Cümə axşamı günü, 10 iyul 2025
     

"Şagirdlərimizin get-gedə dili tutulur" - Sabiq təhsil naziri yol göstərdi...

Image

Kamran Əsədov: “Kurikulum sistemi müasir təhsil sistemlərinin əsasını təşkil edən yanaşmalardan biridir”

Sabiq təhsil naziri Firudin Cəlilov müsahibəsində "Kurikulumu təhsilimizdən çıxarmaq lazımdır ki, şagirdlərimizin dili açılsın, onlar danışa bilsinlər" deyib.

Sabiq nazirin bu açıqlaması sosial mediada müzakirəyə səbəb olub. Həqiqətənmi kurikulumu təhsilimizdən çıxarmaq lazımdır kimi suallar doğurub.

Maraqlıdır, kurikulum təhsil proqramından çıxarılmalıdır?

“Problemin həlli kurikulumu ləğv etməkdə deyil, onun icrasını təkmilləşdirməkdə və beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırmaqda olmalıdır”

Təhsil eksperti Kamran Əsədov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, kurikulum sistemi müasir təhsil sistemlərinin əsasını təşkil edən yanaşmalardan biridir. Onun məqsədi şagirdlərə yalnız nəzəri biliklər vermək deyil, həm də onların tənqidi düşünmə, problem həll etmə, kommunikasiya və analitik bacarıqlarını inkişaf etdirməkdir: “Azərbaycanda kurikulum sistemi 2008-ci ildən tətbiq olunmağa başlayıb və məqsəd ənənəvi təhsil modelindən fərqli olaraq şagirdlərin passiv öyrənən deyil, aktiv iştirakçı olmalarını təmin etmək olub. Lakin illər keçdikcə bu sistemin tətbiqi ilə bağlı problemlər üzə çıxdı. Çünki tətbiqi zamanı yerli ekspert, mütəxəsislərin rəyi nəzərə alınmamışdı. Müasir kurikulum sisteminin əhəmiyyəti onun şagirdlərə bilikləri yalnız əzbərlətməklə kifayətlənməməsi, həm də onları həyati bacarıqlarla təmin etməsi ilə bağlıdır. Ənənəvi təhsil sistemində şagirdlərin əsas məqsədi dərslikdə yazılanları yadda saxlamaq və imtahanlarda yüksək nəticə göstərmək idi. Bu isə onların biliklərini real həyatda tətbiq etməsinə imkan yaratmırdı. Kurikulum sistemi isə şagirdlərə təqdim olunan məlumatların praktik tətbiqinə üstünlük verir və onların müstəqil düşünmə qabiliyyətini inkişaf etdirir. Dünya təcrübəsinə nəzər yetirdikdə, kurikulum əsaslı təhsil modelinin inkişaf etmiş ölkələrdə geniş tətbiq olunduğu görünür. Məsələn, Finlandiya, Kanada və Sinqapurda təhsil sistemləri kurikulum yanaşması əsasında formalaşdırılıb və bu ölkələrin təhsil göstəriciləri beynəlxalq səviyyədə yüksək qiymətləndirilir. Finlandiyada kurikulum sistemi fərdi yanaşmaya əsaslanır və şagirdlərin maraq və bacarıqları nəzərə alınır. Kanada və Sinqapur isə kurikulumun texnologiya ilə inteqrasiyasına xüsusi diqqət yetirir. Bu ölkələrdə tətbiq olunan modeldə şagirdlər dərslərdə aktiv iştirak edərək real problemləri həll etməyi öyrənirlər. Nəticədə, onlar daha yaxşı kommunikasiya və analitik düşünmə bacarıqlarına malik olurlar. Azərbaycanın təhsil sistemi ilə bağlı aparılan araşdırmalar kurikulumun tətbiqində müəyyən problemlərin olduğunu göstərir. Müəllimlərin yeni metodlara tam uyğunlaşa bilməməsi, resurs çatışmazlığı və ənənəvi metodlarla kurikulum yanaşmasının düzgün birləşdirilməməsi səbəbindən gözlənilən nəticələr əldə olunmur. Təhsil Nazirliyinin son statistik məlumatlarına görə, kurikulum sisteminin tətbiq olunduğu illərdə şagirdlərin dərs prosesində aktiv iştirakı artsa da, onların tənqidi düşünmə və ünsiyyət bacarıqları gözlənilən səviyyədə inkişaf etməyib. 2022-ci ildə keçirilən beynəlxalq qiymətləndirmə göstəricilərinə əsasən, Azərbaycan şagirdlərinin oxu və riyaziyyat üzrə nəticələri OECD ölkələri ilə müqayisədə hələ də geridə qalır. Bu isə kurikulum sisteminin məqsədlərinə tam nail olunmadığını göstərir”.

