Kəmalə Ağazadə: “Erkən nikaha qarşı qanunvericilik daha da sərtləşdirilməlidir”
Hazırda erkən nikah sosial problem kimi dünyada aktuallıq kəsb edən məsələlərdən biridir. Məlumdur ki, erkən nikah 18 yaşdan aşağı şəxslərin nikaha daxil olmalarıdır. Qanunvericiliyə əsasən,18 yaşına çatmış şəxslər evlənmək və ailə qurmaq hüququna malikdirlər. Ölkəmizdə erkən nikah və onun doğurduğu fəsadlar hər zaman diqqətçəkən mövzulardan olub.
Zaman-zaman bu fəsadların səbəb olduğu faciələr, problemlər haqqında çox danışılıb, müzakirələr aparılıb. Araşdırmalar nəticəsində bəlli olur ki, erkən nikaha daxil olma bəzən qızların öz istəkləri, bir sıra hallarda valideynlərinin təzyiqi, ailədə maddi vəziyyətin çətin olması və digər səbəblərdən baş verir.
Onu da qeyd edək ki, bu gün bölgələrdə ölkə əhalisinin müəyyən qismi ailə qurarkən müxtəlif səbəblər ucbatından dini kəbinə üz tutur və bu da bir sıra hallarda erkən nikahlara yol açır. Məlum olduğu kimi, dövlət tərəfindən qeydiyyata alınan nikahdan fərqli olaraq, dini kəbin hüquqi akt sayılmır. Evlilik həyatında sonradan cütlüklər arasında hər hansı problem yaranarsa, yaxud münasibətlər pozularsa, həmin nikah heç bir qanuni əhəmiyyət daşımır. Belə hallarda övladlar üçün də qanuni məsələlərdə bir sıra problem yaşanır.
Araşdırmalara görə, erkən nikahların qeydə alındığı bölgələr artıq dəyişib. Əvvəllər erkən nikah faktları daha çox cənub bölgəsində qeydə alınırdı. Ancaq bu gün bu sahədə vəziyyət dəyişib. Belə ki, bu gün erkən nikah əsasən Bakı kəndlərində qeydə alınır. Regionlardan isə siyahıya Şəki zonası başçılıq edir. Daha sonra Gəncəbasar bölgəsində erkən nikah faktlarına daha çox rast gəlinir. Halbuki cənub bölgəsi illər öncə erkən nikaha görə daha öncül yerlərdə qərarlaşırdı. Görünən odur ki, bu sahədə aparılan maarifləndirmə işləri vəziyyəti yaxşılaşdırıb.
“Azərbaycan Uşaqlar Birliyi”nin sədri Kəmalə Ağazadə bildirdi ki, ölkəmizin bütün bölgələrində erkən nikah halları müşahidə olunur: “Məlumat üçün bildirim ki, erkən nikah problemi hələ də aradan qalxmayıb. Erkən nikahlar yenə də baş tutur. Əvvəl olduğu kimi qızların 14-15 yaşdan ərə verilməsi faktları var. Çox təəssüf ki, cəmiyyət erkən nikah bəlasından xilas ola bilməyib. Bu gün erkən nikahların azaldığını söyləmək olmaz. Sadəcə olaraq bu faktlar az üzə çıxır. Yaxşı ki, sosial şəbəkələr erkən nikah hallarını ictimaiyyələşdirir. Əks halda, bu məsələlərdən insanlar xəbər tutmaz, faktlar gizli saxlanılar. Biz çalışmalıyıq ki, uşaqların erkən nikaha cəlb edilməsində rol oynayan, bunun qarşısını almayan valideynlər də cəzalandırılsın. Cəzasızlıq mühiti olduqca bu hallar təkrarlanacaq”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, əksər hallarda erkən nikahı “nişan”, “adqoydu” adı ilə ört-basdır etməyə çalışırlar.
Birlik sədri hesab edir ki, erkən nikaha qarşı qanunvericilik daha da sərtləşdirilməlidir: “Həm cərimə, həmçinin də azadlıqdan məhrumetmə cəzası artırılmalıdır. Belə olarsa bu sahədə vəziyyət yaxşılığa doğru dəyişər”.
Günel CƏLİLOVA
