Arzuxan Əlizadə: “Həkimlərin ölkəni tərk etməsi həm siyasi, həm də iqtisadi səbəblərlə bağlıdır”
Molla rejiminin sərtliyi üzündən həkimlər kütləvi şəkildə İranı tərk edir. Hazırda peşəkar həkimlər kütləvi şəkildə İrandan gedir. Son illər dərinləşən iqtisadi çətinliklər, pis iş şəraiti minlərlə həkimin ölkədən getməsinə, rəsmilərin isə xəbərdarlıq səsləndirməsinə səbəb olub. Onlar ölkənin kəskin mütəxəssis, müalicə həkimi çatışmazlığı ilə üz-üzə qaldığını deyirlər.
Son illər İranı tərk edən minlərlə tibb mütəxəssisi ölkədə dərinləşən iqtisadi böhranı, çətin iş şərtlərini, sosial və siyasi azadlıqların olmamasını əsas gətiriblər. Səhiyyə işçiləri arasında böyük itkiyə səbəb olan koronavirus pandemiyasından sonra xüsusilə axın güclənib. İran dünyada bu virusa ən çox qurban verən ölkələr sırasında yer alıb, 146 mindən çox ölüm qeydə alınıb. 2020-ci ildən bəri 16 minədək həkimin İranı tərk edib. Rəsmi məlumata görə, təkcə ötən il xaricə iş dalınca 3 minədək həkim, o cümlədən 160 kardioloq, 800 tibb bacısı gedib. O da məlum olub ki, həkimlər ölkə boyu etirazçılara tibbi yardım göstərdiklərinə görə də hədəfə alınıblar.
- “Ölkədəki rejimin hər keçən gün daha sərt siyasət yürütməsi vəziyyətin daha da dözülməz olmasına gətirib çıxarır”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən AMİP sədri Arzuxan Əlizadənin fikrincə, həkimlərin kütləvi şəkildə İranı tərk etməsinin kökündə bir sıra səbəblər dayanır: “Bunun başlıca səbəbi ölkədə mövcud olan molla rejimidir. Bir vaxtlar İranda ən yaxşı həkimlər var idi. Onların çoxu ABŞ-da, Avropada təhsil almışdı. Bir sıra müasir tibb avadanlıqları Avropadan gətirilmişdi. Ancaq mollaların hakimiyyətə gəlməsi ilə İranda dünyəvi dövlətin əsasları dağıdıldı. Bunun nəticəsində İran 1979-ci il İslam inqilabından üzü bəri kəskin beyin axını ilə üzləşib. Hazırkı dini isteblişmenti hakimiyyətə gətirən inqilabdan keçən 40 il ərzində 200 minədək peşəkarın ölkədən getdiyi, Qərbdə məskunlaşdığı bildirilir. Bura təkcə həkimlər deyil, digər peşələrin təmsilçiləri də daxildir. Həkimlərin ölkəni tərk etməsi həm siyasi, həm də iqtisadi səbəblərlə bağlıdır. Problem ondadır ki, ölkədəki rejim hər keçən gün daha da sərt siyasət yürüdür. Bu da vəziyyətin daha dözülməz olmasına gətirib çıxarır. Digər tərəfdən İranın sanksiyalar altında olması, iqtisadi vəziyyətin getdicə pisləşməsi, inflyasiyanın tüğyan etməsi ölkədən mütəxəssis axınını stimullaşdırır. Rəsmilərin kəskin həkim çatışmazlığı barədə xəbərdarlığına baxmayaraq, hökumətin bu axını önləməkdən ötrü hansı tədbirləri gördüyü bəlli deyil. Bəzi rəsmilər xaricdən həkim cəlbinə başlana biləcəyini söyləyib. Nəzərə almaq lazımdır ki, İran əhalisinin yarıdan çoxu gənc nüfuzdur. Onlar mövcud teokratik rejimin qaydaları ilə yaşamaq istəmirlər. Ara-sıra ölkədə molla rejiminə qarşı baş verən iğtişaşlar da bunun göstəricisidir. Son dövrlər həkimlərin ölkədən kütləvi miqrasiya etməsinin səbəblərindən biri sadalanan amillərlə bağlıdır. Nə qədər ki İranda molla rejimi devrilməyib, ölkədən yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin axını dayanmayacaq”.
Vidadi ORDAHALLI
