bleyer demişdi: “İlk görüşümüzdən mən anladım ki, prezident Putin təxəyyüllü və cəsarət sahibi, ikitərəfli münasibətləri yenidən düşünməyə qadirdir”. Maraqlıdır Putin görəsən ona necə təşəkkür etmişdi? Rus oliqarxları Londonda aktivləri almağa başladılar, Britaniya mediasına təsir etmək üçün maliyyə rıçaqlarından istifadə etdilər, yerli jurnalistləri qorxudub sıxışdırdılar, İngiltərədə zəhərlənmə cəhdləri də daxil olmaqla müxalifət xadimlərinə qarşı əsəb əleyhinə dərmanlardan istifadə edən rus agentlərinin fəaliyyətini ört-basdır etdilər.Ona görə də Tramp bütün bu hekayəni xatırlamalı və nəticə çıxarmalıdır. Amerika prezidenti sövdələşmələri bəyənə bilər, lakin Putin hətta Nyu-York daşınmaz əmlak bazarından belə çox-çox cəlddir.

Surxay Əliyev



VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

Mingəçevirdə “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılış mərasimi keçirilib - FOTO/YENİLƏNDİ

Müsəlman ölkələri Azərbaycanın Ermənistandan kompensasiya tələbini dəstəklədi...

Azərbaycanın kazino azarkeşləri hər il xarici kazinolara böyük pullar qoyur - çıxış yolu var...

SON XƏBƏRLƏR

24.06.2025 / 19:22
Regionların inkişafı Azərbaycanın ümumi tərəqqisinin əsas təməl daşıdır

24.06.2025 / 19:07
Azərbaycanın icra-idarə sistemində köklü klanlaşma gedir - Qax və Əhmədzadələr nümunəsi...

24.06.2025 / 18:54
Azərbaycanın cənub sərhədlərində radiasiya təhlükəsi varmı? – BİRGƏ MƏLUMAT

24.06.2025 / 18:49
Ermənistan İslam təşkilatının Qərbi Azərbaycan müraciətinə ən pis cavabı verdi...

24.06.2025 / 18:35
Əraqçı ABŞ bazalarının vurulması iznini Kremldən alıb?

24.06.2025 / 18:30
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi...

24.06.2025 / 18:28
ABŞ təyyarələri İranı vurmaq üçün Türkiyə səmasından istifadə etməyib - Səfirlik açıqlama yaydı

24.06.2025 / 18:23
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslər və zərərçəkmişlərin hüquqi varisləri ifadə veriblər - FOTO

24.06.2025 / 18:17
Polis qanununda nələr dəyişdirilir(?)…

24.06.2025 / 18:03
ABŞ-İran müharibəsi Rusiya-ABŞ danışıqlarına təsir etməyəcək?..

24.06.2025 / 17:49
Vüqar Rəhimzadə: “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılışı Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyini daha gücləndirəcək

24.06.2025 / 17:43
Çinlə radio və televiziya yayımı sahəsində əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalandı - FOTO

24.06.2025 / 17:35
Ermənistan rəhbərliyi cəbhə xəttindən uzaq şəhərlərimizi vurmaq əmri verib... Fakt və ifşa...

24.06.2025 / 17:30
Azərbaycan və Çin arasında vizadan azad edilmə sazişi nə vaxt qüvvəyə minəcək...

24.06.2025 / 17:22
Paşinyan katolikosun qarşısında kəsin tələb qoydu - tərk et...

24.06.2025 / 17:09
DİN-dən növbəti əməliyyat - mütəşəkkil dəstənin daha 12 üzvü yaxalandı, 175 kq narkotik dövriyyədən çıxarıldı

24.06.2025 / 16:56
Azərbaycan XİN İsrail və İran arasında atəşkəslə bağlı bəyanat yaydı

24.06.2025 / 16:41
Nazir imtahan suallarının çətinliyindən narazılıq edən müəllimlərə çağırış etdi - Qışqırmaqla problem həll edilmir...

24.06.2025 / 16:34
Atəşkəs yalan çıxdı, Tramp İsraili dayandıra bilmədi - İranın radar sistemi vuruldu...

