Turab Rzayev: “Ermənistan kimi demokratik kriteriyalara uyğun gəlməyən bir ölkəni ora dəvət etməyin nəticəsi sonda özünü göstərdi”
Bu demokratiya sammitinin mənasız bir tədbir olması və Amerikanın qlobal səviyyədə rəqiblərinə qarşı yönəldiyi bütün dünyaya məlumdur. Bu cür münasibətin əsas yaranma səbəbi sammitə dəvət olunan dövlətlərin qərəzli, ədalətsiz və qeyri-sağlam məntiqlə seçilməsidir. Türkiyə, Macarıstan kimi dövlətlərin dəvət almadığı tədbirə demokratiyadan uzaq, fundamental insan hüquqlarının pozulduğu ölkələrin çağırılması bu tədbirin, əslində anti-demokratik mahiyyətini ifşa edir.
Ermənistan kimi işğalçı, terroru dəstəkləyən, antidemokratik dövlətin sammitə dəvət edilməsi sözün əsl mənasında nonsensdir. Nikol Paşinyan hakimiyyətə gəldikdən sonra bütün siyasi rəqiblərinə qarşı repressiya həyata keçirdi. Onların bir qismi həbs edildi, digər qismi isə zor gücü ilə susduruldu. Ermənistanda elementar insan hüquqlarından, söz azadlığından söhbət belə gedə bilməz. Belə olan halda, Paşinyanın “demokratiya sammiti”nə dəvət edilməsi Ermənistan üçün zorla demokrat imici yaratmaq cəhdindən başqa bir şey deyil.
Biz görürük ki, hətta Ermənistanın öz daxilindəki qüvvələr belə Paşinyanın həmin sammitə dəvət edilməsinə etirazını bildirir.
Siyasi şərhçi Turab Rzayev “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, bu məsələyə iki cür yanaşmaq mümkündür: “Birincisi, Ermənistanın özü ilə bağlıdır. İndiki Ermənistan hakimiyyətini NATO və ABŞ ilə əməkdaşlıq etməyə çalışan dövlət kimi təqdim etsələr belə, Rusiyadan böyük asılılıq davam edir. Qərbdə belə bir Ermənistan obrazı yaradılır ki, xüsusilə də Paşinyan hakimiyyəti ilə bağlı, guya bu şəxslər Rusiyaya qarşı mübarizə aparırlar və Rusiyanı Qafqazdan çıxaracaqlar. Paşinyan guya bununla bağlı son addımları atır. Bütün bunlara isə Paşinyan hakimiyyətinin Qərbə inteqrasiya etməsi, özünü liberal, demokrat dünyagörüşünə sahib və Qərb dəyərləri uğrunda açıq mübarizə aparan şəxs kimi göstərməsi səbəb olur. Ancaq bundan əvvəl də bir neçə dəfə Avropa parlamentində fərqli müstəvilərdə səsvermə olub. Bu səsvermələrin hamısında Ermənistan hakimiyyəti Rusiya əleyhinə səsvermədən imtina edib, Ukrayna əleyhinə səs verib. Eyni şəkildə BMT və başqa təşkilatlarda da Ermənistan hakimiyyətinin bu tip davranışlarını görə bilərik. İndi isə “demokratiya sammiti”nə dəvət olunsa belə, son sənədə Ermənistan rəhbərliyinin imza atmaması açıq şəkildə göstərir ki, Ermənistan özündə Rusiya ilə Qərb arasında hər iki tərəfi qane edəcək şəkildə fəaliyyət mexanizmi formalaşdırır. Heç də Qərbin iddia etdiyi və Paşinyanın göstərmək istədiyi kimi, sadiq Qərb iddiaları uğrunda Rusiya ilə savaşan qəhrəman obrazında deyil. Onlar Paşinyandan Saakaşvili düzəltmək istəyirlər. Ancaq Paşinyandan Saakaşvili olmadığı, özünü və hakimiyyətini risqə atmadığı ortaya çıxır. Məsələnin ikinci tərəfi isə, Ermənistan hakimiyyətinin Rusiya ilə bütün beynəlxalq müstəvilərdə fəaliyyətini koordinasiya etməsindən başqa, Qərbin özünün Ermənistan rəhbərliyinə qoymaq istədiyi bir nöqtə vardır. Qərb sanki Ermənistanın Qərbin bir üzvü kimi olduğuna dair mesajlar vermək istəyir. Ermənistanın ora salınmasında Paşinyanın bağlı olduğu Qərbin liberal dairələrinin əli var. Qərb dəyərlərinə daha yaxın olan Macarıstan və Türkiyə kimi ölkələr qalıb kənarda, Ermənistan, hətta İraq kimi ölkələrin ora dəvəti çox böyük suallar doğurdu. Yəni Ermənistan və İraqdakı demokratik sistem Macarıstan və Türkiyədən çoxdur? Bu sual ABŞ-ın öz daxilində də böyük müzakirələrə səbəb olub. Yəqin ki, bunun səbəbi Macarıstan və Türkiyənin Rusiya ilə bağlı daha loyal mövqe tutmaları ilə bağlıdır. Ermənistan kimi demokratik kriteriyalara uyğun gəlməyən bir ölkəni ora dəvət etməyin nəticəsi sonda özünü göstərdi. Ermənistan sammitin yekun bəyanatına imza atmadı”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
