Natiq Cəfərli: “Bağların icarə qiymətlərində artım mövcuddur, ola bilər ki, rayonlar da eyni proseslə qarşılaşaq”
Koronavirus pandemiyasının təsir etdiyi sahələrdən biri də turizmdir. Elə pandemiya bitdikdən və xüsusi karantin rejimi ləğv edildikdən dərhal sonra bu sahədə fəaliyyət bərpa olunacaq. Lakin postpandemiya dövründə turizm obyektləri, restoran və kafelər bəzi qaydalara riayət edərək xidmət göstərəcəklər. Postpandemiya dövründə daxili turizmin inkişafi üçün layihələr həyata keçiriləcək.
Çünki daxili turizmin inkişafı dövlətin prioritetlərindəndir. Bu məsələ təkcə postpandemiya dövrü üçün aktual deyil. Lakin koronavirusun vurduğu ziyan turizm sektorunun yenidən dirçəldilməsi üçün əlavə tədbirlərin görülməsinə ehtiyac yaradıb. İlk olaraq, bu sahədə fəaliyyət göstərən sahibkarlara dövlət dəstəyi göstərilib.
Ekspertlərin sözlərinə görə, postpandemiya dövründə xarici səyahətlər risq daşıdığından, bu, yerli turizmin inkişafı üçün zəmin yaradacaq. Lakin sahibkarlar qoyulan tələblərə riayət etməli və qiymətləri əhalinin cibinə uyğun müəyyənləşdirməlidirlər.
Məlum olduğu kimi, iyunun 1-dən etibarən karantin rejiminin ölkədə ləğv olunması gözlənir. Sərhədlərin açılması isə hələlik gündəmdə deyil. Sərhədlər açılsa belə, insanlarda yaranan xofla əlaqədar xaricə bu il çox üz tutulacağı gözlənilmir. Çünki başqa ölkəyə səfər edənlər getdikləri ölkədə 14 gün karantin altında saxlana bilərlər, həmçinin, Azərbaycana gələnlər də karantin altına alınacaq. Bütün bunlar insanların daxili turizmə meyl edəcəklərindən xəbər verir. Vəziyyətdən hali olan bəzi sahibkarlar istirahət məkanlarında qiymətləri qaldırmaq istəyirlər.
Maraqlıdır, daxili turizmə tələbatın artması istirahət məkanlarında qiymət artımına səbəb ola bilərmi və bunun baş verməməsi üçün nə kimi qabaqlayıcı tədbirlər görmək lazımdır?
- “...bu aylar ərzində itirdiklərini yay aylarında qiymət artımı yolu ilə kompensasiya etməyə çalışacaqlar, amma səhv yoldur”
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli bildirdi ki, sərhədlərin açılmasından sonra belə, gediş-gəlişin az olmasını nəzərə alsaq, daxili turizmdə nəzərə çarpacaq artımın olması mümkündür. Bu fürsəti dəyərləndirə bilərlər: “Azərbaycanın sərhədləri açıldıqdan sonra gərək digər ölkələr də sərhədlərini açsın ki, gediş-gəliş olsun. Təyyarədə olan bir nəfərdə xəstəlik olarsa, təyyarədəki hər kəs karantin altına alınacaq. Bu da ciddi problemlər yaradar. Ona görə də ola bilər ki, daxili turizmə daha çox üstünlük verilsin. Lakin mən böyük hotellərə də marağın çox olacağını düşünmürəm. Orada da yoluxma hallarının olması ehtimalı yüksəkdir. Məhz bu səbəblə rayonda xüsusi evlərə tələbat daha çox olacaq. Bakıətrafı bağlarda bu artıq müşahidə olunur. Bağların icarə qiymətlərində artım mövcuddur. Ola bilər ki, rayonlar da eyni proseslə qarşılaşaq. Son iki ildə regionlarda insanların öz evlərini icarəyə verməsi artıb. Əgər bu hazırlıqlar bu il də davam etsə, düşünürəm ki, yer qıtlığı olmaz. İnsanların evlərinin bir hissəsini kirayəyə verib pul qazanma imkanları daha da artacaq”.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, hotellərdə böyük qiymət artımı olarsa, insanların buna marağı azalar: “Hotellərin böyük həcmdə qiymət artımını ona görə düşünmürəm ki, alıcılıq qabiliyyəti aşağıdır. Karantin dönəmində insanların gəlirlərinin az olması, əllərində olan vəsaitin azalması burada müəyyən dərəcədə rol oynayacaq. Bunlar nəzərə alınmalıdır, çünki daxili turizmin inkişafında bu amil mühüm yer tutur. Özəl evlərə tələbatın artmasının istirahət məkanlarında qiymət azalmasına səbəb olub-olmayacağını hələ ki, bilmək olmaz. Amma, ən azından, qiymət artımından çəkinəcəklər. İndidən qiymət artımı haqqında düşünməkdənsə, təhlükəsizlik qaydalarına əməl edib normal şəkildə insanların hotellərdə qalmasına şərait yaratmalıdırlar. Bəzi mətbuat orqanlarına açıqlamalarda da hiss olunur ki, hotellərin qiymətlərinin yüksəldilməsinə maraq var. Hotel sahibləri, turizmçilər bu aylar ərzində itirdiklərini yay aylarında qiymət artımı yolu ilə kompensasiya etməyə çalışacaqlar. Amma səhv yoldur, yenə gəlirsiz və dövriyyəsiz qala bilərlər. Bunu etməkdənsə, normal qiymətlərlə insanları qonaqlamağı düşünsünlər”.
Günel CƏLİLOVA