24.06.2025 / 16:15
Prezident İlham Əliyev Vətən müharibəsi zamanı Ermənistan tərəfindən “Azərbaycan” İES-ə atılan raketin düşdüyü əraziyə baxıb - FOTO

24.06.2025 / 15:53
Polşada Zelenskiyə sui-qəsd cəhdi - iki ölkə kəşfiyyatı hərəkətə keçdi

24.06.2025 / 15:36
Zelenski NATO-dan əlini üzdü - üzvlük məsələsi müzakirədən çıxarıldı

24.06.2025 / 15:20
Azərbaycan BMT-nin Ətraf Mühit Proqramının Daimi Nümayəndələr Komitəsi Bürosunun sədri seçildi

24.06.2025 / 14:33
"Bəzi xarici fondlar qrantların hansı təşkilat və şəxslərə verilməsi ilə bağlı məlumatları gizli saxlayırlar" – Elçin Mirzəbəyli

24.06.2025 / 14:19
Növbəti köç karvanı Həsənriz kəndinə çatdı

24.06.2025 / 14:06
QHT-lərin xarici maliyyə mənbələri ilə bağlı bəzi bank əməliyyatları qadağan edilir

24.06.2025 / 13:50
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Altıağac Milli Parkını ziyarət ediblər - FOTO

24.06.2025 / 13:34
"Martin onları Fransa kəşfiyyat nümayəndələri ilə tanış edib" - Fransa casusları Bakıda məhkəmə qarşısında...

24.06.2025 / 13:22
Prezident İlham Əliyev Mingəçevirdə Çinin “Dongfang Electric İnternational Corporation” Şirkətinin İdarə Heyətinin sədrini qəbul edib - FOTO

24.06.2025 / 13:21
Məktəbli formalarında dəyişiklik nəzərdə tutulmur - Nazir açıqladı...

24.06.2025 / 13:10
В чем настоящая проблема Армении? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

24.06.2025 / 12:45
Xızıda Uşaq-Gənclər İdman-Şahmat Məktəbinin açılışı oldu - FOTO

24.06.2025 / 12:41
Tramp dünyanı “fəlakət laboratoriyası”na çevrir...

24.06.2025 / 12:30
Tramp: "Atəşkəs başlayıb, onu pozmayın"

24.06.2025 / 12:30
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Xızıda “Gənc arıçı” layihəsinin iştirakçısı ilə görüşüb

24.06.2025 / 11:33
Filip Ozobiç "Neftçi"dən getdi

24.06.2025 / 11:25
Asiyada istiləşmə sürətlənir - dünya üçün təhlükə qapıdadır...

24.06.2025 / 11:21
İsrail İranda hərbi əməliyyatların tezliklə sona çatacağını bildirir

24.06.2025 / 11:12
Polis qanunsuz saxlanılan silah-sursat aşkarlayıb

24.06.2025 / 11:08
Milli Məclis iclas keçirir - 12 məsələ müzakirə olunur

24.06.2025 / 11:07
Trampın reytinqi 41%-ə düşüb

24.06.2025 / 11:00
Prezident İlham Əliyev Mingəçevirdə İtaliyanın şirkətlər və “Made in Italy” nazirini qəbul edib

24.06.2025 / 10:39
“İsrail və İran demək olar ki, eyni vaxtda “SÜLH!” dedilər”

24.06.2025 / 10:32
Binəqədidə "Mercedes" yolu keçən qadını vurub öldürdü

24.06.2025 / 10:22
Tramp İran və İsrail hücumları fonunda atəşkəs “sazişini” tərifləməkdə davam edir

24.06.2025 / 10:14
YOLUMUZ QƏRBİ AZƏRBAYCANADIR

24.06.2025 / 10:11
"Bu gün ölkəmiz dünya miqyasında sabitlik, inkişaf, tərəqqi məkanı kimi tanınır" - Prezident

24.06.2025 / 10:09
İsraildən 20 İran generalına sui-qəsd xəbərdarlığı – Telefon danışıqları yayıldı: "Qaçmaq üçün 12 saatınız var"

24.06.2025 / 10:05
Tramp İran və İsraildən xahiş etdi...

