Sovet dağılanı Lerik kəndlisinin ağır günləri başlandı. Necə deyərlər, respublikamız imperiya zəncirindən azad olsa da, günü torpaqla bağlı olan halal zəhmət adamı yerli məmurların quluna çevrildi. Nəticə də zülm, ölüm qarşısında qalan kənd adamı bir qarın çörəkdən ötrü daşına, torpağına bağlandığı doğma yurdunu tərk etmək məcburiyyətində qaldı. Elin ağır günləri hesabına süd gölündə üzənlər yenə də zəli kimi qan soranlar oldular. Fəqət, dövlət nə qədər öz vətəndaşının rifahı naminə qərarlar versə də, onların dağılmış evlərə, doqqazda boynubükük durmuş qocalara zərrə qədər xeyri dəymədi. Əksinə oğul həsrəti ilə bu dünyadan köç edənlərin tabutuna qarımış qızlar, ərsiz qadınlar, bir də yeriməyə taqəti olmayan qocalar çiyin verdilər...
Qəribədir Azərbaycan inkişaf etdikcə, Lerikin dağ kəndlərində vəziyyət bir qədər də ağırlaşır. Burada elə kəndlər vardır ki, 30 ildən çoxdur onun taleyi ilə maraqlana yoxdur. Sovet vaxtından tikilən sosial obyektlər də biganəlik üzündən məhv olub gedib. Daster, Bradi, Vov, Hamarat, Dzdipok, Siyov, Qışlaq, Conu, Vıjaker, Ləkər, Qılqılov... kənlərin camaatı bütün sosial xidmətlərdən mərhum edilib. İşsizlik, ağır şərait kəndliləri bu dünyada yaşamaqdan bezikdirib. İyirmi birinci əsrdə günlərlə burada qaranlıqda qalan kəndlər olur. Çünki keçən əsrin 60-ci illərində çəkilmiş elektrik dirəklər ömrünü başa vurub, onları yeniləri ilə əvəz etmək heç kimin yadına düşmür. Çoxdandır kəndlərə ictimai nəqliyyat işləmir. Fəaliyyətinə nəzarət olunmayan dükanlar isə kəndlinin bütün olanını əlindən alır. Lənkərandan gətirdiyi vaxtı keçmiş, hətta mənşəyi məlum olmayan hər hansı ərzaq məhsulunu imkansız adamlara 4 qat bahasına sıraya bilirlər. Kəndlərin palçığı, tozu-torpağı lap ürək bulandırır. Qış aylarında tamam ətrafdan tədric olunan yaşayış məntəqələrində vəziyyət dəhşətli olur.
Son illər isə kəndlərdə “mavi” qazın olmaması əhalini daha ağır sınaq qarşısında qoyub. Sərt qış günlərində belə yandırmağa odu tapılmır. Əvvəllər meşələrdə təbii şəkildə qocalan, yıxılan, çürüyən ağaclar hesabına bu tələbatı ödəmək mümkün idi. Artıq meşələrə adam buraxılmır. Nəticədə kəndli qışın şaxtasında belə evini isitməyə odu tapma bilmir. Hazırda qışa odun tədarükünə meşə “işbazları ” baxırlar. Onların birinci məqsədi fürsətdən istifadə edib külli miqdarda pul qazanmaqdır. Odur ki, oduna elə bir qiymət deyirlər hər kəsin onu almağa gücü çatmır. Bu gedişlə Lerikin kəndlərinə qazın çəkiliş isə hələ illərlə vaxt aparar...
Bəli, dinamik inkişafın yeni mərhələsində olan Azərbaycanın Lerik rayonunun əksər dağ kəndlərində yaşayan əhali sosial məsələlərin üzündən cəhənnəm əzabını çəkir...
Zəfər ORUCOĞLU,
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü
