Rusiya nüvə silahından istifadə ehtimalının artdığını bəyan edir...
Qərb ölkələrinin bir qrupu Almaniyanın Ramştayn hərbi bazasında NATO müttəfiqlərinin Ukraynaya həsr olunan görüşündə Kiyevə misli görünməmiş hərbi yardım vədi ilə çıxış edib. Baltik ölkələri, Britaniya, Polşa, Danimarka, Çexiya, Niderland və Slovakiyanın nümayəndələri öz cəbbəxanalarından Ukraynaya ağır tanklar, piyadaların döyüş maşınları (PDM), ağır artilleriya qurğuları verməyə hazır olduqlarına dair müraciət imzalayıblar.
Britaniya Ukraynaya “Challenger 2” ağır tankları, özüyeriyən AS90 artilleriya qurğuları, dronlar, PDM-lər, artilleriya mərmiləri, GMLRS və “Brimstone” raketləri, “Starstreak” hava hücumundan müdafiə sistemləri, hərbi texnikanın təmiri üçün səyyar emalatxanalar verməyə hazır olduğunu bildirib. Polşa Ukraynaya C-60 zenit silahları, KRAB haubitsaları və sursat verəcəyini deyib. Litva Ukraynaya L-70 zenit qurğuları, iki Mi-8 helikopteri, habelə Ukrayna hərbiyyəsinin ehtiyacları üçün 40 milyon avro verilməsini planlaşdırır. Latviya isə bildirir ki, Ukraynaya səyyar “Stinger” raket kompleksləri, iki ədəd Mi-17 helikopteri, dronlar, pulemyortlar və M109 topları üçün ehtiyat hissələri verəcək. Estoniyanın yardım paketinə FH-70 haubitsaları, 155 mm çaplı artilleriya sursatı, avtomobillər və tank əleyhinə “Carl-Gustav M2” kompleksləri daxildir. Çexiya və Slovakiya bildirirlər ki, Ukraynaya ağır tankların verilməsi üçün müttəfiqlərlə danışıqları davam etdirəcəklər. Fransa Ukrayna üçün 19 ədəd “Caesar” haubitsaları hazırlayıb. Bu arada İsveç bildirib ki, Ukraynaya CV90 PDM-ləri, “Archer” artilleriya sistemləri və tank əleyhinə NLAW kompleksləri verməyə hazırdır. Bundan əvvəl məlum olmuşdu ki, ABŞ Ukrayna üçün böyük hərbi yardım paketi hazırlayıb və bu hərbi yardımın dəyəri təxminən 2.6 milyard dollardır. Bu paketə ilk dəfə olaraq 100 ədəd “Stryker” döyüş maşınları və 50-dən az olmayaraq “Bradley” PDM-ləri daxil olacaq. Almaniya bildirib ki, Ukraynaya “Marder” PDM-ləri və “Patriot” zenit-raket qurğuları verəcək. Niderland Ukraynaya Almaniya istehsalı “Leopard 2” tanklarının veriləcəyi təqdirdə bu prosesi maliyyələşdirməyə hazırdır. Niderlandın müdafiə naziri Kaysa Ollonqren xatırladıb ki, bundan əvvəl Çexiyadan Ukraynaya verilmiş T-72 tanklarının da pulunu onun ölkəsi ödəyib. Ollonqren əlavə edib ki, Polşa və Finlandiya da öz cəbbəxanalarında olan “Leopard 2” tanklarını Ukraynaya verməyə hazırdırlar. Amma “Leopard” tanklarının Ukraynaya verilməsi üçün onun istehsalçısı olan Almaniyanın razılığı lazımdır. Almaniya kansleri Olaf Şolts deyib ki, Berlin belə bir addımı ABŞ Ukraynaya özünün “Abrams” tanklarını verərsə ata bilər. ABŞ isə bu məsələdə qəti bir söz deməyib. ABŞ hərbiyyəsi bundan əvvəl bildirmişdi ki, “Abrams” çox məsrəfli, mürəkkəb və ağır tanklardır və bunların verilməsi üçün Ukraynadan böyük bir hərbi heyətin təlimləndirilməsinə ehtiyac var. ABŞ-da bir qrup konqresmen Ukraynaya ağır tankların verilməsi üçün Ağ Evə məktub yazıb. Bütün bunlar fonunda Rusiya Dövlət Dumasının sədri Vyaçeslav Volodin Ukraynaya hərbi yardım edən Qərb ölkələrini hədələyib. O qeyd edib ki, Kiyevə hücum silahlarının çatdırılması qlobal fəlakətə gətirib çıxaracaq: “Əgər Vaşinqton və NATO ölkələri təhdid etdikləri kimi mülki şəhərlərə zərbələr endirmək və ərazilərimizi ələ keçirməyə cəhd etmək üçün istifadə olunacaq silahları tədarük etsələr, bu, daha güclü silahlardan istifadə etməklə cavab tədbirlərinə səbəb olacaq”.