24.06.2025 / 10:04
Prezident: "Bir çox ölkələr Azərbaycan qazından istifadə edib öz enerji təhlükəsizliyini təmin edir"

24.06.2025 / 10:00
"Bu stansiya Mingəçevirin Cənubi Qafqazın energetika mərkəzi statusunu daha da gücləndirəcək"

24.06.2025 / 09:53
Prezident: "Həm İtaliya, həm də Çin Azərbaycanın strateji tərəfdaşlarıdır"

24.06.2025 / 09:50
"Son 20 il ərzində biz Azərbaycanın energetika sistemini demək olar sıfırdan qurmuşuq" - Prezident

24.06.2025 / 09:34
“8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılışı çox gözəl hadisədir - Prezident

24.06.2025 / 09:31
Mingəçevirdə “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılış mərasimi keçirilib - FOTO/YENİLƏNDİ

24.06.2025 / 09:25
Bu gün Bakının bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

24.06.2025 / 09:21
Məktəb və xəstəxanalarda qida rasionu əsaslı dəyişdiriləcək...

24.06.2025 / 09:14
İsrail daha bir iranlı nüvə alimini öldürdü

24.06.2025 / 09:09
Türkiyədə zəlzələ oldu - TƏCİLİ

24.06.2025 / 09:05
Tovuzda 2 avtomobil toqquşub, 6 nəfər xəsarət alıb

24.06.2025 / 09:01
Messinin komandası pley-offa yüksəldi

24.06.2025 / 08:58
Ərəb parlamenti İranı "topa tutdu"...

24.06.2025 / 08:34
Azərbaycanda sosial və infrastruktur layihələrə əlavə böyük maliyyə mənbəyi tapıldı...

24.06.2025 / 02:46
Tramp İran və İsrailin atəşkəs barədə razılığa gəldiyini açıqladı - Tehrandan fərqli açıqlama gəldi...

24.06.2025 / 01:12
Tramp İranın ABŞ bazalarına hücumdan əvvəl onları məlumatlandırdığını rəsmən təsdiqlədi – “İrana təşəkkür edirəm”

24.06.2025 / 00:33
İran Amerika bazasına hücumdan əvvəl ABŞ-ı xəbərdar edib - Qlobal mediadan şok iddia...

23.06.2025 / 22:43
Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistan XİN-in bəyanatını tutarlıq faktlarla alt-üst etdi

23.06.2025 / 22:10
Müharibə dövründə Azərbaycanın cəbhə xəttindən uzaq şəhərlərinin bombalanması əmrinin Ermənistanın siyasi-hərbi rəhbərliyi tərəfindən verilməsi məhkəmədə bir daha təsdiqlənib - FOTO

23.06.2025 / 21:37
İran Hörmüz boğazını bağlayacaqmı?

23.06.2025 / 21:23
İran ABŞ-ın Qətər və İraqdakı hərbi bazalarına raket zərbələri endirdi...

23.06.2025 / 21:23
Azərbaycana gətirilən İran məhsullarında radiasiya təhlükəsi...

23.06.2025 / 21:14
İran Trampı ABŞ-da “terrorçuların yatmış hücrələrini ” aktivləşdirməklə hədələdi

23.06.2025 / 21:09
Zelenski “Rus əsgərinin çəkməsi” sözlərilə həm də Azərbaycana mesaj verdi...

23.06.2025 / 20:55
İranda hakimiyyət dəyişikliyi prosesinə start verilir?..

23.06.2025 / 20:41
"Gecəyarısı çəkic" - ABŞ-İran-İsrail üçbucağında müharibə sönmədi...

23.06.2025 / 20:28
İran-Amerika müharibəsi Ukraynada vəziyyətə necə təsir edəcək?...

23.06.2025 / 20:15
KTMT-yə görə Kreml-İrəvan dartışması yenidən qızışır...

23.06.2025 / 20:09
Azərbaycanın vaxtilə Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərində qanunsuz məskunlaşma aparılmasını Harutyunyan da təsdiqləyib

23.06.2025 / 20:01
Dövlət üçün böyük gəlir mənbəyi olan kazinolar hansı ərazilərdə açılacaq?

23.06.2025 / 19:48
İsrail də İran kimi nüvə tərksilahına məcbur edilə bilərmi - Medvedyevdən təklif...

23.06.2025 / 19:35
Fordoya B-2 zərbəsindən əvvəl AEBA və Makron Trampa həqiqəti demişdilər...

Regionların inkişafı Azərbaycanın ümumi tərəqqisinin əsas təməl daşıdır

XƏBƏR ARXİVİ