Telman Zeynalov: “Dəniz suyundan suvarmada istifadə olunarsa, bu hal məhsulun keyfiyyətinə, həcminə müsbət təsir etməyəcək”
Hazırda Azərbaycanın qarşılaşdığı su problemi - içməli və suvarma suyunun çatışmazlığı ölkə üzrə müşahidə olunur. Dünya ölkələrinin əksəri dəniz suyunun şirinləşdirilməsindən istifadə etməklə bu məsələdən artıq çıxış yolu tapıb.
Məsələn, İsrail bütün dünyada dəniz suyunun şirinləşdirilməsi üzrə liderdir. Son illər ölkədə 5 şirinləşdirici zavod tikilib. Nəticədə hazırda İsrail içməli suyun üçdə birini şirinləşdirici zavodlardan alır. Güman edilir ki, qarşıdakı 30 ildə isməli suya olan tələbatın 70%-i məhz bu zavodların hesabına ödəniləcək.
Azərbaycanda isə Xəzər dənizinin suyunun şirinləşdirilərək içməli su kimi əhaliyə verilməsi üçün 2010-cu ildə pilot layihələr həyata keçirilib. Hazırda sözügedən məsələ yenə gündəmdədir. Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin 27 iyul 2020-ci il tarixli Sərəncamı ilə “Su ehtiyatlarından səmərəli istifadənin təmin edilməsinə dair 2020-2022-ci illər üçün tədbirlər planı” təsdiq edilib.
Maraqlıdır, dəniz suyundan suvarmada istifadə oluna bilərmi?
- “Xəzər dənizinin suyunun şirinləşdirilməsinin əleyhinəyəm, çünki…”
Ekoloq Telman Zeynalov bildirdi ki, bu addım çox mənfi təsir göstərəcək: “Mən şəxsən Xəzər dənizinin suyunun şirinləşdirilməsinin əleyhinəyəm. Çünki bu prosesdə, yəni suyu duzlardan xilas edərək şirinləşdirmək üçün, istər-istəməz, atom reaktoru işləyəcək. Atom reaktorundan istifadə edərkən isə dənizə radiasiya yayılacaq. Bununla da balıqlar xəstələnərək məhv olacaq. Beləliklə, insanlar da həmin dəniz məhsullarından qidalanaraq radiasiyaya məruz qalacaqlar. Dəniz suyundan suvarmada istifadə olunarsa, bu hal məhsulun keyfiyyətinə, həcminə müsbət təsir etməyəcək.
Azərbaycanın nə qədər su ehtiyatı var? Nə üçün gedib dənizin suyundan istifadə etmək istəyirlər? Sudan istifadə edən zavodlar var. Belə zavodlar sudan istifadə edərək sonra çirkli suyu dənizə axıdırlar. Bu tip müəssisələrə təmizləyici qurğu qoysunlar. Dağlarda və torpaqda əmələ gələn suların hamısı yeraltı çaylarla dənizə axır. Bu sulardan istifadə edilsə yaxşı olar".
Günel CƏLİLOVA
