Elxan Cəfərov Azərbaycan kinosunun sabahından əmindir...
.jpg?v=1520254601)
"Bugünkü Azərbaycan kinosu ilk növbədə dövlətçilik maraqlarını təqdim edən kinodur"
"Xalq sənətkarı qiymətləndirirsə, bu böyük dəyərdir"
2 avqust təqvimə Milli Kino Günü kimi daxil edilib. Heydər Əliyevin 18 dekabr 2000-ci il tarixli Sərəncamı ilə ənənəvi olaraq hər il avqustun 2-də kino ictimaiyyəti öz peşə bayramını qeyd edir. Sevindirici haldır ki, kino günü tamaşaçıların da bayramına çevrilir. 1898-ci ildə əsası qoyulan 118 yaşlı milli kinomuz son illər yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub desək, yəqin irad bildirən olmaz.
Bilirik ki, Azərbaycan Prezidenti kinematoqrafiyanın inkişafı ilə bağlı 10 illik proqram imzalayıb və bu da kinematoqrafiya sahəsində həm texniki, həm də maddi bazanın inkişafına böyük dəstək olub. Bundan əlavə, Prezident İlham Əliyev hər il Kino Günü ərəfəsində kinematoqrafiya işçilərini təltif edir. Bu il də istisna olmadı. Belə ki, ölkə başçısının 29 iyul 2016-cı il tarixli Sərəncamı ilə bir qrup kino işçisinə fəxri adlar verildi. Prezidentin kino işçilərinə fəxri adlar verməsi həqiqətən də o sənətkarların fəaliyyətinə ciddi stimul verir. Fəxri ad alanlardan biri də tanınmış kinorejissor, quruluş verdiyi "Dolu" filmi ilə sənətkar kimi özünü bir daha təsdiq edən Elxan Cəfərovdur. Elxan Cəfərov ölkə başçısının Sərəncamı ilə Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına layiq görülüb. Əlbəttə, layiq olan sənətkarın təltif edilməsi onun tamaşaçılarının da ürəyindən xəbər verir. Özünü uşaqlıqdan kinoya həsr edən Elxan Cəfərov kinomuzda az iş görməyib. Sözsüz ki, sənətkarın dövlət başçısı tərəfindən qiymətləndirilməsi onun yaradıcılığına böyük təkan verir. Həm Milli Kino Günü, həm də fəxri ad alması münasibətilə Elxan Cəfərovla əlaqə saxlayıb keçirdiyi hisslərlə oxucularımızı da tanış etmək istədik.
-Elxan müəllim, müasir kino sənətinin inkişafındakı xidmətlərinizə görə ölkə başçısı tərəfindən əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına layiq görülmüsünüz. Təbrik edirik. Hansı hisslər keçirirsiz?
- Ölkə başçısı tərəfindən fəxri ada layiq görülməyimi sevinc hissi ilə qarşıladım. Buna görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürümü bildirirəm. Eyni zamanda fəxri ad almağımda rolu olan bütün insanlara minnətdaram. Təbii ki, çox gözəl hisslər keçirirəm. Fəxri ad aldığım bu iki-üç gün ərzində saysız təbriklər almışam. Deyim ki, bu çox sevindirici və fərəhli haldır. Azərbaycan kinosu artıq inkişaf mərhələsindədir və bu sahədə faydalı işlər görülüb. Tamaşaçıların kinoya cəlb edilməsi vacib məsələdir. Artıq Azərbaycan kinosunun dizləri bərkiyib və kinomuz dünya kino aləmində boy göstərməyə başlayıb.
- Quruluşçu rejissoru olduğunuz "Dolu" filmi 2015-ci ildə "Ən yaxşı rejissor işi" nominasiyasında "Qızıl Pəri" mükafatına layiq görülüb...