Ekspertin sözlərinə görə, kurikulumun əsas tənqidlərindən biri şagirdlərin danışıq və ünsiyyət bacarıqlarının inkişaf etdirilməməsi ilə bağlıdır. Əslində, kurikulum sistemi nəzəri olaraq şagirdlərin aktiv iştirakını təmin etməlidir, lakin praktiki tətbiqdə bu, həmişə mümkün olmur. Əgər dərs prosesi interaktiv metodlarla təşkil olunmazsa və müəllimlər yeni yanaşmaları tam mənimsəməzsə, şagirdlər dərslərdə passiv iştirak edəcək və ünsiyyət bacarıqları zəif qalacaq. Problem kurikulumun özündən yox, onun düzgün icra olunmamasından qaynaqlanır: “Dünya təcrübəsində uğurlu kurikulum modelləri şagirdlərin öyrənmə prosesinə aktiv şəkildə cəlb olunmasını təmin edir. Məsələn, ABŞ-da tətbiq olunan “Project-Based Learning” (Layihə əsaslı öyrənmə) modeli vasitəsilə şagirdlər real problemlər üzərində işləyir və komandada əməkdaşlıq edirlər. Bu metod onların ünsiyyət bacarıqlarını və yaradıcı düşünmələrini inkişaf etdirir. Estoniyada isə kurikulum modeli rəqəmsal təhsillə birləşdirilərək, şagirdlərin texnologiya vasitəsilə öyrənmə imkanlarını genişləndirir. Bu yanaşma şagirdlərin müasir iş bazarına daha yaxşı hazırlaşmasını təmin edir. Kurikulumu təhsildən tamamilə çıxarmaq əvəzinə, onun effektivliyini artırmaq üçün islahatlar aparılmalıdır. Müəllimlərin yeni metodikaları mənimsəməsi üçün daha geniş təlim proqramları təşkil edilməli, dərs vəsaitləri və resurslar yenilənməli, praktiki öyrənmə imkanları artırılmalıdır. Şagirdlərin ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün dərs prosesində müzakirə, debat və interaktiv fəaliyyətlərə daha çox yer verilməlidir. Ümumilikdə, kurikulum sisteminin əsas prinsipləri düzgün tətbiq edildikdə şagirdlərin bilik və bacarıqları əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf edə bilər. Problemin həlli kurikulumu ləğv etməkdə deyil, onun icrasını təkmilləşdirməkdə və beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırmaqda olmalıdır. Belə bir yanaşma təhsil sisteminin daha səmərəli və müasir tələblərə uyğun olmasına kömək edəcək”.

Günel CƏLİLOVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

10.07.2025 / 18:55
Antinarkotik tədbirlərinin gücləndirilməsi və reabilitasiya mərkəzlərinin fəaliyyəti DİN-in Kollegiyasında geniş müzakirə olundu

10.07.2025 / 18:48
Trampın “cəfəng danışan Putinə” kiçik sürprizi nədir?..

10.07.2025 / 18:45
ABŞ Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı təklif verib - rəsmi təsdiqləndi...

10.07.2025 / 18:33
Tramp hökumətində “Ukrayna xaosu”, ya oyun? - Heqset Trampdan fərqli siyasət aparır...

10.07.2025 / 18:25
Azərbaycan-Qazaxıstan "Tərlan-2025” PUA təlimi başa çatdı - FOTO

10.07.2025 / 18:19
Xərçəng niyə bu sürətlə artır - Azərbaycanda bir ildə təxminən 4 min artım...

10.07.2025 / 18:11
Ermənistanda Karapetyanın Sirk binası da müsadirə olunur...

10.07.2025 / 18:06
Mehdi Sobhani Pezeşkianın Qarabağda atdığı imzanı pozdu - İran XİN-dən hərəkət yoxdur...

10.07.2025 / 18:04
Beynəlxalq səyyahlar Şuşa və Ağdama səfər ediblər... - YENİLƏNDİ

10.07.2025 / 17:52
Ərəb Əmirlikləri ilə Azərbaycanın "yeni iqtisadi dövrü" başladı…

10.07.2025 / 17:39
Aİ-nin ardınca Britaniya da Azərbaycanın böyük layihəsinə qoşulur...