Vaşinqton və Brüsselin öz qərarları ilə dünyanı dəhşətli müharibəyə sürüklədiyini vurğulayan Volodin bildirir ki, bu ölkələr bəşəriyyət qarşısında məsuliyyətlərini dərk etməlidirlər. Buna oxşar fikirləri əvvəllər Rusiyanın digər rəsmiləri də səsləndiriblər. Həmin çıxışlarda qeyd olunub ki, Ukrayna ordusunun mümkün hücumları Rusiyanın ərazi bütövlüyünü və mövcudluğunu təhlükə altına sala bilər. Ərazi bütövlüyünə təhlükədən danışan Rusiya rəsmiləri, Kremlin mövqeyinə uyğun olaraq, Ukraynanın dörd vilayətinin və Krımın ilhaq edilmiş ərazilərini Rusiya ərazisi hesab edirlər. Rusiyanın nüvə doktrinasında belə bir təhlükə nüvə silahından istifadənin səbəblərindən biridir. Rusiya liderləri əvvəllər mümkün təhlükələrdən danışsalar da, ilk dəfədir ki, kütləvi qırğın silahlarının mümkün istifadəsini bu qədər açıq şəkildə Ukraynaya silah tədarükü ilə əlaqələndirirlər. ABŞ və müttəfiqləri Ukraynaya qarşı nüvə silahından istifadənin yolverilməzliyi ilə bağlı Rusiyaya dəfələrlə xəbərdarlıq ediblər. Təhlilçilərin fikrincə, Rusiya nümayəndələrinin son bəyanatlarından belə nəticə çıxır ki, Moskva bundan təkcə Ukraynaya qarşı deyil, həm də Qərb ölkələrinin özlərinə qarşı istifadə imkanlarını nəzərdən keçirir. Rusiyanın bu hədələrinə baxmayaraq, Polşanın baş naziri Mateuş Moravetski bəyan edib ki, Almaniya hökuməti “Leopard 2” tanklarının Ukraynaya göndərilməsinə qərar verməsə, Varşava öz arsenallarından Kiyevi müasir texnika və müasir tanklarla təmin edəcək ölkələrdən kiçik koalisiya yaradacaq. Polşanın PAP xəbər agentliyinə müsahibəsində baş nazir Almaniyanın tank tədarükü məsələsində mövqeyini tənqid edib: “Almaniyanın mövqeyi qəbuledilməzdir. Müharibənin başlanmasından, demək olar ki, bir il keçir. Günahsız insanlar hər gün ölür”. Bundan əvvəl Estoniya, Latviya və Litvanın xarici işlər nazirləri Almaniya hakimiyyətini Ukraynanı dərhal “Leopard” tankları ilə təmin etməyə çağırıb: “Bu, Rusiyanın təcavüzünü dayandırmaq, Ukraynaya kömək etmək və Avropada sülhü tez bir zamanda bərpa etmək üçün lazımdır”. Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius isə bir daha bildirib ki, Berlin "Leopard"larla bağlı hələ qərar qəbul etməyib. Avropa İttifaqının xarici işlər naziri Josep Borrell, əsasən Almaniyanın mövqeyinə görə Ukraynaya tankların tədarükü ilə bağlı siyasi qərarın hələ verilmədiyini təsdiqləyib. Borrell şəxsən tank tədarükünün tərəfdarı olduğunu bildirib. Daha əvvəl Ukraynaya az sayda öz tanklarının təhvil verildiyini açıqlayan Britaniya Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri Ceyms Kleverli bildirib ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələri “Leopard”ları əldə edərsə London buna şad olacaq. Amma yuxarıda qeyd olunduğu kimi Qərb dövlətlərinin Ukraynaya silah tədarükünün artması ilə əlaqədar son günlər Rusiyanın yüksək rütbəli nümayəndələri kütləvi qırğın silahlarından istifadə ilə bağlı təhdidlər edirlər.
Tahir TAĞIYEV