- Bilirsiz, hər bir yaradıcı insan iş gördükdə istəyir ki, onun həyata keçirdiyi iş maraqla qarşılansın. Təkcə mən yox, yaradıcı qrup, çəkiliş heyəti var gücümüzlə çalışdıq ki, Azərbaycan tamaşaçısının Azərbaycan kinosuna inamını yenidən qaytaraq. Azərbaycan tamaşaçısı Azərbaycan kinosuna yenidən baxıb ona inanmalıdır. Çox şadam ki, çəkilmiş bir neçə film artıq müstəqil Azərbaycanın kino sahəsindəki uğurlu, müsbət addımlarının təsdiqidir. Hesab edirəm ki, kinomuza xalq maraq göstərir. Sənətkara ən çox qalan isə xalqın, tamaşaçının verdiyi qiymətdir. Əgər xalq qiymətləndirirsə, bu böyük dəyərdir.
- Bir vaxtlar Azərbaycan tamaşaçısı milli kinomuzdan uzaq düşmüşdü. Siz də başda olmaqla, son illər bir çox rejissorlarımızın çəkdiyi filmlər tamaşaçıların kinoya dönüşünə təkan oldu. "Dolu" filmi də tamaşaçılara böyük təsir göstərdi. Bildiyim qədər, filminiz Azərbaycanı qarış-qarış gəzdi, xarici ölkələrdə nümayiş olundu...Hesab etmək olarmı ki, dünyada Azərbaycan kinosunun yeni siması göründü?
- Bəli, doğrudur. İş görəndə sən gələcək uğurlar haqqında düşünmürsən, gücünü səfərbər edib işin keyfiyyəti, eləcə də səhnənin doğru, inandırıcı olması haqqında düşünürsən.
İnsan bir işin uğurlu nəticəsi haqqında düşünürsə, buna nail olmaq üçün çalışırsa sonda məqsədinə çatır. Əlbəttə ki, şəxsi ambisiyalardan çıxış etmək olmaz. Çünki Qarabağ mövzusu elə bir mövzudur ki, burada şəxsiyyət mövzusu ola bilməz, burada ancaq ümumən Azərbaycan xalqının münasibətini bildirə bilərsən. Çalışdıq ki, öz adımızı önə çəkmədən bütün xalqın bu məsələyə olan münasibətini göstərək.
- Elxan müəllim, müasir Azərbaycan kinosu nə qədər dövlətçidir, azərbaycançıdır?
- Bugünkü Azərbaycan kinosu ilk növbədə məhz dövlətçilik maraqlarını təqdim edən kinodur. Azərbaycan dövləti maliyyələşdirir Azərbaycan kinosunu. Dövlətçilik, Azərbaycan cəmiyyəti quruculuğu olduqca vacib bir faktordur. Hazırda Azərbaycanda kommersiya filmi də inkişaf edir. Bütün dünyada norma kimi qəbul edilib ki, hər hansı bir dövlətin kinosunun inkişafı kommersiya kinosunun inkişafı ilə başlayır. Amma çox gözəl ki, dövlət kinosu var. Dövlət kinosu bu gün əyləndirməklə məşğul deyil, dövlətçilik maraqlarından çıxış edir, tərbiyəvi əhəmiyyətli nümunələr təqdim edir. Şadam ki, bizim kino ancaq kommersiya filmləri ilə inkişaf etmir, bu sahə dövlət kinosu ilə paralel inkişaf edir. Deyərdim ki, mən özümü həm kommersiya filmlərinin rejissoru kimi görə bilirəm, həm də dövlət filmlərinin. Əslində bu normal inkişaf prosesidir.
- Belə demək olar ki, Sizin üçün janr fərqi yoxdur?