10.07.2025 / 17:26
Daxili İşlər Nazirliyində altı ayın yekunları müzakirə olundu... - FOTO

10.07.2025 / 17:14
DTX əməliyyat keçirdi - azərbaycanlı "Vaqner"çilər həbs edildi

10.07.2025 / 17:07
Polşa Ukraynaya hərbi yardımların daşındığı hava limanını bağlamaqla hədələdi…

10.07.2025 / 16:52
103 kriminal qrup zərərsizləşdirilib - DİN açıqladı

10.07.2025 / 16:25
Əliyevlə Paşinyan Əbu-Dabidə konkret nələri razılaşa bildilər?...

10.07.2025 / 16:22
Əliyevlə Paşinyanın ikitərəfli formatla bağlı razılaşması danışıqlar tarixində ən unikal nəticələrdən biridir...

10.07.2025 / 16:19
BMU ilə Lanzhou Maliyyə və İqtisadiyyat Universiteti arasında memorandum imzalanıb

10.07.2025 / 16:12
İmaməddin Xəlilov beynəlxalq təlim-məşq toplanışının ən fəal kişi parataekvondoçusu seçilib

10.07.2025 / 16:10
Dünyanın məşhur səyahətçisi Xankəndidən Avropa və Kanadaya məktublar göndərib

10.07.2025 / 15:51
Əbədiyyət dünyasının parlaq ulduzu – şəhid Əkrəm Abdullayev...

10.07.2025 / 15:31
Əbu-Dabi görüşü sülh müqaviləsi üçün mühüm hazırlıq oldu

10.07.2025 / 15:20
Prezident Əliyevlə Paşinyan razılığa gəldi - dövlət komissiyalarına tapşırıqlar verildi...

10.07.2025 / 15:17
"Rusiya Azərbaycanla Ermənistan arasında birbaşa dialoqu alqışlayır" - Peskov

10.07.2025 / 15:05
“İki sahil” keçdiyi şərəfli yolla müstəqilliyimizin bərpasının 34 illik tarixinə bələdçilik edir

10.07.2025 / 14:18
Əbu-Dabidə Prezident İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüşün nəticələri açıqlandı

10.07.2025 / 14:05
Prezident İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş başa çatdı - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

10.07.2025 / 14:02
"Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım hələ də itkindir" - Xocalı soyqırımı zamanı yaralanmış şəxs

10.07.2025 / 14:01
Prezident Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş Assambleyasının 3-cü növbədənkənar sessiyasının iştirakçılarına müraciət ünvanladı

10.07.2025 / 13:54
"İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi məhkəmə qərarı ilə işinə bərpa olunub" - Nazir

10.07.2025 / 13:40
İlk dəfə Şuşadan poçt vasitəsilə Avropa və ABŞ-a məktub göndərildi

10.07.2025 / 13:31
Nəsimidə narkoşəbəkənin iki üzvü 21 kq narkotiklə saxlandı...

10.07.2025 / 13:10
Евгению Примакову! Между русской культурой и Азербайджаном не нужны посредники - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

10.07.2025 / 12:50
İtaliyada anomal istilərdən 500 nəfərin öldüyü iddia edildi...

10.07.2025 / 12:34
6 ayda 40 bağça direktoru işdən çıxarılıb, 100-dən çoxuna isə töhmət verildi

10.07.2025 / 12:17
Ermənistanda müxalif deputatın oğlu da saxlandı

10.07.2025 / 12:00
Hacıqabulda 55 yaşlı kişi cərəyan vurmasından öldü

10.07.2025 / 11:45
Keçmiş prezident yenidən həbsxanaya atıldı

10.07.2025 / 11:43
Baş prokuror Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək

10.07.2025 / 11:25
Azərbaycanda rus bölmələri bağlanmayacaq - nazir açıqladı

10.07.2025 / 11:12
Rusiya şirkətindən QƏRAR - Tehrana bütün reyslər ləğv edildi

10.07.2025 / 11:05
"Bu prosesin məqsədi müəllimləri işdən çıxarmaq deyil"- Emin Əmrullayev

10.07.2025 / 11:03
Ermənistanla gerçəkdən sülh mümkündürmü? - CANLI

10.07.2025 / 11:00
Bir gündə 13 kiloqramdan çox narkotik vasitə aşkarlanıb - polis

10.07.2025 / 10:44
“Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbinin yaradılması və kursların keçirilməsi” layihəsi çərçivəsində görüş keçirilib

10.07.2025 / 10:28
Bazar günü 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək

