Elxan Əliyev: “Sürücülərin asanlıqla taksi fəaliyyətindən istifadə etməsi bir çox problemlərə səbəb olur”
“Odur, bax, taksi, min, get!”. Bu məşhur ifadə “Əhməd haradadır” filmində rəhmətlik Əliağa Ağayevin kiçik fraqmentdə yaratdığı tarixi səhnədir. O vaxt Azərbaycanda və xüsusən Bakı küçələrində taksi xidməti göstərən maşınlara çox rast gəlinməsə də, bu gün taksilərin yağışdan sonra göbələk kimi sürətlə artdığı müşahidə olunur.
Ancaq keyfiyyət olduqca aşağı, hətta bərbaddır. Sərnişin şikayətinin çox olduğu, narazılıq yaradan, sosial şəbəkələrdə tez-tez adı pis şəkildə hallanan taksi şirkətləri az deyil.
Taksi sürücülərinin, xüsusilə qadın müştərilərlə kobud davranışları, qadınlarla qeyri-etik təklifləri dəfələrlə gündəm olub.
Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) Mətbuat Xidmətinin yaydığı məlumatda qeyd edilir ki, Bakıda qadın sərnişinlərlə qeyri-etik formada davranan, əxlaqsız təkliflər edən və narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə məşğul “Uber” və “Bolt” şirkətlərinin 69 sürücüsü barəsində qanunauyğun ciddi tədbirlər görülüb: “Həyata keçirilən sonuncu tədbirlər nəticəsində bu günə qədər qeyd olunan əməlləri törədən həmin şirkətlərin 63 sürücüsü müəyyən edilərək saxlanılıb. Son günlərdə keçirilən tədbirlər zamanı analoji hərəkətlər törədən daha 6 sürücü də müəyyən edilərək məsuliyyətə cəlb edilib”.
Qeyd etdiyimiz kimi, taksi sürücüləri ilə bağlı narazılıqlar günü-gündən artır. Hər gün rastlaşdığımız qəribə hadisələr belə bir şübhə yaradır ki, tələb olunan tibbi arayış formal xarakter daşıyır, sürücülər psixoloji yoxlamadan, narkoloji testdən keçmirlər. Narkotik vasitələrin təsiri altında olan sürücülərin saxlanılması, sərnişinlərlə kobud rəftar, xanımlara əxlaqsız təkliflərin edilməsi, təhlükəli idarəetmə, qəza vəziyyətləri belə düşünmək üçün ciddi əsas verir. Maraqlıdır, taksi sürücüləri işə götürülərkən hansı meyar əsasında seçilir?
- “Hər küçədən keçən adam telefonda proqramdan qeydiyyatdan keçərək sürücülük edir, bu, xüsusilə də onlayn taksi şirkətlərinə aiddir”
Sosial sahə üzrə ekspert Elxan Əliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, taksilərdə baş verən qeyri-etik hərəkətlərin qarşısını almaq və sürücü-müştəri münasibətlərinin stabilləşməsi üçün taksi şirkətləri sürücünü işə götürən zaman müəyyən imtahan etməli və onları normativlərdən keçirməlidir. Bu normativlər əsasında onların sürücülük qabliyyətindən tutmuş, əxlaqi kodekslərinə kimi yoxlanılmalıdır: “Hər küçədən keçən adam telefonda proqramdan qeydiyyatdan keçərək sürücülük edir. Bu, xüsusilə də onlayn taksi şirkətlərinə aiddir. Hansısa bir şəxs Amerikada oturur və burada şirkət yaradır. Demək olar ki, o şirkətlərin heç birinin işçiləri yoxdur. Bunun da nəticəsi olaraq yoldan keçən biri qeydiyyatdan keçir və həmin şirkətin yiyəsinin o adamdan xəbəri olmur ki, bu kimdir və nə ilə məşğul olur”.
Ekspert hesab edir ki, sürücülərin asanlıqla taksi fəaliyyətindən istifadə etməsi bir çox problemlərə səbəb olur. Gənc sürücülərin əksəriyyəti kobud şəkildə yol-hərəkəti qaydalarını pozaraq, tez-tez qəzalara yol verirlər. Həmçinin, xüsusilə xanım müştərilərə qarşı etik normaları pozurlar. Buna görə də bu mənfi halların qarşısını almaq üçün dövlət qurumları müəyyən mənada normativ aktlar qəbul etməlidirlər. Bu normativ aktlar illərdir ki, qəbul olunur və taksi sürücülərinin öz vəzifə geyim formasından tutmuş, vəsaiti göstərən aparata qədər müəyyən qanunlar qoyulsa da, bunları real həyatda görmək qeyri-mümümkündür”.
E.Əliyevin sözlərinə görə, qadın sərnişinlərə qarşı qeyri-etik davranışlar sərgiləyən sürücülər hazırda yalnız vətəndaşların şikayəti əsasında müəyyən olunur: “Taksi xidmətini tənzimləməli olan qurumlar bu istiqamətdə, təəssüf ki, hansısa iş görmürlər. Müvafiq qurumların əvəzinə bütün işləri polis görür. Əslində belə olmalı deyil".
Günel CƏLİLOVA