- Bəli. Kino maliyyəyə bağlı sənətdir. Elə incəsənət növləri var ki, onlar maliyyədən elə də asılı deyil, yəni kino qədər maliyyə tələb etməyən sənətlərdir. Məsələn, ədəbiyyat, rəssamlıq, bədii qiraət və s. Amma kinoda külli miqdarda vəsait xərclənir. Nəzərə alsaq ki, bu gün dünya kinosu inkişaf edir, biz hamımız dünya kinosu nümunələrini görürük, Azərbaycan kinosu çəkildikcə biz onu xarici filmlərlə müqayisə edirik. Əlbəttə ki, kinonun maliyyəsi də işlək olmalıdır, kinoda işləyən adamların peşəkarlığı da yüksək olmalıdır. Yəni bunlar maliyyə ilə çox sıx bağlı məsələlərdir. Bu gün dövlət tərəfindən kinoya maliyyə ayrılır. Ancaq biz istərdik ki, Azərbaycan kinosu sadəcə dövlətin verdiyi pulla kifayətlənməsin, özü də pul qazansın, özü özünü maliyələşdirmək imkanları əldə etsin. Bu istiqamətdə işləri davam etdiririk. Düşünürəm ki, gələcəkdə bu proses öz müsbət nəticəsini verəcək. Sağlıq olsun. Təbii, hər bir inkişafın astanasında, əvvəlində mütləq çətinliklər olur. Bu mütləq çətinlikləri keçən insan və yaxud cəmiyyət, yaxud hansısa bir sənətlə məşğul adam birmənalı olaraq hansısa bir zirvəyə gəlib çata bilir. Və ilk növbədə onu demək istərdim ki, həm kinonun, həm də mədəniyyətin digər sahələrinin ilk növbədə işi Azərbaycanı xaricdə təmsil etmək deyil. Azərbaycan kinosunun, mədəniyyətinin ilkin vəzifəsi Azərbaycan cəmiyyətini inkişaf etdirməkdir, azərbaycanlılara nümunə göstərməkdir. Bu və digər məziyyətlər, mənəvi qaydalar, mənəvi məsələlər kinodan təbliğ edilməlidir. Daxili problemləri həll edən, daxilimizlə bağlı sənət əsəri yarada biləcəyiksə, ondan sonra dünya haqqında düşünmək olar.
- Tarixən kinonun ilk missiyası maarifçilik olub...
- Sənət mütləq maarifçiliklə bağlıdır. Cəmiyyət, insan kütləsi bilirsiz necədir? Mən onu bir neçə dəfə demişəm, yenə təkrar edirəm: Cəmiyyətlə bir iş lazımdı. Təsəvvür edin, cəmiyyət uşaq kimidir, sənətin boynunda valideyn kimi bu uşaqları tərbiyə etmək missiyası da var. Çünki cəmiyyət sadəcə iqtisadiyyat və sosial rifah üstündə qurula bilməz. Mütləq mənəvi dəyərlərin aşılanması həyata keçirilməlidir. Mənəvi dəyərlər önə keçməlidir. Çünki bu iki paralelin üstündə normal cəmiyyət inkişaf edir. Çox istərdim ki, bu gün Azərbaycan cəmiyyəti sənəti sadəcə əyləncə kimi qəbul etməsin və sənətdən əyləncə tələb etməsin. Demirəm ki, sənət əyləndirməməlidir, sənətin bu istiqaməti də var. Ancaq ilk növbədə sənətin tərbiyəvi əhəmiyyəti olmalıdır. Bax, bu daha vacib və daha önəmli məsələdir...
İradə SARIYEVA
.jpg%3Fv%3D1520254601%22%2C%22iframe_v2%22%3Afalse%2C%22iframe_v3%22%3Afalse%2C%22t%22%3A0%2C%22cg%22%3A%7B%22isPrivate%22%3Afalse%2C%22browserName%22%3A%22Chromium%22%7D%7D%2C%22config%22%3A%7B%22page_url%22%3A%22https%3A%2F%2Fwww.baki-xeber.com%2Fmedeniyyet%2F40031.html%22%2C%22referrer%22%3A%22%22%2C%22user_id%22%3A%2297921848-a910-4296-a337-c074801c255d%22%2C%22iframe_user_id%22%3Atrue%7D%7D&cb=0.2616195063282736){kind=spacer}