10.07.2025 / 10:20
Azərbaycan və Çin dəmiryolları arasında mühüm razılaşma

10.07.2025 / 10:16
İsveçdə qalmaqal - nazir qohumuna görə təzyiq altındadır

10.07.2025 / 10:10
“815” Çağrı Mərkəzinə 70 mindən çox zəng daxil olub

10.07.2025 / 10:05
Beynəlxalq səyyahlar Füzuliyə gəliblər

10.07.2025 / 10:02
Ağdərə sakini mal-qara otararkən minaya düşüb - BİRGƏ MƏLUMAT

10.07.2025 / 09:43
Bu gün Naxçıvanın bəzi ərazilərində içməli su olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

10.07.2025 / 09:28
Hər il dünyada 12 milyon qız uşağı erkən evliliyə məcbur edilir - BMT həyəcan təbili çalır..

10.07.2025 / 09:18
“Sabah” bu gün Sloveniya klubuna qarşı meydana çıxır

10.07.2025 / 09:12
Ərdoğan Burhanettin Duranı yeni vəzifəyə təyin edib

10.07.2025 / 09:02
15 ölkədən olan səyyahların Qarabağ və Şərqi Zəngəzura səfəri başlayıb

10.07.2025 / 08:40
Azərbaycana dəvə əti nə üçün idxal olunur?

10.07.2025 / 00:18
Rusiya Azərbaycandan iki şirkətin süd məhsullarının idxalına qadağa qoydu

09.07.2025 / 23:23
Prezident İlham Əliyev Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyana xatirə hədiyyəsi təqdim edib

09.07.2025 / 21:11
Rusiya narahatdır - İranın zənginləşmiş uran qalıqları ABŞ-ın əlinə düşə bilər...

09.07.2025 / 20:54
Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yeni proseslərə start verilir

09.07.2025 / 20:39
Tramp Ukraynaya hərbi yardımı tam bərpa etdi - bunu yeni siyasi oyun sayanlar da var...

09.07.2025 / 20:25
Trampın yeni qərarı dolların kursunu dəyişdi, manata da təsir ehtimalları var…

09.07.2025 / 20:11
Xəzər dənizinə yeni güclü oyunçu gəlir - Azərbaycan prosesə qəti dəstək verir...

09.07.2025 / 19:54
Tramp Qəzzada sülh yaratdı ki, Nobel mükafatına təqdim olunur?

09.07.2025 / 19:39
Paşinyan Qərblə razılaşıb - ölkədə müxalifət qalmayacaq...

09.07.2025 / 19:25
Xarici media qurumları ilə bağlı Azərbaycanda mühüm qanun proseduru başlayır...

09.07.2025 / 19:10
Trampın 14 dövlətə "xoşbəxtlik məktubları" dünyanı bədbəxt edə bilər....

09.07.2025 / 18:51
Tramp-Rubio görüşündə Qarabağ sülh müzakirəsi - ABŞ-da inanılmaz nikbinlik var...

09.07.2025 / 18:36
Dünya Kilsə Şurasının Paşinyana qarşı erməni kilsəsi ilə "xristian həmrəyliyi"...

09.07.2025 / 18:23
Azərbaycan və BƏƏ arasında Hərtərəfli İqtisadi Tərəfdaşlıq Sazişi imzalandı

09.07.2025 / 18:19
Azərbaycanın xaricdəki səfirləri Xankəndidə

09.07.2025 / 18:16
PKK-çıların tərksilah olunması prosesi başladı – ilk olaraq Süleymaniyyədə...

09.07.2025 / 18:07
Milli mətbuatın 150 illik sərəncamı ölkə boyu necə icra olunur...

09.07.2025 / 18:05
Prezident İlham Əliyevin Əbu-Dabidə BƏƏ Prezidenti ilə görüşü olub - FOTO

09.07.2025 / 17:53
Hindistan erməni "soyqırımını" tanısa, Azərbaycandan xəbərdarlıq ala bilər...

09.07.2025 / 17:39
Sanballı sənətkarlar yüngül şou ifaçılarla eyni teleproqramlardan imtina edir...

09.07.2025 / 17:26
Naxçıvan Konstitusiyasında islahatlar hüquqi dövlət quruculuğunda önəmli yer tutur...

09.07.2025 / 17:17
Trampın Putini hədələyən səs yazısı ortaya çıxdı - “Moskvanı bombalayaram”

09.07.2025 / 17:03
“İki sahil” 34 yaşını qeyd edir

09.07.2025 / 17:01
Formula 1 2026-cı il təqvimində dəyişiklik edib

Naxçıvan Konstitusiyasında islahatlar hüquqi dövlət quruculuğunda önəmli yer tutur...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910