Əli Mustafayev: “Ermənilər haçan öz öhdəliklərinə tam əməl ediblər ki?”
Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan bəyan edib ki, ölkə ərazisindən keçən nəqliyyat dəhlizlərinə Rusiya yox, Ermənistan nəzarət edəcək.
O, bununla bağlı fikirlərini belə əsaslandırmağa çalışıb: “Regional kommunikasiyaların bloklanması prosesində iştirak edən bütün tərəfdaşlara aydın olub ki, blok açılacağı təqdirdə Ermənistan ərazisində sərhəd nəzarəti bütünlüklə Ermənistan tərəfindən həyata keçiriləcək. İndi bütün tərəfdaşlar üçün aydındır ki, sərhəd nəzarəti tamamilə biz tərəfdən həyata keçiriləcək. Ermənistanın bu məsələdə mövqeyi çox aydındır. Blokadanın aradan qaldırılması məsələsində Ermənistan tərəfinin əməl etdiyi üç əsas prinsip var. Söhbət Ermənistan ərazisindən keçən yollar üzərində suverenlik və yurisdiksiyadan gedir. Ermənistana da Azərbaycan ərazisindən keçmək imkanı verilməlidir. Blokun açılması bu prinsiplər çərçivəsində baş tuta bilər. Bilirsiniz ki, Ermənistan uzun müddət bu prinsiplərdən kənar həll yolu tapmaq üçün müxtəlif yollarla təzyiqlərə məruz qalıb. Hazırda Ermənistanın o addımı atmayacağı daha aydın olub”.
Burada iki məqam diqqəti çəkir. Birincisi, 10 noyabr razılaşmasında Zəngəzurdan keçən yolun Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti tərəfindən mühafizə olunması öz əksini tapıb. Görünən odur ki, Ermənistan bunu qəbul etmək istəmir. İkincisi, Qriqoryan deyir ki, Ermənistana da Azərbaycan ərazisindən keçmək imkanı verilməlidir. Məgər Azərbaycan buna qarşıdır ki? Zatən 10 noyabr sənədində bunlar öz əksini tapıb. O zaman məsələni belə mürəkkəbləşdirməyə, bu tərzdə təqdim etməyə nə ehtiyac var?
- “Ermənistan Naxçıvana yolu açandan sonra Azərbaycan vasitəsilə İran və Rusiyaya çıxış əldə edəcək”
Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən Demokratik Dəyişim Partiyası Təşkilat Komitəsinin sədri Əli Mustafayevin fikrincə, belə ziddiyətli açıqlamalar müəyyən məqsədlərə hesablanıb: “Ümumiyyətlə, 10 noyabr üçtərəfli razılaşmasında Rusiya sülhməramlılarına verilən hüquqların, o cümlədən Ermənistan ərazisinə keçən dəhlizə Rusiya FTX-nin nəzarətinin ermənilər tərəfindən mübahisələndirilməsi gözlənilən idi. Ermənilər haçan öz öhdəliklərinə tam əməl ediblər ki? Yəni onların cığallıq etməsi hər zaman mümkündür. Ancaq o da bir reallıqdır ki, Ermənistan onun ərazisindən keçən Zəngəzur dəhlizinə Rusiyanın nəzarət etməsini istəmir. Baxmayaraq ki, 10 noyabr razılaşmasında bununla bağlı konkret məqam var. Hesab edirəm ki, Ermənistanın bu məsələdə dirəniş göstərməsi həm də Qərbin Paşinyan hakimiyyətinə verdiyi dəstəklə bağlıdır. Əgər Qərbin bununla bağlı dəstəyi olmasaydı, ermənilər yollara nəzarət məsələsində belə dirəniş göstərə bilməzdilər. Erməni hakimiyyəti görür ki, Ukrayna müharibəsində Rusiya zəifləyir. O üzdən, daha da cəsarətlənirlər. Ermənistan istəyir ki, ora Rusiya deyil, onlar nəzarət etsin. Burada söhbət təkcə suverenitet məsələsindən getmir. Söhbət həm də iqtisadi maraqlardan gedir. Ermənistan tranzit yolları məsələsində daha çox qazanmaq istəyir. Azərbaycan ərazisindən Ermənistanın nəqliyyat məqsədləri üçün istifadəsinə gəldikdə isə, burada heç bir maneə yoxdur. Təbii ki, Ermənistan Naxçıvana yolu açandan sonra Azərbaycan vasitəsilə İran və Rusiyaya çıxış əldə edəcək. Bu ölkələrlə dəmir və avtomobil yolu ilə əlaqə quracaq. Onsuz da Azərbaycan kommunikasiyaların açılmasının əleyhinə deyil. Ancaq bu gərək qarşılıqlı olsun. Eyni zamanda, beynəlxalq hüququn tələblərinə uyğun olmalıdır. Bütün hallarda beynəlxalq hüququn tələblərinə uyğun şəkildə olmalıdır. Azərbaycanın suveren hüquqlarına uyğun olaraq ərazilərimizdən daşımalar üçün istifadə edilməlidir. Burada söhbət bütövlükdə regionda blokadanın ortadan qaldırılmasından gedir”.
Vidadi ORDAHALLI
.jpg)